ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی]]
خط ۱۰: خط ۸:
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«واجب النفقه» در '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، شخصی است که به موجب [[قانون]]، می‌تواند نفقه خود را، از برخی [[اقارب]] خود مطالبه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> «نفقه» نیز به معنای تأمین مخارج لازم برای بقای نظام [[خانواده]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نفقه زوجه در حقوق ایران و انگلیس|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5108952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=یارارشدی|چاپ=}}</ref>
«واجب النفقه» در '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، شخصی است که به موجب [[قانون]]، می‌تواند نفقه خود را، از برخی [[اقارب]] خود مطالبه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> «نفقه» نیز به معنای تأمین مخارج لازم برای بقای نظام [[خانواده]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نفقه زوجه در حقوق ایران و انگلیس|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5108952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=یارارشدی|چاپ=}}</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
متن آزمایشی '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، مصوب ۱۳۶۳/۵/۶، از لحاظ محتوا، کاملاً شبیه ماده فعلی بود؛ و فقط تفاوت در برخی کلمات دو ماده ناسخ و منسوخ دیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=268476|صفحه=|نام۱=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=7}}</ref>
متن آزمایشی '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، مصوب ۱۳۶۳/۵/۶، از لحاظ محتوا، کاملاً شبیه ماده فعلی بود؛ و فقط تفاوت در برخی کلمات دو ماده ناسخ و منسوخ دیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=268476|صفحه=|نام۱=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=7}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 1205 قانون مدنی ==
== نکات تفسیری دکترین ==
در موارد خودداری از پرداخت [[نفقه اقارب]]، با وجود [[ملائت|تمکن مالی]]، شخص مستحق نفقه، جهت مطالبه نفقه خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=308652|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> [[حکم|حکمی]] که دادگاه در رابطه با الزام به [[تأدیه]] نفقه، صادر می‌نماید؛ تابع قواعد کلی [[اجرای احکام]] بوده؛ و در صورت استنکاف [[منفق]] از اجرای حکم مزبور، دادگاه نفقه را با فروش مقداری از [[مال|اموال]] وی، وصول خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4198924|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref>
در موارد خودداری از پرداخت [[نفقه اقارب]]، با وجود [[ملائت|تمکن مالی]]، شخص مستحق نفقه، جهت مطالبه نفقه خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=308652|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> [[حکم|حکمی]] که دادگاه در رابطه با الزام به [[تأدیه]] نفقه، صادر می‌نماید؛ تابع قواعد کلی [[اجرای احکام]] بوده؛ و در صورت استنکاف [[منفق]] از اجرای حکم مزبور، دادگاه نفقه را با فروش مقداری از [[مال|اموال]] وی، وصول خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4198924|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref>


خط ۲۰: خط ۱۶:


