ماده ۱۴۲ قانون مدنی

شروع در احیا از قبیل سنگ چیدن اطراف زمین یا کندن چاه و غیره، تحجیر است و موجب مالکیت نمی‌شود ولی برای تحجیرکننده ایجاد حق اولویت در احیا می‌نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

احتجار، یعنی تحجیر، و یا سنگ چینی اطراف زمین، به منظور آباد نمودن آن.

اولویت تحجیر، یعنی اینکه تحجیر، برای عامل آن، حق اولویت در احیای اراضی موات را، ایجاد می نماید.

شروع به احیای اراضی موات را، که اغلب با سنگ چینی اطراف زمین، محقق می گردد؛ تحجیر گویند.

حق اولویت در عمران زمین های موات را، حق التحجیر نامند.

شخصی را، که جهت احیای اراضی موات، مبادرت به تحجیر نموده باشد؛ مُحجِّر نامند.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

با تردید در احیا، نمی توان حکم به احیای اراضی موات نمود. مانند تحجیر، که احیا محسوب نمی گردد.

در اراضی مواتی که حق تحجیر، به وجود آمده؛ احیا توسط اشخاصی غیر از مُحجِّر، امکان ندارد.

تحجیر و شروع به احیای اراضی موات، موجب تملک اینگونه اراضی نگردیده؛ و فقط حق اولویت در مالکیت را ایجاد می نماید.

تعلل تحجیرکننده در عمران زمین، از مصادیق سوءاستفاده از حق محسوب، موضوع اصل 40 قانون اساسی محسوب می گردد؛ لذا در چنین مواردی، قاضی می تواند حق اولویت مُحجِّر را، بی اعتبار اعلام نماید.

پی کنی، حفر چاه، نصب نرده و ...، تحجیر است.

حق تحجیر، به ارث می رسد. هرچند در مال بودن این حق، تردید وجود داشته باشد.

تحجیر، از امور حسبی محسوب می گردد.

سوابق فقهی

در اراضی مواتی که حق تحجیر، به وجود آمده؛ احیا توسط اشخاصی غیر از مُحجِّر، امکان ندارد.

وکیل و اجیر نیز، می توانند از طرف اصیل، و برای او، مبادرت به تحجیر نمایند.

تحجیر، سبب تملک می گردد.

مصادیق و نمونه ها

• زه کشی زق زارها، و یا نصب میله برای تعیین حدود مالکیت زمین، تحجیر محسوب می گردد.