ماده ۴۰۹ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Nasim صفحهٔ ماده 409 قانون مدنی را به ماده ۴۰۹ قانون مدنی منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هر گاه مبیع از چیزهایی باشد که در کمتر از سه روز، فاسد و یا کم‌قیمت می‌شود ابتدای خیار از زمانی است که مبیع مشرف به فساد یا کسر قیمت می‌گردد.
'''ماده ۴۰۹ قانون مدنی''': هرگاه [[مبیع]] از چیزهایی باشد که در کمتر از سه روز، فاسد یا کم‌قیمت می‌شود ابتدای [[خیار تاخیر ثمن|خیار]] از زمانی است که مبیع مشرف به فساد یا کسر قیمت می‌گردد.
* {{زیتونی|[[ماده ۴۰۸ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴۱۰ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۰۲ قانون مدنی]]


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
به چیزی که فروخته می شود؛ مبیع گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3623352|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
* «مبیع»، چیزی است که در [[معامله]] فروخته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3623352|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>
این ماده، با توجه به طبیعت مبیع وضع گردیده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بطور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=529312|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>


ملاک تشخیص خیار موضوع این ماده، عرف است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین (1) (بیع، معاوضه، اجاره، جعاله، قرض، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=254632|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=3}}</ref>
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
 
'''ماده ۴۰۹ قانون مدنی'''، با توجه به طبیعت مبیع وضع گردیده‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=529312|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
حتی اگر خریدار، بخواهد مبیعی را که خوردنی یا آشامیدنی بوده؛ و ممکن است در مدتی کوتاه فاسد گردد؛ جهت نمایش در ویترین و ... مورد استفاده قرار داده؛ و فساد کالا برای او مهم نباشد؛ باز هم باید قائل به وجود خیار موضوع این ماده گردید. زیرا آنچه موردنظر قانونگذار بوده؛ استفاده متعارف از مبیع است؛ نه آنچه که به طور نادر مورد استقبال مشتری قرار گرفته؛ و او را به سوی معامله سوق می دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تحلیلی احکام اختصاصی فسخ قانونی عقد بیع|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3661800|صفحه=|نام۱=حیدر|نام خانوادگی۱=باقری اصل|چاپ=1}}</ref>
 
== سوابق فقهی ==
خیار "مایفسد لیومه"، یا "خیار چیزهایی که در همان روز، فاسد می گردد" به عنوان یکی از مصادیق خیارات، به شمار می آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه های فقهی (حقوقی-اقتصادی) (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2824896|صفحه=|نام۱=علی اکبر|نام خانوادگی۱=ایزدی فرد|چاپ=1}}</ref>
 
== مصادیق و نمونه ها ==
 
* خیار موضوع این ماده، اغلب در رابطه با انواع میوه، سبزی و گوشت قابل اعمال است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4132664|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>


