ماده ۴۴۵ قانون مدنی
ماده ۴۴۵ قانون مدنی: هر یک از خیارات، بعد از فوت، منتقل به وارث میشود.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در بیع زمین، زوجه از حق خیار ارث میبرد.[۱]
قابلیت انتقال و به ارث رسیدن حق خیار، منافاتی با نظم عمومی ندارد.[۲]
حق خیار به ارث میرسد؛ اما نمیتواند متعلق حق طلبکاران متوفی قرار گیرد؛ یعنی آنان حق ندارند به جهت حفظ حقوق خود، ورثه را، مکلف به اعمال یا اسقاط حق خیار خود نمایند. ولی اگر اقدامات وراث را، به زیان خود ببینند؛ میتوانند ابطال آن را از دادگاه درخواست نمایند.[۳]
سوابق فقهی
ولایت ورثه، مانند ولایت ولی و وکیل در استیفای حق غیر نیست. بلکه ولایت وی، همانند ولایت خود در استیفای حق متعلق به خویش است. پس ورثه، در رابطه با اعمال خیار، همچون خود میت هستند نه نائب او. پس درصورت اعمال حق فسخ، چون ورثه متوفی، ثمن را، از مال خود مسترد مینمایند؛ تا مبیع را تحویل بگیرند؛ تکلیفی ندارند تا دیون مورث خویش را، از محل مبیع تأدیه نمایند.[۴]
انتقادات
قانونگذار در این ماده، تصریح ننموده که هر یک از ورثه، به چه صورت حق خیار را به ارث میبرند. آیا هر کدام از آنان، بهطور مستقل میتواند کل معامله را فسخ نماید؛ یا اینکه باید بهطور مستقل، حق مزبور را، به نسبت سهم خویش از ترکه اعمال نماید؟ یا اینکه جهت اعمال خیار، رضایت جمعی ورثه لازم است؟[۵]
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 95812
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در خیارات و احکام راجع به آن) (مواد 396 الی 465). چاپ 2. فردوسی، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 72468
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد پنجم) (قواعد عمومی قراردادها، انحلال قرارداد، خیارات). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2918676
- ↑ حیدر باقری اصل. بررسی تحلیلی احکام عمومی فسخ عقود لازم. چاپ 1. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4177740
- ↑ ناصر کاتوزیان. فلسفه حقوق (جلد دوم) (منابع حقوق). چاپ 4. شرکت سهامی انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2842772