ماده ۱۰۷۹ قانون مدنی

مهر باید بین طرفین تا حدی که رفع جهالت آن‌ها بشود معلوم باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

جهالت در لغت، یعنی نادانی، ندانستن، ناآگاهی. و در فقه، به ناآگاهی توجه برانگیز یکی از طرفین، نسبت به مورد معامله، جهالت گویند.

مهریه یعنی کابین. و به مالی که زوج، حین ازدواج، به زوجه اعطا کند؛ مهریه گویند. و مهریه، مالی است معین، که حین نکاح، بر ذمه زوج، قرارمی گیرد.

به مهریه ای که میزان آن، در عقد نکاح معین می گردد؛ مهرالمسمی گویند.

قابل تملک بودن، یعنی قابلیت نقل و انتقال، حسب قانون یا شرع.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مهریه ممکن است عین معین، کلی، و یا منفعت باشد. و ممکن است عملی معین را، به عنوان مهریه قرار داد. و می توان حقوق مالی، نظیر حق تحجیر را، به عنوان مهریه تعیین نمود.

درمورد معین بودن مهریه، بر خلاف سایر توافقات، امکان مسامحه وجود داشته؛ و صرف موجود بودن عین، کفایت می کند.

هرچند مهریه، عوض محسوب نگردیده؛ و از ارکان عقد نمی باشد؛ و عدم ذکر آن، به اعتبار نکاح، لطمه ای وارد نمی آورد؛ لیکن مهر باید بین طرفین، تا حدی که رفع جهالت آن‌ها بشود؛ معلوم باشد.

نیازی نیست که مهریه در نکاح، همچون عوض سایر معاملات، کاملاً معلوم باشد؛ لیکن علم اجمالی به آن، در حد رفع جهالت، کفایت می کند. پس اگر مهریه، عین معین باشد؛ مشاهده کافی بوده؛ و درمورد کلی فی الذمه، می توان به ذکر اوصاف کلی، بسنده نمود.

سوابق فقهی

در موردی که مهریه، به اندازه ای مجهول بوده؛ که قابل استعلام نباشد؛ چنین مهری باطل است نظیر عنوان حیوان یا شیئ و ...

مهریه می تواند به طور تردید، از جهت کمی و کیفی و ارزش، یکی از دو شیئ باشد.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 1565/7 مورخه 30/2/1382 اداره حقوقی قوه قضاییه، و نظریه کمیسیون نشست های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری بجنورد، چنانچه نوع سکه بهار آزادی، مشخص نگردیده باشد؛ زوج می تواند سکه طرح جدید یا قدیم را، به زوجه تقدیم نموده؛ و نمی توان وی را، ملزم به پرداخت نوع گرانتر نمود.

به موجب دادنامه شماره 1328 مورخه 15/11/1372 شعبه 30 دیوان عالی کشور، مهر باید بین طرفین، تا حدی که رفع جهالت آن‌ها بشود؛ معلوم باشد.

مصادیق و نمونه ها

درصورتیکه مهریه، آموزش قرآن باشد؛ آموزش تا حدی که زن، بتواند به طور مستقل قران بخواند؛ کفایت می کند.