ماده ۱۰۲۵ قانون مدنی

ماده ۱۰۲۵ قانون مدنی: وراث غایب مفقودالاثر می‌توانند قبل از صدور حکم موت فرضی او نیز از محکمه تقاضا نمایند که دارایی او را به تصرف آن‌ها بدهد مشروط بر این که اولاً غایب مزبور کسی را برای اداره کردن اموال خود معین نکرده باشد و ثانیاً دو سال تمام از آخرین خبر غایب گذشته باشد بدون این که حیات یا ممات او معلوم باشد. در مورد این ماده، رعایت ماده ۱۰۲۳ راجع به اعلان مدت یک سال حتمی است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

موت فرضی، به مرگی گویند که با حکم دادگاه، برای غایب مفقودالاثر، فرض می گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دلیل وضع این ماده، یکسان بودن احتمال زندگی و مرگ غایب، در این مرحله است.

چون هریک از وراث غایب، فقط نسبت به حصه خود، در اموال وی، ذینفع می باشند؛ لذا حتی درصورت دادن تضمین کافی، نمی توانند در بیش از سهم خود، تصرف نمایند.

چنانچه وراث غایب مفقودالاثر، از دادگاه تقاضا نمایند تا ترکه را، به تصرف آنان بدهد؛ دادگاه پس از آگهی در روزنامه کثیرالانتشار، و گذشت مدت یک سال از نشر آخرین آگهی، اموال غایب را به تصرف ورثه وی، خواهدداد.

وراث غایب، جهت تصرف اموال وی، باید دلایلی موجه ارائه نمایند؛ که دلالت بر مصلحت و نفع غایب و خودشان نماید.

اگر قبل از اینکه ورثه غایب، درخواست تصرف موقت در اموال او را، نموده باشند؛ دادگاه، مبادرت به انتشار آگهی موضوع ماده 1023 این قانون، نموده باشد؛ نیازی به آگهی مجدد نیست.

اصل بقای مالکیت، نمی تواند غیبت را، مقتضی سلب مالکیت از صاحب مال، بداند.

رویه های قضایی

به موجب نظریه شماره 7044/7 مورخه 24/10/1386 اداره حقوقی قوه قضاییه، پس از اذن دادگاه مبنی بر تصرف موقت در اموال غایب، تصرف ورثه، با رعایت حدود مقررات ارث، جایز است؛ ازجمله اینکه وراث، اموال غایب را بین خود، تقسیم نمایند.

به موجب نظریه مشورتی شماره 8265/7 مورخه 15/11/1384 اداره حقوقی قوه قضاییه، تصرف موقت ورثه در اموال غایب، مشمول مقررات اجرای احکام مدنی است.

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، عنوان نمود که نشر آگهی در جراید، چه زمانی باید صورت گیرد؟ وزیر عدلیه متذکر شدند که، پس از گذشت دو سال از تاریخ غیبت، انتشار آگهی انجام خواهدشد.