ماده ۷۱۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
[[رده:عقود-معین]]
[[رده:عقود-معین]]
[[رده:ضمان عقدی]]
[[رده:ضمان عقدی]]
[[رده:اثر ضمان بین ضامن و مضمون عنه]]

نسخهٔ ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۶

ماده ۷۱۲ قانون مدنی: هر گاه مضمون‌له فوت شود و ضامن وارث او باشد حق رجوع به مضمون‌عنه دارد.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق مفهوم این ماده چنانچه دین ضامن بر اثر مالکیت ما فی الذمه ساقط شود ، وی می تواند به مضمون عنه رجوع کند[۱] و در فرض دیگر اگر دین مضمون عنه به علت مالکیت ما فی الذمه ساقط شود ، از آن جا که وی مدیون اصلی بوده ، مانند آن است دین خود را پرداخت کرده باشد که در این صورت ذمه ضامن نیز بری می شود.[۲] [۳] همچنین بدیهی است که در صورت فوت مضمون له چنانچه ضامن وارث او باشد ، می تواند به مدیون اصلی مراجعه نماید.[۴]

سوابق و مستندات فقهی

«ولو مات المضمون له فورثه الضامن لم یسقط جواز الرجوع به علی المضمون عنه ...»[۵]

در فقه این فرض نیز در نظر گرفته شده است که زمانی که مضمون له فوت می کند و ضامن وارث اوست در این فرض ضامن چیزی نمی پردازد ولی در واقع به همان میزان از میراث او کاسته می شود و با تملک ما فی الذمه خود ، بری می شود و حق رجوع به مضمون عنه را دارد.[۶]

انتقادات

« در این ماده مسامحه در تعبیر شده است و کلمه منحصر در این ماده ذکر نشده است در صورتی که می بایستی فید شود»[۷]

مصادیق و نمونه ها

  • پدر مضمون له و پسر ضامن است با فوت پدر پسر بابت سهم الارث خود از ترکه طلبکار می شود و بابت ضمانت خود به پدر بدهکار است در این صورت پسر به دو اعتبار هم طلبکار است هم بدهکار که در نتیجه مالکیت ما فی الذمه پدید آمده و تهاتر می شود.[۸]
  • اگر ضامن فوت شود و مضمون له وارث او باشد ، مانند صورت قبل مضمون له حق رجوع به مضمون عنه خواهد داشد ؛ زیرا از نظر وراثت داین از مدیون ، مالکیت ما فی الذمه حاصل می گردد و در حکم ایفای دین می باشد.[۹]

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 98236
  2. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 236084
  3. آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. عقد ضمان. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 507084
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1442712
  5. سیدمرتضی قاسم زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 365004
  6. آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. عقد ضمان. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 507088
  7. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204048
  8. پرویز نوین. حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (شرکت، ودیعه، عاریه، وکالت، ضمان عقدی، حواله، کفالت، رهن، هبه). چاپ 2. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4845444
  9. صحبت اله سلطانیان. کارگاه آموزش حقوق (جلد سوم) شرکت-صلح-ضمان عقدی-ضمان قهری. چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2764472