== نکات تفسیری دکترین ماده ۴۰۹ قانون مدنی ==
ملاک تشخیص [[خیار]] موضوع '''ماده ۴۰۹ قانون مدنی'''، [[عرف]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین (1) (بیع، معاوضه، اجاره، جعاله، قرض، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=254632|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=3}}</ref> بنابراین حتی اگر [[مشتری|خریدار]]، بخواهد مبیعی را که خوردنی یا آشامیدنی بوده و ممکن است در مدتی کوتاه فاسد گردد؛ جهت نمایش در ویترین و … مورد استفاده قرار داده و فساد کالا برای او مهم نباشد؛ باز هم باید قائل به وجود خیار موضوع این ماده گردید؛ زیرا آنچه موردنظر قانونگذار بوده؛ استفاده متعارف از مبیع است؛ نه آنچه که به‌طور نادر مورد استقبال مشتری قرار گرفته و او را به سوی معامله سوق می‌دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تحلیلی احکام اختصاصی فسخ قانونی عقد بیع|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3661800|صفحه=|نام۱=حیدر|نام خانوادگی۱=باقری اصل|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۴۰۹ قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# '''ماده ۴۰۹ قانون مدنی''' به موارد خاصی از خیار اشاره دارد که مربوط به کالاهایی است که به سرعت خراب می‌شوند یا از ارزش آنها کاسته می‌شود.
# این ماده مرتبط با [[خیار تاخیر ثمن|خیار تأخیر ثمن]] است، اما با شرایط خاص.
# شروع خیار در این موارد از زمانی محاسبه می‌شود که کالا در آستانه فساد یا کاهش قیمت قرار دارد.
# مقررات این ماده به منظور حمایت از [[حق]] فروشنده در جلوگیری از [[ضرر]] ناشی از فساد یا کاهش قیمت سریع کالا وضع شده است.
# تعیین زمان دقیق شروع خیار در این‌گونه موارد به شرایط و ویژگی‌های کالا بستگی دارد.
# '''ماده ۴۰۹ قانون مدنی''' نوعی استثنا برای قاعده کلی در مورد خیار تأخیر ثمن فراهم می‌کند.
== مقالات مرتبط ==
* [[حقّ حبس: شرایط و آثار آن در حقوق ایران و انگلستان]]
* [[مقایسه ضمانت اجرای خریدار و فروشنده در فقه امامیه و حقوق ایران با بازفروش کالا در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (وین 1980)|مقایسه ضمانت اجرای خریدار و فروشنده در فقه امامیه و حقوق ایران با بازفروش کالا در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (وین ۱۹۸۰)]]
* [[بررسی تطبیقی امکان تعمیم شیوه های خاصّ جبران خسارت در اسناد بین المللی به حقوق ایران]]
== منابع ==
== منابع ==
*{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:عقود-معین]]
[[رده:بیع]]
[[رده:خیارات]]
[[رده:خیار تاخیر ثمن]]
{{DEFAULTSORT:ماده 2050}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۱۶

ماده ۴۰۹ قانون مدنی: هرگاه مبیع از چیزهایی باشد که در کمتر از سه روز، فاسد یا کم‌قیمت می‌شود ابتدای خیار از زمانی است که مبیع مشرف به فساد یا کسر قیمت می‌گردد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • «مبیع»، چیزی است که در معامله فروخته می شود.[۱]

فلسفه و مبانی نظری ماده

ماده ۴۰۹ قانون مدنی، با توجه به طبیعت مبیع وضع گردیده‌ است.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده ۴۰۹ قانون مدنی

ملاک تشخیص خیار موضوع ماده ۴۰۹ قانون مدنی، عرف است،[۳] بنابراین حتی اگر خریدار، بخواهد مبیعی را که خوردنی یا آشامیدنی بوده و ممکن است در مدتی کوتاه فاسد گردد؛ جهت نمایش در ویترین و … مورد استفاده قرار داده و فساد کالا برای او مهم نباشد؛ باز هم باید قائل به وجود خیار موضوع این ماده گردید؛ زیرا آنچه موردنظر قانونگذار بوده؛ استفاده متعارف از مبیع است؛ نه آنچه که به‌طور نادر مورد استقبال مشتری قرار گرفته و او را به سوی معامله سوق می‌دهد.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۴۰۹ قانون مدنی

  1. ماده ۴۰۹ قانون مدنی به موارد خاصی از خیار اشاره دارد که مربوط به کالاهایی است که به سرعت خراب می‌شوند یا از ارزش آنها کاسته می‌شود.
  2. این ماده مرتبط با خیار تأخیر ثمن است، اما با شرایط خاص.
  3. شروع خیار در این موارد از زمانی محاسبه می‌شود که کالا در آستانه فساد یا کاهش قیمت قرار دارد.
  4. مقررات این ماده به منظور حمایت از حق فروشنده در جلوگیری از ضرر ناشی از فساد یا کاهش قیمت سریع کالا وضع شده است.
  5. تعیین زمان دقیق شروع خیار در این‌گونه موارد به شرایط و ویژگی‌های کالا بستگی دارد.
  6. ماده ۴۰۹ قانون مدنی نوعی استثنا برای قاعده کلی در مورد خیار تأخیر ثمن فراهم می‌کند.

مقالات مرتبط

منابع

  1. مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3623352
  2. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 529312
  3. مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین (1) (بیع، معاوضه، اجاره، جعاله، قرض، صلح). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 254632
  4. حیدر باقری اصل. بررسی تحلیلی احکام اختصاصی فسخ قانونی عقد بیع. چاپ 1. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3661800