ماده ۲۲۴ قانون مدنی

ماده ۲۲۴ قانون مدنی: الفاظ عقود محمول است بر معانی عرفیه.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

عرف، یعنی کاربرد یا رسمی، که جماعتی آن را، لازم الاجرا می دانند.و دستورالعملی شفاهی، که از نسلی به نسل دیگر، منتقل گردیده؛ و درواقع، از پیشینیان به آیندگان به ارث می رسد را، عرف گویند.

تکرار عملی توسط عموم جامعه را، عادت اجتماعی نامند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در حقوق عرفی، تفاوتی بین اموال بلامالک و مجهول المالک وجود نداشته؛ و همه اموال مزبور، به دولت تعلق دارد.

به دلالت عرف، نتایج حیوانات، متعلق به صاحب مادر خواهدبود.

امارات قانونی، در برابر اماره عرفی، تاب مقاومت ندارند.

حق انتفاع، قابلیت انتقال به غیر را ندارد؛ مگر به موجب عرف و یا اذن مالک.

معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می باشد.

انتفاع خارج از حدود عرفی، افراط در انتفاع، و تغییر مورد مصرف را، باید از مصادیق سوء استفاده دانست.

تعلق توابع به عین موقوفه، ممکن است حسب طبیعت مال، و یا به حکم عرف یا قانون باشد.

آنچه به طور طبیعی، و یا به حکم عرف، تابع موقوفه باشد؛ توابع مبیع محسوب می گردد.

سوابق فقهی

به دلالت عرف و عادت، در همه اعصار و مکان ها، معاملات صبی، صحیح است. درمورد معاملات صغیر ممیز، نسبت به اجناسی که خرد نیستند؛ حمل بر اعطای وکالت به صغیر شده؛ و در رابطه با معاملات خرد، طفل ممیز با اذن ولی، از طرف خود، عقد را جاری می نماید.

در تشخیص تقصیر، معیار عرف را، که دلالت بر تعدی و تفریط دارد؛ پذیرفته شده است.

رویه های قضایی

به موجب رأی اصراری شماره 5892 مورخه 10/11/1338 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، بیع هر آنچه که در عرف، قابلیت معامله نداشته؛ ولی از نظر طرفین، از مالیت، ارزش معنوی و عقلایی برخوردار است؛ صحیح می باشد.

به موجب رأی اصراری شماره 430 مورخه 15/4/1311 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، تشخیص حدود و فواصل املاک، با عرف بوده؛ و متعارف این است که علاوه بر دیوار، نرده و ... نیز، فاصل بین دو ملک باشد؛ هرچند قانونگذار، تنها دیوار را، به عنوان حدود بین املاک پذیرفته است.

به موجب نظریه مشورتی شماره 1276/7 مورخه 12/8/1380 اداره حقوقی قوه قضاییه، تصرفات مالک درخت در ملک غیر، باید در حدود متعارف، و عاری از هرگونه تعدی و تفریط نسبت به حقوق مالک ملک مزبور باشد.

مقالات مرتبط

• نقش اصل عموم در تفسیر قراردادها
• شیوه های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان
• ماهیت قرارداد استفاده از رحم جایگزین
• نقش عرف لفظی در تفسیر قرارداد در حقوق موضوعه با رویکرد فقهی
• قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان