ماده ۷۵۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۷۵۷ قانون مدنی''': [[صلح]] بلاعوض نیز جایز است. | '''ماده ۷۵۷ قانون مدنی''': [[صلح]] بلاعوض نیز جایز است. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۷۵۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۷۵۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۷۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۷۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
صلح محاباتی: صلح معوضی است که برخلاف [[عقد بیع]]، | صلح محاباتی: صلح معوضی است که برخلاف [[عقد بیع]]، عمداً تساوی عرفی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نمی‌گیرد. این صلح را صلح محاباتی می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3798136|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2875312|صفحه=|نام۱=محمدباقر|نام خانوادگی۱=سروی|چاپ=1}}</ref> | ||
صلح معوض: عقدی است معوض به صورت صلح که جایگزین هر عقد معوض | صلح معوض: عقدی است معوض به صورت صلح که جایگزین هر عقد معوض می‌تواند باشد، به عنوان مثال صلحی در مقام بیع صورت می‌گیرد و احکام مختصه بیع را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=334620|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | ||
عقد صلح | عقد صلح می‌تواند در مقام هر یک از عقود معین قرار گیرد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1596260|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref> عقد صلح از جمله عقود معوض می‌باشد به عبارت دیگر هر یک از متصالح و مصالح برای خود نفعی منظور و عوضی اخذ می تمایند اما معوض بودن صلح از ارکان آن نبوده و صلح بلاعوض نیز جایز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1061952|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2879588|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>به همین دلیل شرط خیارفسخ عقد صلح در عوض (بدون آنکه معوض از ید صاحب خیار خارج شود) شرطی درست است چراکه همانطور که گفته شد معاوضه و مبادله از عناصر عقد صلح نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (رهن و صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=541776|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (رهن و صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=541772|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
صلح محالاتی عبارت است از صلحی که در آن به عمد تساوی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار | صلح محالاتی عبارت است از صلحی که در آن به عمد تساوی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نگرفته‌است. چنانچه صلح محاباتی به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است. (صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک)<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2266440|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=13}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (رهن و صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=541160|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== سوابق و مستندات فقهی == | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
بر حسب حکم ( الناس مسلطون علی اموالهم ) مالک | بر حسب حکم (الناس مسلطون علی اموالهم) مالک می‌تواند در اموال خود هر نوع تصرفی که مخالف قانون نباشد بنماید از جمله می‌تواند مال خود را به دیگری مجانا صلح نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=204644|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> از این رو صلح ممکن است به صورت بلاعوض صورت گیرد که به صورت تملیک مجانی مانند هبه می‌باشد و همچنین می‌تواند به شکل معوض آن، تملیک عوض مانند بیع. محقق شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1155512|صفحه=|نام۱=گروهی از مؤلفان|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | ||
== | در مسئله ای بیان شده‌است که می‌توان آبیاری با آب را عوض در عقد صلح قرارداد یا موضوع عقد صلح قرارداد. همچنین می‌توان، جاری کردن اب بر سطح یا زمین را عوض یا موضوع عقد صلح قرارداد مشروط بر اینکه محلی که آب در آن جاری می‌شود معلوم باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1335068|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=3}}</ref> | ||
== مصادیق و نمونه‌ها == | |||
* صلح محاباتی مانند فروش یک خانه در ازای یک شاخ نبات صحیح است و عقدی لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=چکیده نکات و مباحث حقوق مدنی (حقوق مدنی یک تا هشت)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1742224|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=باقری مقدم|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2875312|صفحه=|نام۱=محمدباقر|نام خانوادگی۱=سروی|چاپ=1}}</ref> | * صلح محاباتی مانند فروش یک خانه در ازای یک شاخ نبات صحیح است و عقدی لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=چکیده نکات و مباحث حقوق مدنی (حقوق مدنی یک تا هشت)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1742224|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=باقری مقدم|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2875312|صفحه=|نام۱=محمدباقر|نام خانوادگی۱=سروی|چاپ=1}}</ref> | ||
* صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2266440|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=13}}</ref> | * صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2266440|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=13}}</ref> | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[تحلیل حقوقی اَشکال مختلف بخشیدن مهریه با تأکید بر ابزارهای تفسیر اراده زوجین]] | |||
* [[تحلیل حقوقی اَشکال مختلف بخشیدن مهریه با تأکید بر | |||
* [[گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی]] | * [[گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون مدنی}} | {{مواد قانون مدنی}} | ||
نسخهٔ ۲۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۵۸
ماده ۷۵۷ قانون مدنی: صلح بلاعوض نیز جایز است.
