ماده ۹۳۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخهها
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۹۳۲ قانون مدنی''': در صورتی که اعمام امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس [[ترکه]] به او تعلق میگیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم میکنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی میرسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث میبرد. | '''ماده ۹۳۲ قانون مدنی''': در صورتی که [[عم|اعمام]] امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس [[ترکه]] به او تعلق میگیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم میکنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی میرسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث میبرد. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۹۳۱ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۳۱ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۹۳۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۳۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
«عم» یعنی عموی متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=336976|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1085496|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=1}}</ref> | سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1085496|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=1}}</ref> | ||
اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ | اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ در این صورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمههای ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=15800|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref> | ||
== | == مطالعات فقهی == | ||
== | === مستندات فقهی === | ||
دلیل [[ارث]] بری به نسبت ذکور دو برابر اناث را، میتوان در [[آیه ۲۳۰ سوره بقره]] «... تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ یُبَیِّنُهَا لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ» یافت. | |||
اگر وراث متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ | === سوابق فقهی === | ||
داییهای متوفی، [[حصه]] خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث میبرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383176|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref> | |||
اگر [[وارث|وراث]] متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ در این صورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم میگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383196|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> | |||
در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمههای امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمههای ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> | در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمههای امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمههای ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55288|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366208|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> | ||
== مصادیق و نمونهها == | == مصادیق و نمونهها == | ||
اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ | |||
* اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ در این صورت سدس ترکه که ۹۰ میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که در واقع، به عموی ابوینی، ۳۰۰ میلیون ریال، و به عمه ابوینی، ۱۵۰ میلیون ریال ارث میرسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهند شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748312|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۴۹
ماده ۹۳۲ قانون مدنی: در صورتی که اعمام امی و اعمام ابوینی یا ابی با هم باشند عم یا عمه امی اگر تنها باشند سدس ترکه به او تعلق میگیرد و اگر متعدد باشند ثلث ترکه و این ثلث را مابین خود بالسویه تقسیم میکنند و باقی ترکه به اعمام ابوینی یا ابی میرسد که در تقسیم، ذکور دو برابر اناث میبرد.
توضیح واژگان
«عم» یعنی عموی متوفی.[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
سهم عمو و عمه امی متوفی، یکسان است.[۲]
اگر متوفی، دارای یک عموی امی و اعمام و عمات ابوینی بوده باشد؛ در این صورت سدس ترکه به عموی امی رسیده؛ و مابقی نیز نصیب عموها و عمههای ابوینی گردیده؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، میان آنان تقسیم خواهدشد[۳]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
دلیل ارث بری به نسبت ذکور دو برابر اناث را، میتوان در آیه ۲۳۰ سوره بقره «... تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ یُبَیِّنُهَا لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ» یافت.
سوابق فقهی
داییهای متوفی، حصه خواهر خود را، که مادر متوفی بوده؛ و عموهای او نیز، سهم برادرشان را که، همان پدر متوفی است؛ به ارث میبرند.[۴]
اگر وراث متوفی، منحصر به یک عموی امی و یک عموی ابوینی باشد؛ در این صورت سدس ماترک، به عموی امی رسیده؛ و مابقی متعلق به عموی ابوینی خواهدبود که بین آنان، به قاعده ذکور دو برابر اناث، تقسیم میگردد.[۵][۶][۷]
در صورت جمع اعمام و عمات ابوینی با اعمام و عمات امی، ثلث ترکه، متعلق به عموها و عمههای امی بوده؛ و مابقی به عموها و عمههای ابوینی، اختصاص یافته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد.[۸][۹]
مصادیق و نمونهها
- اگر متوفی دارای یک عمو و عمه ابوینی و سه عموی ابی و یک عموی امی بوده؛ و کل ماترک او نیز، ۵۴۰ میلیون ریال باشد؛ در این صورت سدس ترکه که ۹۰ میلیون ریال است؛ متعلق به عموی امی بود؛ و مابقی ترکه به عمو و عمه ابوینی رسیده که به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث خواهند برد؛ که در واقع، به عموی ابوینی، ۳۰۰ میلیون ریال، و به عمه ابوینی، ۱۵۰ میلیون ریال ارث میرسد؛ و سه عموی ابی میت، از ارث محروم خواهند شد.[۱۰]
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 336976
- ↑ ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085496
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15800
- ↑ آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383176
- ↑ آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383196
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55288
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366208
- ↑ پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه). چاپ 3. گنج دانش، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 748312