گفتنی است [[زوجه]]، برای مطالبه [[نفقه گذشته]] و [[نفقه آینده|آینده]] خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید؛ در صورتی که اقارب، تنها حق مطالبه نفقه آینده خود را دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2803188|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=روشن|چاپ=1}}</ref>
گفتنی است [[زوجه]]، برای مطالبه [[نفقه گذشته]] و [[نفقه آینده|آینده]] خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید؛ در صورتی که اقارب، تنها حق مطالبه نفقه آینده خود را دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2803188|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=روشن|چاپ=1}}</ref>
== سوابق و مستندات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
=== سوابق و مستندات فقهی ===
=== سوابق و مستندات فقهی ===
* [[حاکم]] شخص مستنکف از پرداخت نفقه را ملزم به انفاق می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در ترجمه لمعه شامل نکاح- طلاق- ظهار- ایلاء- لعان (متون فقه جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=اندیشه‌های حقوقی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3933284|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=صدری|چاپ=9}}</ref>
* [[حاکم]] شخص مستنکف از پرداخت نفقه را ملزم به انفاق می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در ترجمه لمعه شامل نکاح- طلاق- ظهار- ایلاء- لعان (متون فقه جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=اندیشه‌های حقوقی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3933284|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=صدری|چاپ=9}}</ref>
* در صورت استنکاف منفق از انفاق به دستور حاکم، حاکم نفقه را از محل اموال وی، وصول خواهد نمود، و اگر منفق، مالی نداشته باشد؛ به [[حبس]] محکوم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5057548|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref>
* در صورت استنکاف منفق از انفاق به دستور حاکم، حاکم نفقه را از محل اموال وی، وصول خواهد نمود، و اگر منفق، مالی نداشته باشد؛ به [[حبس]] محکوم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5057548|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1205 قانون مدنی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# در صورتی که فردی که مکلف به پرداخت نفقه است غایب باشد یا از پرداخت نفقه استنکاف کند، دادگاه می‌تواند مداخله کند.
# در صورتی که فردی که مکلف به پرداخت نفقه است غایب باشد یا از پرداخت نفقه استنکاف کند، دادگاه می‌تواند مداخله کند.
خط ۳۵: خط ۲۸:
# پرداخت نفقه به عنوان قرض نیازمند اجازه دادگاه است و پس از پرداخت امکان مطالبه از فرد غایب یا مستنکف وجود دارد.
# پرداخت نفقه به عنوان قرض نیازمند اجازه دادگاه است و پس از پرداخت امکان مطالبه از فرد غایب یا مستنکف وجود دارد.
# هدف از این ماده تأمین نیازهای اولیه و ضروری افراد واجب‌النفقه در مواقع غیبت یا استنکاف مسئول پرداخت نفقه است.
# هدف از این ماده تأمین نیازهای اولیه و ضروری افراد واجب‌النفقه در مواقع غیبت یا استنکاف مسئول پرداخت نفقه است.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
* به موجب [[نظریه مشورتی]] شماره ۶۰۸۷/۷ مورخه ۱۳۸۵/۸/۱۴ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی قوه قضاییه]]، برخلاف مفاد [[ماده ۲۶۷ قانون مدنی]]، که پرداخت دین از طرف [[مدیون]] را، بدون اذن وی، قابل مطالبه نمی‌داند؛ اگر زوجه منفق، نفقه اقارب او را پرداخت نماید؛ چنین پرداختی، قرض محسوب شده؛ و قابلیت مطالبه از منفق را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=268476|صفحه=|نام۱=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=7}}</ref>
* به موجب [[نظریه مشورتی]] شماره ۶۰۸۷/۷ مورخه ۱۳۸۵/۸/۱۴ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی قوه قضاییه]]، برخلاف مفاد [[ماده ۲۶۷ قانون مدنی]]، که پرداخت دین از طرف [[مدیون]] را، بدون اذن وی، قابل مطالبه نمی‌داند؛ اگر زوجه منفق، نفقه اقارب او را پرداخت نماید؛ چنین پرداختی، قرض محسوب شده؛ و قابلیت مطالبه از منفق را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=268476|صفحه=|نام۱=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=7}}</ref>
خط ۴۱: خط ۳۳:
* [[نظریه شماره 7/1400/1358 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط شکلی دادخواست در اقامه ی دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه|نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۱۳۵۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه دربارهٔ شرایط شکلی دادخواست در اقامهٔ دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/1358 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط شکلی دادخواست در اقامه ی دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه|نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۱۳۵۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه دربارهٔ شرایط شکلی دادخواست در اقامهٔ دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه]]
* [[رای دادگاه درباره احتساب نفقه آینده فرزند مشترک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۳۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره احتساب نفقه آینده فرزند مشترک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۳۶۰)]]
== مذاکرات تصویب ==
== مذاکرات تصویب ==
برخی از نمایندگان [[مجلس شورای اسلامی|مجلس]]، بیان نمودند که متن '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، ترجمه [[فتوا|فتوای]] امام خمینی در تحریرالوسیله است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشروح مذاکرات قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=228128|صفحه=|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۱=نائینی|چاپ=1}}</ref>
برخی از نمایندگان [[مجلس شورای اسلامی|مجلس]]، بیان نمودند که متن '''ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی'''، ترجمه [[فتوا|فتوای]] امام خمینی در تحریرالوسیله است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشروح مذاکرات قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=228128|صفحه=|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۱=نائینی|چاپ=1}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۵۴: خط ۴۴:
[[رده:نفقه]]
[[رده:نفقه]]
[[رده:نفقه اقارب]]
[[رده:نفقه اقارب]]
{{DEFAULTSORT:ماده 6035}}