توضیح واژگان
صلح محاباتی: صلح معوضی است که برخلاف عقد بیع، عمداً تساوی عرفی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نمی‌گیرد. این صلح را صلح محاباتی می‌نامند.[۱][۲]
صلح معوض: عقدی است معوض به صورت صلح که جایگزین هر عقد معوض می‌تواند باشد، به عنوان مثال صلحی در مقام بیع صورت می‌گیرد و احکام مختصه بیع را ندارد.[۳]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
عقد صلح می‌تواند در مقام هر یک از عقود معین قرار گیرد[۴] عقد صلح از جمله عقود معوض می‌باشد به عبارت دیگر هر یک از متصالح و مصالح برای خود نفعی منظور و عوضی اخذ می تمایند اما معوض بودن صلح از ارکان آن نبوده و صلح بلاعوض نیز جایز است.[۵][۶]به همین دلیل شرط خیارفسخ عقد صلح در عوض (بدون آنکه معوض از ید صاحب خیار خارج شود) شرطی درست است چراکه همانطور که گفته شد معاوضه و مبادله از عناصر عقد صلح نمی‌باشد.[۷][۸]
صلح محالاتی عبارت است از صلحی که در آن به عمد تساوی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نگرفته‌است. چنانچه صلح محاباتی به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است. (صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک)[۹][۱۰]
سوابق و مستندات فقهی
بر حسب حکم (الناس مسلطون علی اموالهم) مالک می‌تواند در اموال خود هر نوع تصرفی که مخالف قانون نباشد بنماید از جمله می‌تواند مال خود را به دیگری مجانا صلح نماید[۱۱] از این رو صلح ممکن است به صورت بلاعوض صورت گیرد که به صورت تملیک مجانی مانند هبه می‌باشد و همچنین می‌تواند به شکل معوض آن، تملیک عوض مانند بیع. محقق شود.[۱۲]
در مسئله ای بیان شده‌است که می‌توان آبیاری با آب را عوض در عقد صلح قرارداد یا موضوع عقد صلح قرارداد. همچنین می‌توان، جاری کردن اب بر سطح یا زمین را عوض یا موضوع عقد صلح قرارداد مشروط بر اینکه محلی که آب در آن جاری می‌شود معلوم باشد.[۱۳]
مصادیق و نمونه‌ها
- صلح محاباتی مانند فروش یک خانه در ازای یک شاخ نبات صحیح است و عقدی لازم است.[۱۴][۱۵]
- صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است.[۱۶]
مقالات مرتبط
- تحلیل حقوقی اَشکال مختلف بخشیدن مهریه با تأکید بر ابزارهای تفسیر اراده زوجین
- گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی
منابع
- ↑ مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3798136
- ↑ محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 334620
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …). چاپ 12. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1596260
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061952
- ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2879588
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541776
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541772
- ↑ ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2266440
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541160
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204644
- ↑ فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله). چاپ 2. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1155512
- ↑ عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1335068
- ↑ منوچهر باقری مقدم. چکیده نکات و مباحث حقوق مدنی (حقوق مدنی یک تا هشت). چاپ 2. بهنامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1742224
- ↑ محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312
- ↑ ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2266440