ماده ۱۱۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و احد شریکین از تجدید بنا و اجازه‌ی تصرف در مبنای مشترک امتناع نماید شریک دیگر می‌تواند در حصه خاص خود تجدید بنای دیوار را کند.
'''ماده ۱۱۵ قانون مدنی''': در صورتی که [[دیوار مشترک]] خراب شود و احد [[شرکت مدنی|شریکین]] از تجدید بنا و اجازه‌ی [[تصرف]] در مبنای مشترک امتناع نماید شریک دیگر می‌تواند در [[حصه]] خاص خود تجدید بنای دیوار را کند.
 
 
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۱۴ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۱۶ قانون مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
حق الجوار، یعنی حق هر یک از همسایگان بر دیگری.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=328780|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
«تصرف» در لغت، یعنی چیزی را به دست آوردن، دست به کاری زدن و مالک شدن چیزی<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی ، شماره 80 ، خرداد و تیر 1389|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1704012|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> و در اصطلاح به وضعیتی که [[مال|مالی]] در اختیار شخصی بوده و آن شخص بتواند به حق یا [[عدوان]]، در مورد آن مال تصمیم‌گیری نماید،<ref name=":0" /> به عبارت دیگر به هرگونه مداخله مادی و یا حقوقی که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=12660|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 115 قانون مدنی ==
== کلیات توضیحی تفسیری دکترین ==
هرچند مبنای این ماده، [[قاعده تسلیط|اصل تسلیط]] است؛ زیرا اشخاص می توانند نسبت به ملک خود، هرگونه تصرفی بنمایند، لیکن منظور مقنن، تکرار اصل مزبور نبوده، بلکه او خواسته است با امتناع شریک از مرمت دیوار، خودداری او را از شرکت در دیوار جدید، احراز نماید. همچنان که به موجب یک اصل کلی، هیچ کس را نمی توان مجبور به شراکت نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4705024|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref>
در صورتی که دیوار مشترک خراب شود؛ و احد شریکین، از تجدید بنا امتناع نماید؛ شریک دیگر، می‌تواند در حصه خاص خود، تجدید بنای دیوار را کند. مگراینکه چنین کاری ممکن نباشد؛ که دراینصورت شخص ممتنع از تعمیر دیوار مشترک، ملزم به همکاری خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=93444|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1707804|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
 
در صورتی که دیوار مشترک خراب شود؛ و احد شریکین، از تجدید بنا امتناع نماید؛ و محل احداث دیوار، متعلق به شریکی باشد که تمایل به تجدید بنا دارد؛ خود او، می تواند نسبت به احداث دیوار جدید اقدام نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1707800|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
 
هرچند مبنای این ماده، اصل تسلیط است؛ زیرا اشخاص می توانند نسبت به ملک خود، هرگونه تصرفی بنمایند. لیکن منظور مقنن، تکرار اصل مزبور نبوده؛ بلکه او خواسته است با امتناع شریک از مرمت دیوار، خودداری او را از شرکت در دیوار جدید، احراز نماید. همچنانکه به موجب یک اصل کلی، هیچ کس را نمی توان مجبور به شراکت نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4705024|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref>
 
== مستندات فقهی ==
با استناد به روایاتی از امام صادق، اگر دیوار مشترک ویران گردد؛ و یکی از شرکا، در احداث بنای جدید، همکاری ننماید؛ دراینصورت شریک دیگر، می تواند در ملک اختصاصی خود، دیوار دیگری را بنا نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759128|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759124|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>و چنانچه، تخریب دیوار مزبور، توسط یکی از شرکا و به طور عمدی، صورت گرفته باشد؛ دراینصورت وی، ملزم به تجدید بنا می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759124|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>


