ماده ۱۰۱۶ قانون مدنی

ماده ۱۰۱۶ قانون مدنی: هر گاه هم فوت و هم تاریخ فوت غایب مفقودالاثر مسلم شود اموال او بین وراث موجود حین‌الموت تقسیم می‌گردد اگر چه یک یا چند نفر آن‌ها از تاریخ فوت غایب به بعد فوت کرده باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

حتی اگر پس از صدور حکم موت فرضی، تاریخ موت حقیقی غایب، معلوم گردد؛ زمان مرگ حقیقی، ملاک تقسیم ارث میان ورثه وی، می‌باشد؛ و اشخاصی که پیش از تاریخ مزبور، فوت نموده‌اند؛ از ارث محروم هستند.

وصی، درصورت احراز موت حقیقی یا فرضی غایب، می‌تواند در امور مورد وصیت، دخالت نماید.

حصه وارثی که پس از موت غایب، فوت نموده باشد؛ به وراث او داده می‌شود.

هرگاه تاریخ موت طبیعی غایب، مقدم یا مؤخر بر تاریخ صدور حکم موت فرضی باشد؛ ممکن است در تعداد وراث یا حصه آنان، تغییراتی به وجودآید.

سوابق فقهی

کسی از اسرا و سایر غایبین مفقودالاثر، ارث نمی‌برد؛ مگراینکه فوت غایب، مشخص گردد. و ارث بری از غایب مفقودالاثر، منوط به احراز مرگ وی، با بینه یا خبری متضمن علم و یقین است.

مذاکرات تصویب

به نظر یکی از نمایندگان مجلس، در این ماده، نیازی به قید اصطلاح (حین الموت) نبوده؛ و آن را قیدی زاید می‌پنداشت؛ اما وزیر عدلیه معتقدبود؛ همگان نمی‌دانند که فقط، وراث حین الموت غایب، از او ارث می‌برند.

مصادیق و نمونه‌ها

اگر حکم موت فرضی غایب، در تاریخ ۱۳۷۷/۹/۶ صادرگردیده؛ و پس از آن، معلوم گردیده که او، در تاریخ ۱۳۷۹/۸/۱۷ بر اثر حادثه ای مرده‌است؛ و ازطرفی زوجه وی، در مورخه ۱۳۷۸/۱/۸ رحلت نموده باشد؛ چون زوجه غایب، قبل از مورث خویش، فوت نموده‌است؛ از ارث محروم می‌باشد؛ و چنانچه به موجب حکم موت فرضی، به زوجه غایب، حصه ای داده شده؛ از وراث وی، قابل مطالبه است.

مقالات مرتبط

• اثرات غیبت غائب مفقود الاثر در اموال و حقوق خانوادگی