ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی''': نکاح مسلمه با غیرمسلم جایز نیست
'''ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی''': [[نکاح مسلمه با غیرمسلم]] [[جواز|جایز]] نیست.
*{{زیتونی|[[ماده ۱۰۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
کفائت در لغت، یعنی برابری و همتایی. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1156548|صفحه=|نام۱=گروهی از مؤلفان|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


به کسی که به یگانگی خدا و نبوت حضرت محمد، اقرار نماید؛ مسلم گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (نظام مالی خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1122112|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=امیرمحمدی|چاپ=1}}</ref> و مسلم، شهادتین بر زبان رانده باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=خودآموز مکاسب (جلد چهارم) (ارش، شروط ضمن عقد) (همراه با مقاله تحلیل مواد 355 و 384 و 385 قانون مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=85472|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
== مواد مرتبط ==


کفر در لغت، یعنی بی دین بودن. و در حقوق به کسی که به توحید یا پیامبری حضرت محمد، و یا یکی از ضروریات دین، اعتقاد نداشته باشد؛ کافر گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=111316|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
* [[ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی]]


== پیشینه ==
== توضیح واژگان ==
ماده 16 اعلامیه جهانی حقوق بشر، مذهب را در ازدواج، شرط نمی داند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
منظور از «[[مسلمان|مسلم]]» در '''ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی'''، کسی است که اعتقاد به توحید، نبوت پیامبر اسلام و ضروریات دین داشته باشد،<ref name=":0" /> و شهادتین بر زبان رانده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=341944|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


در حقوق مصر، نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
== مطالعات تطبیقی ==
ماده ۱۶ [[اعلامیه جهانی حقوق بشر]]، مذهب را در [[نکاح|ازدواج]]، [[شرطیت|شرط]] نمی‌داند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref> اما در حقوق مصر، نکاح مسلمه با غیرمسلم، [[جواز|جایز]] نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref> در حقوق سوریه نیز، نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>


در حقوق سوریه، نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
[[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] ایران، برای ازدواج مرد مسلمان با زن [[کافر]]، منعی قائل نگردیده‌است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=906424|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده (جلد اول) (نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3063640|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> البته ازدواج مرد مسلمان با زن [[کافر حربی|کافر غیرکتابیه]]، ممنوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اطلاعات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1453928|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
گفتنی است که اگر پس از ازدواج، [[زوج]]، کافر گردد؛ نکاح بین مرد و [[زوجه|همسرش]]، [[انحلال نکاح|منحل]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2098776|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref>
قانون مدنی ایران، برای ازدواج مرد مسلمان با زن کافر، منعی قائل نگردیده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشروح مذاکرات قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مرکز پژوهش های مجلس شورا ی اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=226592|صفحه=|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۱=نائینی|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 69 بهار 1389|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=765896|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> و مرد مسلمان نمی تواند با کافر غیرکتابیه ازدواج نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده  (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1052868|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>


نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست؛ حتی اگر به نکاح موقت باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=880064|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=3}}</ref>
== نکات توضیحی ==
مرد مسلمان نمی‌تواند با کافر غیرکتابیه ازدواج نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1052868|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>


اگر پس از ازدواج، زوج کافر گردد؛ نکاح بین آنان، منحل می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بطور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=524680|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست؛ حتی اگر به [[نکاح منقطع|نکاح موقت]] باشد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روابط زوجین در ازدواج موقت|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=پیام عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3520312|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=گنجی|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات فقهی ==


ازدواج مرد مسلمان با زن کافر غیرکتابیه، ممنوع است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=363468|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>
=== مستندات فقهی ===


== مستندات فقهی ==
* ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان، به دلالت [[آیه ۱۴۱ سوره نساء]]: «... وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا»، [[حرمت|حرام]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روابط زوجین در ازدواج موقت|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=پیام عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3520312|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=گنجی|چاپ=1}}</ref>
ازدواج زن مسلمان، با مرد غیرمسلمان، به دلالت آیه 141 سوره نساء "... وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا" حرام است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=880064|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=3}}</ref>


== سوابق فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
درصورت ارتداد شوهر پس از ازدواج، نکاح میان او و همسرش، منحل می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>


ازدواج با مرد کمونیست و کافر، حرام است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=14268|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>
* در صورت [[ارتداد]] شوهر پس از ازدواج، نکاح میان او و همسرش، منحل می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
* ازدواج با مرد کمونیست و کافر، حرام است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=57128|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
 
* [[مطالعه تطبیقی تحدید حقوق زنان ناشی از عقد نکاح]]
* [[واکاوی دیدگاه‌های خاص علامه کاشف‌الغطاء در احوال شخصیه با رویکرد تطبیقی اقلیت‌های دینی ایرانی]]
* [[واکاوی دیدگاه‌های خاص علامه کاشف‌الغطاء در احوال شخصیه با رویکرد تطبیقی اقلیت‌های دینی ایرانی]]
* [[استاد جعفری لنگرودی و شعائر الاسلام]]
* [[استاد جعفری لنگرودی و شعائر الاسلام]]
* [[تابعیت فرزنـدان حاصـل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی]]
* [[گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی]]
* [[ازدواج مختلط اتباع ایران]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:فیش اصلاحی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:نکاح]]
[[رده:نکاح]]
[[رده:موانع نکاح]]
[[رده:رفرنس]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۳۸

ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی: نکاح مسلمه با غیرمسلم جایز نیست.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «مسلم» در ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی، کسی است که اعتقاد به توحید، نبوت پیامبر اسلام و ضروریات دین داشته باشد،[۱] و شهادتین بر زبان رانده باشد.[۲]

مطالعات تطبیقی

ماده ۱۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر، مذهب را در ازدواج، شرط نمی‌داند،[۳] اما در حقوق مصر، نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست،[۴] در حقوق سوریه نیز، نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست.[۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانون مدنی ایران، برای ازدواج مرد مسلمان با زن کافر، منعی قائل نگردیده‌است،[۶][۷] البته ازدواج مرد مسلمان با زن کافر غیرکتابیه، ممنوع است.[۸]

گفتنی است که اگر پس از ازدواج، زوج، کافر گردد؛ نکاح بین مرد و همسرش، منحل می‌شود.[۹]

نکات توضیحی

مرد مسلمان نمی‌تواند با کافر غیرکتابیه ازدواج نماید.[۱۰]

نکاح مسلمه با غیرمسلم، جایز نیست؛ حتی اگر به نکاح موقت باشد.[۱]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

  • ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان، به دلالت آیه ۱۴۱ سوره نساء: «... وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا»، حرام است.[۱۱]

سوابق فقهی

  • در صورت ارتداد شوهر پس از ازدواج، نکاح میان او و همسرش، منحل می‌گردد.[۱۲]
  • ازدواج با مرد کمونیست و کافر، حرام است.[۱۳]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ حسن گنجی. روابط زوجین در ازدواج موقت. چاپ 1. پیام عدالت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3520312
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 341944
  3. . 
  4. . 
  5. . 
  6. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 906424
  7. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده (جلد اول) (نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر). چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3063640
  8. حسین مهرپور. بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر). چاپ 3. اطلاعات، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1453928
  9. اسداله لطفی. سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد اول). چاپ 1. خرسندی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2098776
  10. عبدالرسول دیانی. حقوق خانواده (ازدواج و انحلال آن). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1052868
  11. حسن گنجی. روابط زوجین در ازدواج موقت. چاپ 1. پیام عدالت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3520312
  12. . 
  13. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 57128