ماده ۹۳۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در صورتی که اعمام امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس [[ترکه]] به او تعلق می‌گیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم می‌کنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی می‌رسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث می‌برد.
'''ماده ۹۳۲ قانون مدنی''': در صورتی که [[عم|اعمام]] امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس [[ترکه]] به او تعلق می‌گیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم می‌کنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی می‌رسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث می‌برد.
* {{زیتونی|[[ماده ۹۳۱ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۳۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
عم یعنی عمو متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=336976|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
«عم»، به معنای عمو می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=336976|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1085496|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=1}}</ref>
سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1085496|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=1}}</ref>


اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ دراینصورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمه های ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=15800|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>
اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ در این صورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمه‌های ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=15800|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>


== مستندات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
دلیل ارث بری به نسبت ذکور دو برابر اناث را، می توان در آیه 230 سوره بقره "...تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ" یافت.


== سوابق فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
دایی های متوفی، حصه خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث می برند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث        |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383176|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref>
دایی‌های متوفی، [[حصه]] خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث می‌برند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383176|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref>


اگر وراث متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ دراینصورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث                              |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383196|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>
اگر [[وارث|وراث]] متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ در این صورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383196|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>


در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمه های امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمه های ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>
در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمه‌های امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمه‌های ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، 540 میلیون ریال باشد؛ دراینصورت سدس ترکه که 90 میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که درواقع، به عموی ابوینی، 300 میلیون ریال، و به عمه ابوینی، 150 میلیون ریال ارث می رسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهندشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748312|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>
 
* اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ در این صورت سدس ترکه که ۹۰ میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که در واقع، به عموی ابوینی، ۳۰۰ میلیون ریال، و به عمه ابوینی، ۱۵۰ میلیون ریال ارث می‌رسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهند شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748312|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
*
*{{مواد قانون مدنی}}
 
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:سهم الارث طبقات مختلف وراث]]
[[رده:سهم الارث وراث طبقه سوم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۴

ماده ۹۳۲ قانون مدنی: در صورتی که اعمام امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس ترکه به او تعلق می‌گیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم می‌کنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی می‌رسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث می‌برد.

توضیح واژگان

«عم»، به معنای عمو می‌باشد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.[۲]

اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ در این صورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمه‌های ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد[۳]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

دایی‌های متوفی، حصه خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث می‌برند.[۴]

اگر وراث متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ در این صورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم می‌گردد.[۵][۶][۷]

در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمه‌های امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمه‌های ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.[۸][۹]

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ در این صورت سدس ترکه که ۹۰ میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که در واقع، به عموی ابوینی، ۳۰۰ میلیون ریال، و به عمه ابوینی، ۱۵۰ میلیون ریال ارث می‌رسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهند شد.[۱۰]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 336976
  2. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085496
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15800
  4. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383176
  5. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383196
  6. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
  7. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
  8. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
  9. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
  10. پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه). چاپ 3. گنج دانش، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 748312