در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و احد شریکین، از تجدید بنا امتناع نماید، شریک دیگر، می‌تواند در حصه خاص خود، تجدید بنای دیوار را کند، مگر اینکه چنین کاری ممکن نباشد که در این صورت شخص ممتنع از تعمیر دیوار مشترک، ملزم به همکاری خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=93444|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1707804|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref> از طرف دیگر در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و یکی از دو شریک، از تجدید بنا امتناع نماید و محل احداث دیوار، متعلق به شریکی باشد که تمایل به تجدید بنا دارد، خود او می تواند نسبت به احداث دیوار جدید اقدام نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1707800|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
== مطالعات فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
با استناد به روایاتی از امام صادق علیه‌السلام، اگر دیوار مشترک ویران گردد و یکی از شرکا، در احداث بنای جدید، همکاری ننماید، در این صورت شریک دیگر، می‌تواند در ملک اختصاصی خود، دیوار دیگری را بنا نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759128|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759124|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref> و چنانچه [[تخریب]] دیوار مزبور، توسط یکی از شرکا و به طور عمدی، صورت گرفته باشد، در این صورت وی، ملزم به تجدید بنا می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759124|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 115 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# دیوار مشترک میان دو یا چند شریک می‌تواند تخریب شود.
# اگر یکی از شرکا از بازسازی دیوار مشترک امتناع کند، شریک دیگر حق اقدام دارد.
# شریک دیگر می‌تواند در بخش اختصاصی خود اقدام به بازسازی کند.
# اجازه تصرف و استفاده از مبنای مشترک ضروری است.
# بازسازی باید محدود به حصه خاص شریک متقاضی باشد.
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:اموال]]
[[رده:حق ارتفاق]]
[[رده:حق ارتفاق]]
[[رده:دیوار مشترک]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0575}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۶

ماده ۱۱۵ قانون مدنی: در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و احد شریکین از تجدید بنا و اجازه‌ی تصرف در مبنای مشترک امتناع نماید شریک دیگر می‌تواند در حصه خاص خود تجدید بنای دیوار را کند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«تصرف» در لغت، یعنی چیزی را به دست آوردن، دست به کاری زدن و مالک شدن چیزی[۱] و در اصطلاح به وضعیتی که مالی در اختیار شخصی بوده و آن شخص بتواند به حق یا عدوان، در مورد آن مال تصمیم‌گیری نماید،[۱] به عبارت دیگر به هرگونه مداخله مادی و یا حقوقی که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 115 قانون مدنی

هرچند مبنای این ماده، اصل تسلیط است؛ زیرا اشخاص می توانند نسبت به ملک خود، هرگونه تصرفی بنمایند، لیکن منظور مقنن، تکرار اصل مزبور نبوده، بلکه او خواسته است با امتناع شریک از مرمت دیوار، خودداری او را از شرکت در دیوار جدید، احراز نماید. همچنان که به موجب یک اصل کلی، هیچ کس را نمی توان مجبور به شراکت نمود.[۳]

در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و احد شریکین، از تجدید بنا امتناع نماید، شریک دیگر، می‌تواند در حصه خاص خود، تجدید بنای دیوار را کند، مگر اینکه چنین کاری ممکن نباشد که در این صورت شخص ممتنع از تعمیر دیوار مشترک، ملزم به همکاری خواهد شد.[۴] [۵] از طرف دیگر در صورتی که دیوار مشترک خراب شود و یکی از دو شریک، از تجدید بنا امتناع نماید و محل احداث دیوار، متعلق به شریکی باشد که تمایل به تجدید بنا دارد، خود او می تواند نسبت به احداث دیوار جدید اقدام نماید.[۶]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایاتی از امام صادق علیه‌السلام، اگر دیوار مشترک ویران گردد و یکی از شرکا، در احداث بنای جدید، همکاری ننماید، در این صورت شریک دیگر، می‌تواند در ملک اختصاصی خود، دیوار دیگری را بنا نماید[۷] [۸] و چنانچه تخریب دیوار مزبور، توسط یکی از شرکا و به طور عمدی، صورت گرفته باشد، در این صورت وی، ملزم به تجدید بنا می‌گردد.[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 115 قانون مدنی

  1. دیوار مشترک میان دو یا چند شریک می‌تواند تخریب شود.
  2. اگر یکی از شرکا از بازسازی دیوار مشترک امتناع کند، شریک دیگر حق اقدام دارد.
  3. شریک دیگر می‌تواند در بخش اختصاصی خود اقدام به بازسازی کند.
  4. اجازه تصرف و استفاده از مبنای مشترک ضروری است.
  5. بازسازی باید محدود به حصه خاص شریک متقاضی باشد.

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ نشریه دادرسی ، شماره 80 ، خرداد و تیر 1389. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1704012
  2. ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12660
  3. ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4705024
  4. ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 93444
  5. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1707804
  6. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1707800
  7. ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759128
  8. ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759124
  9. ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759124
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۱۵_قانون_مدنی&oldid=445017»