ماده ۱۹۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۱۹۵ قانون مدنی''': اگر کسی در حال [[مستی]] یا بیهوشی یا در خواب معامله نماید آن معامله به واسطهٔ فقدان [[قصد انشاء|قصد]] [[بطلان عقد|باطل]] است. | '''ماده ۱۹۵ قانون مدنی''': اگر کسی در حال [[مستی]] یا بیهوشی یا در خواب [[معامله]] نماید آن معامله به واسطهٔ فقدان [[قصد انشاء|قصد]] [[بطلان عقد|باطل]] است. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۹۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۹۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۹۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۹۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۱۹۰ قانون مدنی]] | |||
== مطالعات تطبیقی == | |||
* در حقوق فرانسه، [[عمل حقوقی|اعمال حقوقی]] اشخاص فاقد قصد، نظیر مست و [[مجنون]] اعتباری ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اشتباه در موضوع قرارداد (با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2194960|صفحه=|نام۱=روح اله|نام خانوادگی۱=آخوندی|چاپ=1}}</ref> | |||
در حقوق فرانسه، [[عمل حقوقی|اعمال حقوقی]] اشخاص فاقد قصد، نظیر مست و [[مجنون]] اعتباری ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اشتباه در موضوع قرارداد (با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2194960|صفحه=|نام۱=روح اله|نام خانوادگی۱=آخوندی|چاپ=1}}</ref> | |||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
معاملات شخص مست و بیهوش باطل | در '''ماده ۱۹۵ قانون مدنی'''، معاملات شخص مست و بیهوش باطل است زیرا این قبیل اشخاص، ناخواسته و بدون شعور، دست به کاری می‌زنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2445116|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده ۱۹۵ قانون مدنی == | |||
== نکات | [[تعهد]] باید کاشف از قصد انشاء، یعنی [[ایجاب]] و [[قبول]] باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=123284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> و اگر یکی از طرفین معامله، فاقد قصد بوده باشد؛ چنین [[عقد|عقدی]] باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1060188|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref> | ||
[[تعهد]] | == نکات توضیحی ماده ۱۹۵ قانون مدنی == | ||
منظور از قصد در '''ماده ۱۹۵ قانون مدنی'''، [[قصد نتیجه]] است؛ نه [[قصد فعل]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3385088|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی == | |||
منظور از قصد در | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۹۵ قانون مدنی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# معامله در حالت مستی، بیهوشی یا خواب باطل است. | |||
# دلیل بطلان معامله فقدان قصد در انجام آن است. | |||
# قصد جزء [[شرایط صحت معامله|عناصر اساسی صحت معامله]] در [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] است. | |||
# وضعیت ذهنی شخص در زمان انجام معامله می‌تواند بر اعتبار آن تأثیر بگذارد. | |||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
=== سوابق فقهی === | === سوابق فقهی === | ||
* [[وصیت]] در حال مستی، اغماء و بیهوشی صحیح نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1176232|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> | * [[وصیت]] در حال مستی، اغماء و بیهوشی صحیح نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1176232|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> | ||
* به دلالت [[قاعده العقود تابعه للقصود|قاعده «العقود تابعه للقصود»]]، فقدان قصد، موجب بطلان عقد | * به دلالت [[قاعده العقود تابعه للقصود|قاعده «العقود تابعه للقصود»]]، فقدان قصد، موجب بطلان عقد خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1786516|صفحه=|نام۱=ابوالحسن|نام خانوادگی۱=محمدی|چاپ=11}}</ref> | ||
* عقدی که در حال خواب و بیهوشی و بدون قصد واقع گردد؛ باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه دیوانعالی کشور (در عقود و تعهدات) (مواد 183 الی 263)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=275972|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | * عقدی که در حال خواب و بیهوشی و بدون قصد واقع گردد؛ باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه دیوانعالی کشور (در عقود و تعهدات) (مواد 183 الی 263)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=275972|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | ||
