ماده ۸۴۱ قانون مدنی

موصی‌به باید ملک موصی باشد و وصیت به مال غیر ولو با اجازه‌ی مالک باطل است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورتیکه موصی، مالک موصی به نباشد؛ وصیت باطل است.

وصیت مازاد بر ثلث، فضولی محسوب نمی گردد؛ چراکه تا زمانی که موصی در قید حیات است؛ هنوز مالکیت ورثه نسبت به ماترک محقق نشده؛ تا بتوان وصیت موصی را، فضولی تلقی کرد؛ و حتی پس از مرگ موصی، که ترکه وی به طور قهری، به ورثه انتقال می یابد؛ باز هم به حکم قانون، وصیت مازاد بر ثلث، فضولی تلقی نمی شود.

وصیت مالک به مال مرهونه صحیح است؛ هرچند برخی از حقوقدانان، آن را غیرنافذ دانسته اند.

سوابق فقهی

فقهای شیعه، وصیت به چیزی را، که موصی مالک آن نباشد؛ باطل دانسته اند. و وصیت به مال غیر، درفرض تنفیذ صاحب آن، صحیح است. و تنفیذ وصیت فضولی توسط مالک موصی به، همانند انشای وصیت توسط خود او، معتبر است.

رویه های قضایی

دادنامه شماره 70/718 و 717 مورخه 15/5/1370 شعبه 30 دیوان عالی کشور، رأی دادگاه بدوی، مبنی بر بطلان وصیت به مالی را، که قبلاً توسط موصی، به دیگری هبه گردیده؛ و یا به طور قطعی منتقل شده؛ ابرام نموده است.

انتقادات

باتوجه به اینکه رابطه ملک و مال در حقوق ما، عموم و خصوص من وجه است؛ لذا عطف لفظ "مال" به "ملک" در این ماده، صحیح نمی باشد؛ و بهتر بود که به جای لفظ "مال"، کلمه "ملک" ذکر می گردید.