نسخهٔ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۸

ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی اصلاحی ۱۳۷۰/۸/۱۴: در موارد غیبت یا استنکاف از پرداخت نفقه، چنانچه الزام کسی که پرداخت نفقه بر عهدهٔ اوست ممکن نباشد دادگاه می‌تواند با مطالبهٔ افراد واجب‌النفقه به مقدار نفقه از اموال غایب یا مستنکف در اختیار آن‌ها یا متکفل مخارج آنان قرار دهد و در صورتی که اموال غایب یا مستنکف در اختیار نباشد همسر وی یا دیگری با اجازهٔ دادگاه می‌توانند نفقه را به عنوان قرض بپردازند و از شخص غایب یا مستنکف مطالبه نمایند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«واجب النفقه» در ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی، شخصی است که به موجب قانون، می‌تواند نفقه خود را، از برخی اقارب خود مطالبه نماید.[۱] «نفقه» نیز به معنای تأمین مخارج لازم برای بقای نظام خانواده است.[۲]

پیشینه

متن آزمایشی ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی، مصوب ۱۳۶۳/۵/۶، از لحاظ محتوا، کاملاً شبیه ماده فعلی بود؛ و فقط تفاوت در برخی کلمات دو ماده ناسخ و منسوخ دیده می‌شود.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 1205 قانون مدنی

در موارد خودداری از پرداخت نفقه اقارب، با وجود تمکن مالی، شخص مستحق نفقه، جهت مطالبه نفقه خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید.[۴] حکمی که دادگاه در رابطه با الزام به تأدیه نفقه، صادر می‌نماید؛ تابع قواعد کلی اجرای احکام بوده؛ و در صورت استنکاف منفق از اجرای حکم مزبور، دادگاه نفقه را با فروش مقداری از اموال وی، وصول خواهد نمود.[۵]

تأدیه نفقه اشخاص واجب النفقه غایب نیز از اموال وی، تابع حکم کلی پرداخت بدهی غایب از دارایی اوست.[۶]

گفتنی است زوجه، برای مطالبه نفقه گذشته و آینده خود، می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید؛ در صورتی که اقارب، تنها حق مطالبه نفقه آینده خود را دارند.[۷]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

  • حاکم شخص مستنکف از پرداخت نفقه را ملزم به انفاق می‌نماید.[۸]
  • در صورت استنکاف منفق از انفاق به دستور حاکم، حاکم نفقه را از محل اموال وی، وصول خواهد نمود، و اگر منفق، مالی نداشته باشد؛ به حبس محکوم خواهد شد.[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1205 قانون مدنی

  1. در صورتی که فردی که مکلف به پرداخت نفقه است غایب باشد یا از پرداخت نفقه استنکاف کند، دادگاه می‌تواند مداخله کند.
  2. اگر الزام قانونی فرد مسئول به پرداخت نفقه ممکن نباشد، دادگاه می‌تواند از اموال فرد غایب یا مستنکف برای پرداخت نفقه استفاده کند.
  3. دادگاه می‌تواند اموال فرد غایب یا مستنکف را برای رفع نیازهای افراد واجب‌النفقه در اختیار آن‌ها یا متکفل مخارج آنان قرار دهد.
  4. اگر امکان استفاده از اموال فرد غایب یا مستنکف وجود نداشته باشد، همسر فرد یا دیگران می‌توانند با اجازهٔ دادگاه نفقه را به عنوان قرض بپردازند.
  5. پرداخت نفقه به عنوان قرض نیازمند اجازه دادگاه است و پس از پرداخت امکان مطالبه از فرد غایب یا مستنکف وجود دارد.
  6. هدف از این ماده تأمین نیازهای اولیه و ضروری افراد واجب‌النفقه در مواقع غیبت یا استنکاف مسئول پرداخت نفقه است.

رویه های قضایی

مذاکرات تصویب

برخی از نمایندگان مجلس، بیان نمودند که متن ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی، ترجمه فتوای امام خمینی در تحریرالوسیله است.[۱۲]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 344744
  2. علی یارارشدی. نفقه زوجه در حقوق ایران و انگلیس. دانشگاه شهید بهشتی، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5108952
  3. مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 268476
  4. سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها). چاپ 1. پایدار، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 308652
  5. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4198924
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1439860
  7. حسین مهرپور و محمد روشن. مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی). چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2803188
  8. سیدمحمد صدری. حقوق خانواده در ترجمه لمعه شامل نکاح- طلاق- ظهار- ایلاء- لعان (متون فقه جلد دوم). چاپ 9. اندیشه‌های حقوقی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3933284
  9. لیلاسادات اسدی. حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5057548
  10. مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 268476
  11. مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مدنی. چاپ 1. معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5506972
  12. احمدرضا نائینی. مشروح مذاکرات قانون مدنی. چاپ 1. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 228128