== رویه های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/956 مورخ 1400/09/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صحت معامله به قصد فرار از دین]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1402/380 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مال توسط مدیون با انگیزه فرار از پرداخت دین]] | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[درنگی برمبنای فقهی مشاغل مجرمانه در حقوق کیفری ایران مبتنی بر ادله اجتهادی|درنگی بر مبنای فقهی مشاغل مجرمانه در حقوق کیفری ایران مبتنی بر ادله اجتهادی]] | |||
* [[تاثیر اراده در ایجاد تعهد در حقوق ایران]] | |||
* [[جایگاه تاثیر تقلب نسبت به اصول و قواعد حقوقی]] | * [[جایگاه تاثیر تقلب نسبت به اصول و قواعد حقوقی]] | ||
* [[ایجاب در معاملات دولتی]] | * [[ایجاب در معاملات دولتی]] | ||
* [[متاورس و چالشهای حقوقی در حوزۀ حقوق اموال]] | * [[متاورس و چالشهای حقوقی در حوزۀ حقوق اموال]] | ||
* [[اثرحجر بر مسئولیت امضا کنندگان اسناد تجاری با مطالعه تطبیقی درکنوانسیون های ژنو]] | * [[اثرحجر بر مسئولیت امضا کنندگان اسناد تجاری با مطالعه تطبیقی درکنوانسیون های ژنو|اثر حجر بر مسئولیت امضا کنندگان اسناد تجاری با مطالعه تطبیقی در کنوانسیون های ژنو]] | ||
* [[وضعیت حقوقی معاملات انجام شده توسط هوش مصنوعی: نظریه وکیل مجازی]] | |||
* [[ | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۰: | ||
[[رده:در شرایط اساسی برای صحت معامله]] | [[رده:در شرایط اساسی برای صحت معامله]] | ||
[[رده:در قصد طرفین و رضای آنها]] | [[رده:در قصد طرفین و رضای آنها]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 0975}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۹ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۰:۳۵
ماده ۱۹۵ قانون مدنی: اگر کسی در حال مستی یا بیهوشی یا در خواب معامله نماید آن معامله به واسطهٔ فقدان قصد باطل است.
مواد مرتبط
مطالعات تطبیقی
- در حقوق فرانسه، اعمال حقوقی اشخاص فاقد قصد، نظیر مست و مجنون اعتباری ندارد.[۱]
فلسفه و مبانی نظری ماده
در ماده ۱۹۵ قانون مدنی، معاملات شخص مست و بیهوش باطل است زیرا این قبیل اشخاص، ناخواسته و بدون شعور، دست به کاری می‌زنند.[۲]
نکات تفسیری دکترین ماده ۱۹۵ قانون مدنی
تعهد باید کاشف از قصد انشاء، یعنی ایجاب و قبول باشد،[۳] و اگر یکی از طرفین معامله، فاقد قصد بوده باشد؛ چنین عقدی باطل است.[۴]
نکات توضیحی ماده ۱۹۵ قانون مدنی
منظور از قصد در ماده ۱۹۵ قانون مدنی، قصد نتیجه است؛ نه قصد فعل.[۵]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۹۵ قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- معامله در حالت مستی، بیهوشی یا خواب باطل است.
- دلیل بطلان معامله فقدان قصد در انجام آن است.
- قصد جزء عناصر اساسی صحت معامله در قانون مدنی است.
- وضعیت ذهنی شخص در زمان انجام معامله می‌تواند بر اعتبار آن تأثیر بگذارد.
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
- به دلالت قاعده «العقود تابعه للقصود»، فقدان قصد، موجب بطلان عقد خواهد شد.[۷]
- عقدی که در حال خواب و بیهوشی و بدون قصد واقع گردد؛ باطل است.[۸]
رویه های قضایی
- نظریه شماره 7/1400/956 مورخ 1400/09/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صحت معامله به قصد فرار از دین
- نظریه شماره 7/1402/380 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مال توسط مدیون با انگیزه فرار از پرداخت دین
مقالات مرتبط
- درنگی بر مبنای فقهی مشاغل مجرمانه در حقوق کیفری ایران مبتنی بر ادله اجتهادی
- تاثیر اراده در ایجاد تعهد در حقوق ایران
- جایگاه تاثیر تقلب نسبت به اصول و قواعد حقوقی
- ایجاب در معاملات دولتی
- متاورس و چالشهای حقوقی در حوزۀ حقوق اموال
- اثر حجر بر مسئولیت امضا کنندگان اسناد تجاری با مطالعه تطبیقی در کنوانسیون های ژنو
- وضعیت حقوقی معاملات انجام شده توسط هوش مصنوعی: نظریه وکیل مجازی
منابع
- ↑ روح اله آخوندی. اشتباه در موضوع قرارداد (با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه و انگلستان). چاپ 1. دانشگاه امام صادق (ع)، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2194960
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها). چاپ 5. شرکت سهامی انتشار، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2445116
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123284
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1060188
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3385088
- ↑ مصطفی جباری و حمید (ترجمه) مسجدسرایی. فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه). چاپ 1. ققنوس، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1176232
- ↑ ابوالحسن محمدی. قواعد فقه. چاپ 11. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1786516
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه دیوانعالی کشور (در عقود و تعهدات) (مواد 183 الی 263). چاپ 2. فردوسی، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 275972