ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی

ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی: هیچ‌یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهدهٔ آن‌هاست از نگاهداری او امتناع کنند، در صورت امتناع یکی از ابوین، حاکم باید به تقاضای دیگری یا تقاضای قیم یا یکی از اقربا یا به تقاضای مدعی‌العموم، نگاهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهدهٔ اوست الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا مؤثر نباشد حضانت را به خرج پدر و هر گاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تأمین کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۳ قانون حمایت خانواده
• ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده
• ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی

توضیح واژگان

حضانت، یعنی ولایت، سرپرستی، تربیت، نگهداری و مراقبت از صغیر. و به محافظت و تربیت صغیر، حضانت گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

پدر و مادر طفل، باید در امر حضانت وی، با یکدیگر مشارکت نمایند.

حضانت، قائم به شخص بوده؛ و قابلیت اسقاط یا انتقال به غیر را ندارد؛ سقوط یا تعلیق وظیفه حضانت، فقط در صورت وجود تعارض بین این تکلیف با منفعت و مصلحت صغیر، امکانپذیر است؛ زیرا حقوق طفل، مرجح بر حقوق ابوین او بوده؛ و جز در موارد به خطر افتادن مصالح کودک، نمی‌توان والدین او را، معاف از حضانت دانست.

تعقیب شخصی که از قبول تکلیف حضانت، خودداری نماید؛ امکانپذیر است.

حضانت، تکلیفی است که ممکن است قانونگذار، بر عهده هریک از والدین طفل قراردهد؛ بنابراین نمی‌توان از اتیان چنین تکلیفی، امتناع نموده؛ و نیز حضانت، قابل اسقاط نیست.

نمی‌توان مخارج حضانت را، از اموال طفل تأمین نمود. هزینه حضانت بر عهده پدر بوده؛ و درصورت فوت او، باید توسط مادر کودک، تأمین گردد.

رویه‌های قضایی

• با استناد به نظریه مشورتی شماره ۱۳۴۷/۷ مورخه ۱۳۶۱/۴/۱ اداره حقوقی قوه قضاییه و نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری بوشهر، حضانت قابل اسقاط نیست.
• به موجب نظریه مشورتی شماره ۳۵۴۹/۷ مورخه ۱۳۷۷/۷/۶ اداره حقوقی قوه قضاییه، ابوین طفل، می‌توانند با تراضی هم، حضانت وی را، به یکدیگر بسپارند؛ اما حق تعیین ثالث را، جهت حضانت فرزند خود ندارند.
• رای دادگاه درباره اثر ازدواج مادر بر سلب حضانت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۰۴۵۱)
• رای دادگاه درباره ارتباط سوءسابقه پدر شخص دارای حضانت بر حق حضانت وی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۵۳۵)

مذاکرات تصویب

به نظر یکی از نمایندگان مجلس، این ماده دارای ایراد نگارشی و ویرایشی بود؛ که با اضافه نمودن حرف (را) به یکی از کلمات این ماده، اشکال مزبور مرتفع گردید.

مقالات مرتبط

• حضانت طفل در فقه و حقوق ایران و مقایسه آن با حقوق انگلیس
• حقوق و تکالیف فرزندان ناشی از جنین اهدایی