ماده ۳۴ قانون مدنی

ماده ۳۴ قانون مدنی: نتاج حیوانات در ملکیت، تابع مادر است و هر کس مالک مادر شد، مالک نتاج آن هم خواهد شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

ماده ۳۵۸ قانون مدنی

توضیح واژگان

رابطه بین اشخاص و اشیاء، به نحوی که موجد هرگونه حق تصرف و انتفاع از عین مزبور باشد؛ «مالکیت» نام دارد.

به مالکیت در شیئی به تبع مالکیت در شیء دیگر، «مالکیت تبعی» گویند.

به فایده و ثمره ای که به تدریج، از عین مال به دست آمده و به نحو محسوس از عین آن مال نمی‌کاهد، «منفعت» گویند.

مطالعات تطبیقی

این ماده از ماده ۵۴۷ قانون مدنی فرانسه، اقتباس گردیده‌است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

• منافع مال، ممکن است طبیعی، مصنوعی، یا عهدی باشد: منافع طبیعی، به خودی خود و بدون دخالت انسان، به دست می‌آید، منافع مصنوعی، در نتیجه عمل انسان حاصل می‌گردد و منشأ منافع عهدی، قرارداد است.

به دلالت عرف، نتاج حیوانات، متعلق به صاحب مادر خواهد بود. این ماده، ناظر به موردی است که مالک حیوان ماده و حیوان نر که حمل از آن دو به وجود آمده، یک شخص نباشد، و موردی را که شخص، حیوانی حامله را می‌خرد، در بر نمی‌گیرد.

مالکیت تبعی ممکن است نسبت به نتایج طبیعی مال ایجاد گردد؛ نظیر مالکیت نسبت به کره ای که از اسب متولد می‌شود، بنابراین مالک عین، نسبت به ثمرات و نتایج آن، مالکیت تبعی دارد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

• حمل حیوانات، متعلق به فروشنده است نه خریدار.

• توابع عین، در احکام، تابع خود عین هستند.
• مالکیت منفعت معنایی ندارد، چون تملک معدوم، محال است.

انتقادات

نحوه نگارش ماده، این توهم را به وجود آورده که در فرض فروش حیوان حامله، حمل نیز متعلق به مادر خواهد بود.

مقالات مرتبط

• تحلیل تطبیقی مفهوم، اسباب حدوث، انتقال، و زوال «ملکیت» و «حق» در حقوق ایران و فرانسه