ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۰: خط ۱۰:
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از «دفاتر تجارتی» در '''ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی'''، دفاتری هستند که هر [[تاجر|تاجری]] اصولاً موظف به داشتن آن‌هاست و حسب مورد باید [[معامله|معاملات]] خود را الزاماً یا اختیاراً در آن دفاتر درج کند. به موجب [[ماده ۶ قانون تجارت]] هر تاجری به جز [[کسبه جزء|کسبه‌ی جزء]] موظف به داشتن دفاتر تجاری ذیل هستند: ۱.[[دفتر روزنامه]] ۲.[[دفتر کل]] ۳.[[دفتر دارایی]] ۴.[[دفتر کپیه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6667656|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6667660|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
منظور از «دفاتر تجارتی» در '''ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی'''، دفاتری هستند که هر [[تاجر|تاجری]] اصولاً موظف به داشتن آن‌هاست و حسب مورد باید [[معامله|معاملات]] خود را الزاماً یا اختیاراً در آن دفاتر درج کند. به موجب [[ماده ۶ قانون تجارت]] هر تاجری به جز [[کسبه جزء|کسبه‌ی جزء]] موظف به داشتن دفاتر تجاری ذیل هستند: ۱.[[دفتر روزنامه]] ۲.[[دفتر کل]] ۳.[[دفتر دارایی]] ۴.[[دفتر کپیه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6667656|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6667660|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
== فلسفه و مبانی نظری ==
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
اظهارات تاجر در دفاتر تجاری، که به زیان خود و به نفع غیر باشد؛ در حکم [[اقرار]] بوده و سندیت دارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=102956|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> در واقع محتویات دفاتر تاجر، به منزله [[اقرار کتبی]] [[اقرار در خارج از دادگاه|خارج از محکمه]] بوده؛ که توسط او تصدیق گردیده؛ و در هر صورت، علیه وی سندیت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مرکز نشر دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=215544|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=4}}</ref>
اظهارات تاجر در دفاتر تجاری، که به زیان خود و به نفع غیر باشد؛ در حکم [[اقرار]] بوده و سندیت دارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=102956|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> در واقع محتویات دفاتر تاجر، به منزله [[اقرار کتبی]] [[اقرار در خارج از دادگاه|خارج از محکمه]] بوده؛ که توسط او تصدیق گردیده؛ و در هر صورت، علیه وی سندیت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مرکز نشر دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=215544|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=4}}</ref>
== نکات تفسیری دکترین ماده 1300 قانون مدنی ==
== نکات تفسیری دکترین ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی ==
اگر قسمتی از دفاتر تجاری تاجر، مخدوش باشد؛ به دلیل رعایت [[اصل تجزیه ناپذیری سند]]، دیگر نمی‌توان آن دفاتر را، به عنوان [[سند]]، مورد استناد قرار داد، بلکه تنها ممکن است دفتر مزبور، به عنوان [[اماره]] ای بر علیه تاجر مورد استفاده واقع گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3482908|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|چاپ=3}}</ref>
اگر قسمتی از دفاتر تجاری تاجر، مخدوش باشد؛ به دلیل رعایت [[اصل تجزیه ناپذیری سند]]، دیگر نمی‌توان آن دفاتر را، به عنوان [[سند]]، مورد استناد قرار داد، بلکه تنها ممکن است دفتر مزبور، به عنوان [[اماره]] ای بر علیه تاجر مورد استفاده واقع گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3482908|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|چاپ=3}}</ref>
== نکات توضیحی ماده 1300 قانون مدنی ==
== نکات توضیحی ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی ==
دفاتر تجاری، بر علیه صاحب آن، قابل استناد است، صرف نظر از اینکه مقابل او، تاجر یا غیرتاجر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3273596|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref>
دفاتر تجاری، بر علیه صاحب آن، قابل استناد است، صرف نظر از اینکه مقابل او، تاجر یا غیرتاجر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3273596|صفحه=|نام۱=آویشا|نام خانوادگی۱=اشرف الکتابی|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1300 قانون مدنی ==
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# دفاتر تجارتی به عنوان اسناد مالی بازرگانان تلقی می‌شوند.
# دفاتر تجارتی به عنوان اسناد مالی بازرگانان تلقی می‌شوند.
# اگر محتویات دفاتر تجارتی به نفع صاحب دفتر نباشد، می‌توان از آن‌ها به عنوان دلیل علیه او استفاده کرد.
# اگر محتویات دفاتر تجارتی به نفع صاحب دفتر نباشد، می‌توان از آن‌ها به عنوان دلیل علیه او استفاده کرد.
# قانون به دلیل بی‌طرف نبودن دفاتر تجارتی در دعاوی احتمالی، استفاده تنها به نفع صاحب آن‌ها را محدود می‌کند.
# قانون به دلیل بی‌طرف نبودن دفاتر تجارتی در دعاوی احتمالی، استفاده تنها به نفع صاحب آن‌ها را محدود می‌کند.
# این ماده بر اهمیت دقت در نگهداری و ثبت صحیح اطلاعات در دفاتر تجارتی تاکید دارد.
# '''ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی''' بر اهمیت دقت در نگهداری و ثبت صحیح اطلاعات در دفاتر تجارتی تاکید دارد.
# دفاتر تجارتی به عنوان ابزار حسابداری تلقی شده و باید اطلاعات دقیق و بی‌طرفانه‌ای در آن‌ها ثبت شود.
# دفاتر تجارتی به عنوان ابزار حسابداری تلقی شده و باید اطلاعات دقیق و بی‌طرفانه‌ای در آن‌ها ثبت شود.
== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۵۶

ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی: در مواردی که دفاتر تجارتی بر نفع صاحب آن دلیل نیست بر ضرر او سندیت دارد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «دفاتر تجارتی» در ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی، دفاتری هستند که هر تاجری اصولاً موظف به داشتن آن‌هاست و حسب مورد باید معاملات خود را الزاماً یا اختیاراً در آن دفاتر درج کند. به موجب ماده ۶ قانون تجارت هر تاجری به جز کسبه‌ی جزء موظف به داشتن دفاتر تجاری ذیل هستند: ۱.دفتر روزنامه ۲.دفتر کل ۳.دفتر دارایی ۴.دفتر کپیه.[۱][۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

اظهارات تاجر در دفاتر تجاری، که به زیان خود و به نفع غیر باشد؛ در حکم اقرار بوده و سندیت دارد،[۳] در واقع محتویات دفاتر تاجر، به منزله اقرار کتبی خارج از محکمه بوده؛ که توسط او تصدیق گردیده؛ و در هر صورت، علیه وی سندیت دارد.[۴]

نکات تفسیری دکترین ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی

اگر قسمتی از دفاتر تجاری تاجر، مخدوش باشد؛ به دلیل رعایت اصل تجزیه ناپذیری سند، دیگر نمی‌توان آن دفاتر را، به عنوان سند، مورد استناد قرار داد، بلکه تنها ممکن است دفتر مزبور، به عنوان اماره ای بر علیه تاجر مورد استفاده واقع گردد.[۵]

نکات توضیحی ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی

دفاتر تجاری، بر علیه صاحب آن، قابل استناد است، صرف نظر از اینکه مقابل او، تاجر یا غیرتاجر باشد.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی

  1. دفاتر تجارتی به عنوان اسناد مالی بازرگانان تلقی می‌شوند.
  2. اگر محتویات دفاتر تجارتی به نفع صاحب دفتر نباشد، می‌توان از آن‌ها به عنوان دلیل علیه او استفاده کرد.
  3. قانون به دلیل بی‌طرف نبودن دفاتر تجارتی در دعاوی احتمالی، استفاده تنها به نفع صاحب آن‌ها را محدود می‌کند.
  4. ماده ۱۳۰۰ قانون مدنی بر اهمیت دقت در نگهداری و ثبت صحیح اطلاعات در دفاتر تجارتی تاکید دارد.
  5. دفاتر تجارتی به عنوان ابزار حسابداری تلقی شده و باید اطلاعات دقیق و بی‌طرفانه‌ای در آن‌ها ثبت شود.

منابع

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6667656
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6667660
  3. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 102956
  4. سیدمحسن صدرزاده افشار. ادله اثبات دعوی در حقوق ایران. چاپ 4. مرکز نشر دانشگاهی، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 215544
  5. عباس کریمی. ادله اثبات دعوا. چاپ 3. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3482908
  6. آویشا اشرف الکتابی. مطالعه تطبیقی ابراز اجباری دلیل در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3273596