ماده ۹۰۸ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۹۰۷ قانون مدنی]]
* [[ماده ۹۰۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۹۲ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۹۲ قانون مدنی]]


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
وجود دختر منحصر برای متوفی، موجب می‌شود که والدین او، بیش از سدس ترکه را به ارث ببرند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1062532|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1062540|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref> البته در صورت وجود حاجب برای مادر، چیزی از ترکه، به او [[رد در ارث|رد]] نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1710040|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
وجود دختر منحصر برای متوفی، موجب می‌شود که والدین او، بیش از سدس ترکه را به ارث ببرند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1062532|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1062540|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref> البته در صورت وجود حاجب برای مادر، چیزی از ترکه، به او [[رد در ارث|رد]] نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1710040|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>


در مواردی رد، [[رد اخماسی|اخماسی]] است؛ مثلاً متوفی دارای ابوین و یک دختر بوده؛ که در این صورت، نصف ترکه به دختر او رسیده، و به هر یک از پدر و مادر او هم، سدس ترکه می‌رسد، مابقی ماترک، به پنج قسمت تقسیم گردیده؛ و یک قسمت آن به هر یک از والدین میت، و سه قسم دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=198492|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref>
در مواردی رد، [[رد اخماسی|اخماسی]] است؛ مثلاً متوفی دارای ابوین و یک دختر بوده؛ که در این صورت، نصف ترکه به دختر او رسیده، و به هر یک از پدر و مادر او هم، سدس ترکه می‌رسد، مابقی ماترک، به پنج قسمت تقسیم گردیده؛ و یک قسمت آن به هر یک از والدین میت، و سه قسم دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=198492|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
=== سوابق و مستندات فقهی ===
* در روایتی از امام باقر، در صورتی که متوفی، دارای مادر و یک دختر بوده باشد، سدس ترکه به مادر، و نصف آن نیز، به دختر او تعلق خواهد گرفت؛ و آنچه باقی می‌ماند، به نسبت [[سهم‌الارث|سهم الارث]] هریک از آنان، بینشان تقسیم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیه اله سیدحسین بروجردی (جلد بیست و نه) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5029476|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>


=== مستندات فقهی ===
=== سوابق و مستندات فقهی ===
* طی [[استفتاء|استفتایی]] از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، چنین پاسخ داده شده است که: چنانچه متوفی، دارای پدر و مادر و یک دختر بوده باشد؛ پس از اینکه هرکدام از وراث، فرض خود را به ارث ببرد؛ آنچه از ترکه می‌ماند، به شرط فقدان حاجب برای مادر، به پنج قسمت تقسیم شده؛ یک قسمت آن به هریک از والدین میت، و سه قسمت دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره))|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قضا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=34336|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدروح اله|نام خانوادگی۱=خمینی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54452|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


* در روایتی از امام باقر، در صورتی که متوفی، دارای مادر و یک دختر بوده باشد، سدس ترکه به مادر، و نصف آن نیز، به دختر او تعلق خواهد گرفت؛ و آنچه باقی می‌ماند، به نسبت [[سهم‌الارث|سهم الارث]] هریک از آنان، بینشان تقسیم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیه اله سیدحسین بروجردی (جلد بیست و نه) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5029476|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>


=== سوابق فقهی ===
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
 
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
* طی [[استفتاء|استفتایی]] از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، چنین پاسخ داده شده است که: چنانچه متوفی، دارای پدر و مادر و یک دختر بوده باشد؛ پس از اینکه هرکدام از وراث، فرض خود را به ارث ببرد؛ آنچه از ترکه می‌ماند، به شرط فقدان حاجب برای مادر، به پنج قسمت تقسیم شده؛ یک قسمت آن به هریک از والدین میت، و سه قسمت دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره))|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قضا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=34336|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدروح اله|نام خانوادگی۱=خمینی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54452|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
# اگر پدر یا مادر یا هر دو زنده باشند و تنها یک دختر وجود داشته باشد، سهم هر یک از والدین یک‌ششم می‌شود.
# سهم دختر در این شرایط نصف ترکه است.
# باقی‌مانده ترکه باید بر اساس نسبت سهم‌الارث بین تمام وراث تقسیم شود.
# اگر مانعی برای مادر وجود داشته باشد، مادر از باقی‌مانده ترکه چیزی دریافت نمی‌کند.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:اموال]]
خط ۳۱: خط ۳۷:
[[رده:سهم الارث طبقات مختلف وراث]]
[[رده:سهم الارث طبقات مختلف وراث]]
[[رده:سهم الارث طبقه اول]]
[[رده:سهم الارث طبقه اول]]
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 2329/95/7 مورخ 1395/09/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۷

ماده ۹۰۸ قانون مدنی: هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشد با یک دختر، فرض هر یک از پدر و مادر سدس ترکه و فرض دختر نصف آن خواهد بود و مابقی باید بین تمام وراث به نسبت فرض آن‌ها تقسیم شود مگر این که مادر حاجب داشته باشد که در این صورت مادر از مابقی چیزی نمی‌برد.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین

وجود دختر منحصر برای متوفی، موجب می‌شود که والدین او، بیش از سدس ترکه را به ارث ببرند،[۱][۲] البته در صورت وجود حاجب برای مادر، چیزی از ترکه، به او رد نمی‌شود.[۳]

در مواردی رد، اخماسی است؛ مثلاً متوفی دارای ابوین و یک دختر بوده؛ که در این صورت، نصف ترکه به دختر او رسیده، و به هر یک از پدر و مادر او هم، سدس ترکه می‌رسد، مابقی ماترک، به پنج قسمت تقسیم گردیده؛ و یک قسمت آن به هر یک از والدین میت، و سه قسم دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.[۴]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

  • در روایتی از امام باقر، در صورتی که متوفی، دارای مادر و یک دختر بوده باشد، سدس ترکه به مادر، و نصف آن نیز، به دختر او تعلق خواهد گرفت؛ و آنچه باقی می‌ماند، به نسبت سهم الارث هریک از آنان، بینشان تقسیم خواهد شد.[۵]

سوابق و مستندات فقهی

  • طی استفتایی از مراجع تقلید، چنین پاسخ داده شده است که: چنانچه متوفی، دارای پدر و مادر و یک دختر بوده باشد؛ پس از اینکه هرکدام از وراث، فرض خود را به ارث ببرد؛ آنچه از ترکه می‌ماند، به شرط فقدان حاجب برای مادر، به پنج قسمت تقسیم شده؛ یک قسمت آن به هریک از والدین میت، و سه قسمت دیگر نیز، به دختر او می‌رسد.[۶][۷]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. اگر پدر یا مادر یا هر دو زنده باشند و تنها یک دختر وجود داشته باشد، سهم هر یک از والدین یک‌ششم می‌شود.
  2. سهم دختر در این شرایط نصف ترکه است.
  3. باقی‌مانده ترکه باید بر اساس نسبت سهم‌الارث بین تمام وراث تقسیم شود.
  4. اگر مانعی برای مادر وجود داشته باشد، مادر از باقی‌مانده ترکه چیزی دریافت نمی‌کند.

منابع

  1. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1062532
  2. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1062540
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1710040
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 198492
  5. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیه اله سیدحسین بروجردی (جلد بیست و نه) (ارث). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5029476
  6. آیت اله سیدروح اله خمینی. ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره)). چاپ 1. قضا، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 34336
  7. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 54452

رویه های قضایی