ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی

ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی: برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۹۰ قانون مدنی
• ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی

توضیح واژگان

منظور از «مهرالمثل» که در ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است، مهریه ای است که پس از مقاربت، با توجه به حد متوسط زنان دیگر، برای زوجه تعیین می گردد، در واقع مهریه ای را که نه به موجب توافق طرفین، بلکه بعد از دخول، با توجه به عرف حاکم بر موقعیت زوجه و زمان و مکان موردنظر، معین گردد؛ مهرالمثل گویند.

نکات تفسیری دکترین ماده 1091 قانون مدنی

مهریه به پنج دسته قابل تقسیم است: مهرالمسمی، مهرالمثل، مهرالسنه، مهرالمتعه و مهرالمفوضه. در تعیین مهرالمثل، حسب زن، یعنی اوصاف زیبا و افتخارات و مزیت‌های او، ملاک است نه نسب و آباء و اجداد وی، لذا مهرالمثل، با توجه به چهره، بکارت، شئونات خانوادگی و عرف مکان، تعیین می‌گردد. در مهرالمثل، وضعیت طبیعی زن نظیر زیبایی، و موقعیت اجتماعی وی، و در واقع آنچه که موجب ترغیب شوهر به او شده؛ ملاک است و البته در تعیین مهرالمثل، مقتضیات زمانی و مکانی هم، مؤثر است.

برخلاف مهرالمتعه که در آن، شئونات مرد، ملاک است، مهرالمثل، با توجه به شئونات زن و امثال او، تعیین می‌گردد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در تعیین مهرالمثل، سن، نسب، عقل، یساء، بکارت و اضداد و … مواردی که اختلاف در آنها، در تصمیم‌گیری نسبت به ازدواج مؤثر است؛ مدنظر قرار می گیرد.

مصادیق و نمونه ها

• اگر محل تعیین مهرالمثل، مشهد باشد؛ شئونات خانوادگی، شخصیت، تربیت، زیبایی، جوانی و … زن، با توجه به مهریه زنان هم سطح او در همان شهر، ملاک تعیین مهرالمثل خواهد بود.

• هنر زن در خانه‌داری، آشپزی، گلدوزی و …، می‌تواند در تعیین مهرالمثل مؤثر باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1091 قانون مدنی

1. در تعیین مهرالمثل، شرافت خانوادگی زن مورد توجه قرار می‌گیرد.
2. صفات و وضعیت زن نسبت به همتایان و خویشاوندان او بررسی می‌شود.
3. معمول و عرف محل در تعیین مهرالمثل دخیل است.
4. مهرالمثل با توجه به ویژگی‌های فردی و خانوادگی زن تعیین می‌شود.