ماده ۱۹۵ قانون مدنی

اگر کسی در حال مستی یا بیهوشی یا در خواب معامله نماید آن معامله به واسطه‌ی فقدان قصد باطل است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به شخصی که بر اثر زیاده روی در مصرف مسکرات، نظم سخن خود را از دست بدهد؛ مست گویند.

به عقدی که در عالم حقوق، هرگز به وجود نیامده؛ و فاقد اثر حقوقی باشد؛ عقد باطل گویند.

بطلان، یعنی اینکه از ابتدا عقدی به وجود نیامده؛ و فاقد اثر حقوقی باشد.

پیشینه

در حقوق فرانسه، اعمال حقوقی اشخاص فاقد قصد، نظیر مست و مجنون اعتباری ندارد.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

تعهد، باید کاشف از قصد انشاء، یعنی ایجاب و قبول باشد.

اگر یکی از طرفین معامله، فاقد قصد بوده باشد؛ چنین عقدی باطل است.

معاملات شخص مست و بیهوش باطل است؛ زیرا این قبیل اشخاص، ناخواسته و بدون شعور، دست به کاری می زنند.

منظور از قصد در این ماده، قصد نتیجه است؛ نه قصد فعل.

سوابق فقهی

عقدی که در حال خواب و بیهوشی، و بدون قصد واقع گردد؛ باطل است.

وصیت در حال مستی، اغماء و بیهوشی صحیح نیست.

به دلالت قاعده "العقود تابعه للقصود"، فقدان قصد، موجب بطلان عقد خواهدشد.