ماده ۹۵ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هر گاه زمین یا خانهٔ کسی مجرای فاضلاب یا آب باران زمین یا خانهٔ دیگری بوده‌است صاحب آن خانه یا زمین نمی‌تواند جلوگیری از آن کند مگر در صورتی که عدم استحقاق او معلوم شود.


توضیح واژگان

به ارتفاق بدون ضمیمه، ارتفاق ارضی گویند.[۱]

به حقی که به موجب آن، صاحب ملکی، اختیار عبور لوله آب، گاز، نفت و فاضلاب را، در ملک دیگری داشته باشد؛ حق المجری گویند.[۲]

پیشینه

برخلاف حقوق ایران، قانون مدنی فرانسه، حق ارتفاق طبیعی را، به‌طور صریح پذیرفته‌است. قانون مدنی ایران، در این ماده، حق ارتفاق مزبور را، مورد توجه قرار داده‌است.[۳]

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

ممکن است حق ارتفاق، به حکم قانون، یا بر اثر وضعیت طبیعی املاک به وجود آید.[۴]

برخلاف ماده ۹۷، مفاد این ماده، ناظر به آبهای طبیعی هم می‌باشد.[۵]

به نظر برخی از حقوقدانان، مفاد این ماده را، نمی‌توان به عنوان اماره حق ارتفاق پذیرفت.[۶] و به نظر برخی دیگر، مبنای این ماده، اماره تصرف است.[۷]

اصل صحت، مؤید اعتبار حق ارتفاق موضوع این ماده است.[۸]

قانونگذار، به جهت جلوگیری از نزاع بین همسایه‌ها، نوعی حق ارتفاق قهری را، در این ماده پیش‌بینی نموده‌است.[۹]

وضع طبیعی ملک، ایجاب می‌نماید که زمین پایین‌تر، مجرای فاضلاب زمین بالاتر باشد. عدالت و ذوق سلیم قانونگذار نیز، این وضعیت را محترم شمرده‌است.[۱۰]

حق ارتفاق، به سه نوع ارضی، شخصی، و تیولی قابل تقسیم است.[۱۱]

سوابق فقهی

منظور از زیان در قاعده لاضرر، ضرر حادث است؛ نه زیان قدیم.[۱۲]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80884
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 328912
  3. گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه حقوق مدنی (جلد پنجم). چاپ 1. جنگل، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 593284
  4. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 13316
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187380
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187384
  7. سیدمرتضی قاسم زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 359560
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1708860
  9. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2941736
  10. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2943184
  11. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80884
  12. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4418232