ماده ۳۳۳ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۲۴ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۳۳ قانون مدنی: صاحب دیوار یا عمارت یا کارخانه مسئول خساراتی است که از خراب شدن آن وارد می‌شود مشروط بر این که خرابی در نتیجه عیبی حاصل گردد که مالک مطلع بر آن بوده یا از عدم مواظبت او تولید شده‌است.

توضیح واژگان

تسبیب، یعنی به وجود آوردن سبب تلف یا نقص، نسبت به نفس یا مال غیر، که ممکن است ارادی یا مبتنی بر تقصیر باشد.[۱] و آنچه را، که باعث نابودی چیزی گردد؛ و نتوان تلف را، به‌طور عادی و حقیقی به آن منتسب نمود؛ تسبیب نام دارد.[۲]

سبب، چیزی است که درصورت فقدان مانع بر سر راه آن، باعث به وجود آمدن چیز دیگری می‌گردد.[۳]

پیشینه

نظیر مفاد این ماده، در ماده ۱۳۸۶ قانون مدنی فرانسه، مورد حکم قرار گرفته‌است.[۴] و به موجب ماده ۱۳۸۶ قانون مدنی فرانسه، مالک بنا، مسئول ویرانی است که درنتیجه عیب ساختمان، به وجود آمده‌است.[۵] و مبنای مسئولیت مالک بنا و حیوان، در نظام حقوقی ایران و فرانسه تقصیر است؛ اما برخلاف فرانسه، در حقوق ایران، تقصیر مالک، باید توسط زیاندیده به اثبات برسد.[۶]

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

نوع اعمالی که به آنها، عنوان محافظت و نگهداری قابل اطلاق است؛ با توجه به نوع بنا، شرایط و موقعیت مکانی آن متفاوت است. بدین ترتیب، جهت تشخیص تقصیر مالک، در عدم مراقبت از ساختمان، معیار عرف ملاک است نه معیار شخصی.[۷]

اصولاً زیاندیده، نیازی به اثبات تقصیر سازنده ملک نداشته؛ زیرا می‌توان او را، نسبت به عیب و نقص بنا، مطلع فرض نمود؛ و کوتاهی او در جهت رفع عیب یا نقص را، دال بر تقصیر او دانست. چراکه هر سازنده ای، به‌طور ضمنی، تعهد ایمنی کالا را بر عهده دارد؛ بنابراین درصورت معیوب یا ناقص بودن ملک، محرز است که سازنده منزل، به این تعهد ضمنی خود؛ که تعهد به نتیجه بوده؛ عمل ننموده؛ و درنتیجه مرتکب تقصیر گردیده‌است.[۸] و تقصیر سازنده در رابطه با معیوب بودن دیوار، مفروض بوده؛ و ضمان وی محرز است.[۹]

حتی اگر زمانی که مالک دیوار، نسبت به عیب آن بی اطلاع بوده؛ ولی در مراقبت از دیوار ملک خود؛ کوتاهی نموده باشد؛ باز هم ضامن است.[۱۰]

صاحبان اموال غیرمنقول، در مقابل همسایگان، و سایر اشخاصی که در آن مکان تردد می‌نمایند؛ مسئول هستند.[۱۱]

اگر تصرف در ملک، خارج از حدود متعارف خود باشد؛ دراینصورت در برابر خساراتی که به همسایه وارد می‌آید؛ متصرف ضامن خواهد بود.[۱۲]

خرابی دیوار بر اثر قوه قاهره یا حوادث غیرقابل پیش‌بینی، موجب ضمان مالک نخواهد شد.[۱۳]

سوابق فقهی

اگر دیوار ملک شخصی، ویران گردیده؛ و موجب ورود زیان به عابران شود؛ دراینصورت مالک آن مسئول نمی‌باشد؛ مگر درصورتیکه دیوار مزبور را، به صورت معیوب بنا نموده؛ و رفع عیب نیز ننموده باشد.[۱۴]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1440628
  2. احمد دیلمی. حسن نیت در مسئولیت مدنی. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1057356
  3. صادق مددی. مسئولیت مدنی تولیدکنندگان و فروشندگان کالا. چاپ -. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3909708
  4. ایراندخت نظری. مسئولیت مدنی مالک. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 884436
  5. حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2033676
  6. حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2033676
  7. ایراندخت نظری. مسئولیت مدنی مالک. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 884436
  8. سیدمرتضی قاسم‌زاده. مبانی مسئولیت مدنی. چاپ 5. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 89196
  9. محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3822468
  10. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4223852
  11. سیدجعفر بوشهری. حقوق جزا (جلد سوم) (جبران خسارت). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1036192
  12. سیدجعفر بوشهری. حقوق جزا (جلد سوم) (جبران خسارت). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1035024
  13. محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3822388
  14. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 44612