ماده ۹۴۳ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
اگر شوهر زن خود را به [[طلاق رجعی]] مطلقه کند هر یک از آن‌ها که قبل از انقضای [[عده]] بمیرد دیگری از او [[ارث]] می‌برد لیکن اگر فوت یکی از آن‌ها بعد از انقضای عده بوده و یا [[طلاق بائن]] باشد از یکدیگر ارث نمی‌برند.
'''ماده ۹۴۳ قانون مدنی''': اگر [[زوج|شوهر]] [[زوجه|زن]] خود را به [[طلاق رجعی]] مطلقه کند هر یک از آن‌ها که قبل از انقضای [[عده]] بمیرد دیگری از او [[ارث]] می‌برد لیکن اگر [[وفات|فوت]] یکی از آن‌ها بعد از انقضای عده بوده یا [[طلاق بائن]] باشد از یکدیگر ارث نمی‌برند.
 
* {{زیتونی|[[ماده ۹۴۲ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
 
* {{زیتونی|[[ماده ۹۴۴ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|مشاهده ماده قبلی}}
== مواد مرتبط ==
*{{زیتونی|مشاهده ماده بعدی}}
* [[ماده ۹۴۲ قانون مدنی]]
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
* [[ماده ۹۴۴ قانون مدنی]]
انحلال نکاح، به هر دلیلی که باشد؛ اعم از فسخ و فوت یکی از زوجین و ...، مانع ارث بری است؛<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1480640|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4331828|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> مگر درمورد مرگ در زمان عده رجعیه. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4331828|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>
== فلسفه و مبانی نظری ==
 
مطلقه رجعیه، در حکم زوجه می‌باشد؛ به همین دلیل، توارث در ایام عده، ادامه دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1444240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=251468|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref>
تا پایان ایام عده رجعیه، بسیاری از آثار نکاح، ازجمله توارث، به قوت خود باقی هستند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اطلاعات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1453660|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|چاپ=3}}</ref>
== نکات تفسیری دکترین ماده 943 قانون مدنی ==
 
[[انحلال نکاح]]، به هر دلیلی که باشد؛ اعم از [[فسخ]] و فوت یکی از زوجین و …، مانع ارث بری است؛<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1480640|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4331828|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> مگر در مورد مرگ در زمان عده رجعیه،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4331828|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> زیرا تا پایان ایام عده رجعیه، بسیاری از آثار نکاح، از جمله توارث، به قوت خود باقی هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اطلاعات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1453660|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|چاپ=3}}</ref>
مطلقه رجعیه، در حکم زوجه می باشد؛ به همین دلیل، توارث در ایام عده، ادامه دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1444240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=251468|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref>
 
== مستندات فقهی ==
با استناد به روایتی از امام باقر، توارث در دوران عده رجعیه، قطع نمی شود. (<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4484436|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
 
== سوابق فقهی ==
در طلاق زوجه غایب مفقودالاثر به دستور حاکم، تا پایان عده، توارث وجود دارد؛ زیرا چنین طلاقی، رجعی محسوب می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=طلاق زوجه غایب مفقود الاثر و آثار آن|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه حقوق دوره 41- ش 1- 1390|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4984368|صفحه=|نام۱=روشنعلی|نام خانوادگی۱=شکاری|نام۲=اسماعیل|نام خانوادگی۲=کریمیان|چاپ=}}</ref>
 
برخلاف طلاق بائن، در طلاق رجعی، مطلقه تا پایان عده، در حکم زوجه می باشد؛ پس در این ایام، توارث بین آن دو، قطع نمی شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54792|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
 
چنانچه در طلاق خلع و مبارات، زوجه به مال بذل شده؛ رجوع نماید؛ و مرد، پیش از رجوع به زن بمیرد؛ توارث منتفی است؛ چون مرد، قبل از ایجاد رابطه زوجیت، فوت نموده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=200012|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref>


چنانچه در [[طلاق خلع و مبارات]]، زوجه به [[مال]] بذل شده؛ [[رجوع از طلاق|رجوع]] نماید؛ و مرد، پیش از رجوع به زن بمیرد؛ توارث منتفی است؛ چون مرد، قبل از ایجاد [[رابطه زوجیت]]، فوت نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=200012|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref>
== مطالعات فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
با استناد به روایتی از امام باقر، توارث در دوران عده رجعیه، قطع نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4484436|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
برخلاف طلاق بائن، در طلاق رجعی، مطلقه تا پایان عده، در حکم زوجه می‌باشد؛ پس در این ایام، توارث بین آن دو، قطع نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54792|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> در طلاق زوجه [[غایب مفقودالاثر]] به دستور [[حاکم]]، تا پایان عده، توارث وجود دارد؛ زیرا چنین طلاقی، رجعی محسوب می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=طلاق زوجه غایب مفقود الاثر و آثار آن|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه حقوق دوره 41- ش 1- 1390|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4984368|صفحه=|نام۱=روشنعلی|نام خانوادگی۱=شکاری|نام۲=اسماعیل|نام خانوادگی۲=کریمیان|چاپ=}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 943 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# در طلاق رجعی، زن و شوهر در دوران عده همچنان از یکدیگر ارث می‌برند.
# اگر هر یک از زن یا شوهر قبل از پایان یافتن عده فوت کند، دیگری از او ارث می‌برد.
# پس از پایان یافتن عده در طلاق رجعی، زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.
# در طلاق بائن، زن و شوهر از ابتدا از یکدیگر ارث نمی‌برند.
# نکته تفاوت بین طلاق رجعی و بائن در ارث‌بردن در دوران عده است.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
به موجب نظر کمیسیون نشست های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری هشترود، برخلاف طلاق رجعی، که در ایام عده آن، مطلقه در حکم زوجه است؛ و مرد حق رجوع به زوجه را دارد؛ در ایام عده فسخ نکاح و طلاق بائن، به دلیل عدم امکان رجوع، توارث نیز منتفی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1011112|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* به موجب نظر [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری هشترود، برخلاف طلاق رجعی، که در ایام عده آن، مطلقه در حکم زوجه است؛ و مرد حق رجوع به زوجه را دارد؛ در ایام عده فسخ نکاح و طلاق بائن، به دلیل عدم امکان رجوع، توارث نیز منتفی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1011112|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:اموال]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:میراث زوج و زوجه]]
{{DEFAULTSORT:ماده 4725}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۶

ماده ۹۴۳ قانون مدنی: اگر شوهر زن خود را به طلاق رجعی مطلقه کند هر یک از آن‌ها که قبل از انقضای عده بمیرد دیگری از او ارث می‌برد لیکن اگر فوت یکی از آن‌ها بعد از انقضای عده بوده یا طلاق بائن باشد از یکدیگر ارث نمی‌برند.

مواد مرتبط

فلسفه و مبانی نظری

مطلقه رجعیه، در حکم زوجه می‌باشد؛ به همین دلیل، توارث در ایام عده، ادامه دارد.[۱][۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 943 قانون مدنی

انحلال نکاح، به هر دلیلی که باشد؛ اعم از فسخ و فوت یکی از زوجین و …، مانع ارث بری است؛[۳][۴] مگر در مورد مرگ در زمان عده رجعیه،[۵] زیرا تا پایان ایام عده رجعیه، بسیاری از آثار نکاح، از جمله توارث، به قوت خود باقی هستند.[۶]

چنانچه در طلاق خلع و مبارات، زوجه به مال بذل شده؛ رجوع نماید؛ و مرد، پیش از رجوع به زن بمیرد؛ توارث منتفی است؛ چون مرد، قبل از ایجاد رابطه زوجیت، فوت نموده‌است.[۷]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از امام باقر، توارث در دوران عده رجعیه، قطع نمی‌شود.[۸]

سوابق فقهی

برخلاف طلاق بائن، در طلاق رجعی، مطلقه تا پایان عده، در حکم زوجه می‌باشد؛ پس در این ایام، توارث بین آن دو، قطع نمی‌شود.[۹] در طلاق زوجه غایب مفقودالاثر به دستور حاکم، تا پایان عده، توارث وجود دارد؛ زیرا چنین طلاقی، رجعی محسوب می‌گردد.[۱۰]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 943 قانون مدنی

  1. در طلاق رجعی، زن و شوهر در دوران عده همچنان از یکدیگر ارث می‌برند.
  2. اگر هر یک از زن یا شوهر قبل از پایان یافتن عده فوت کند، دیگری از او ارث می‌برد.
  3. پس از پایان یافتن عده در طلاق رجعی، زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.
  4. در طلاق بائن، زن و شوهر از ابتدا از یکدیگر ارث نمی‌برند.
  5. نکته تفاوت بین طلاق رجعی و بائن در ارث‌بردن در دوران عده است.

رویه های قضایی

  • به موجب نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری هشترود، برخلاف طلاق رجعی، که در ایام عده آن، مطلقه در حکم زوجه است؛ و مرد حق رجوع به زوجه را دارد؛ در ایام عده فسخ نکاح و طلاق بائن، به دلیل عدم امکان رجوع، توارث نیز منتفی است.[۱۱]

منابع

  1. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1444240
  2. ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 251468
  3. ↑ ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی. چاپ 4. دانشگاه تهران، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1480640
  4. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4331828
  5. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4331828
  6. ↑ حسین مهرپور. بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر). چاپ 3. اطلاعات، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1453660
  7. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 200012
  8. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4484436
  9. ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 54792
  10. ↑ روشنعلی شکاری و اسماعیل کریمیان. طلاق زوجه غایب مفقود الاثر و آثار آن. فصلنامه حقوق دوره 41- ش 1- 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4984368
  11. ↑ مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی. چاپ 1. جنگل، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1011112
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۹۴۳_قانون_مدنی&oldid=445787»