ماده ۸۸۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
اولاد و اقوام کسانی که به موجب [[ماده ۸۸۰ قانون مدنی|۸۸۰]] از [[ارث]] ممنوع می‌شوند محروم از ارث نمی‌باشند بنابراین اولاد کسی که پدر خود را کشته باشد از جد مقتول خود ارث می‌برد اگر وراث نزدیکتری باعث حرمان آنان نشود.
'''ماده ۸۸۵ قانون مدنی''': [[ولد|اولاد]] و [[اقربا|اقوام]] کسانی که به موجب [[ماده ۸۸۰ قانون مدنی|۸۸۰]] از [[ارث]] [[موانع ارث|ممنوع]] می‌شوند محروم از ارث نمی‌باشند بنابراین اولاد کسی که پدر خود را [[قتل|کشته باشد]] از [[جد]] مقتول خود ارث می‌برد اگر [[وارث|وراث]] نزدیکتری باعث [[حجب حرمانی|حرمان]] آنان نشود.
 
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
 
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|مشاهده ماده قبلی}}
== مواد مرتبط ==
*{{زیتونی|مشاهده ماده بعدی}}
* [[ماده ۸۸۰ قانون مدنی]]
== پیشینه ==
* [[ماده ۸۸۴ قانون مدنی]]
عین مفاد این ماده، در حقوق فرانسه نیز، مجرا است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی موانع ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1072796|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=روشن|چاپ=1}}</ref>
* [[ماده ۸۸۶ قانون مدنی]]
 
== مطالعات تطبیقی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
عین مفاد این ماده، در حقوق فرانسه نیز، مجرا است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی موانع ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1072796|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=روشن|چاپ=1}}</ref>
هرچند قائم مقامی اولاد قاتل از شخصی که خودش محروم از ارث است؛ دارای اشکال می باشد؛ اما تاوان کار او را نباید فرزندانش پس بدهند؛ و با محرومیت آنان از ارث متوفی، نظم توارث در سایر اعضای خانواده هم، برهم بخورد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100280|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4324760|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=رهام|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3574572|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=بروجردی عبده|چاپ=1}}</ref> و قتل نمی تواند، مانع ارث بری اولاد قاتل از مقتول گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=208120|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
== فلسفه و مبانی نظری ==
 
هر چند [[قائم مقام|قائم مقامی]] اولاد قاتل از شخصی که خودش محروم از ارث است؛ دارای اشکال می‌باشد؛ اما تاوان کار او را نباید فرزندانش پس بدهند؛ و با محرومیت آنان از ارث متوفی، نظم توارث در سایر اعضای خانواده هم، برهم بخورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100280|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4324760|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=رهام|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3574572|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=بروجردی عبده|چاپ=1}}</ref>
== سوابق فقهی ==
== نکات تفسیری دکترین ماده 885 قانون مدنی ==
قتل، تنها مانع ارث بری قاتل از مقتول است. بدین ترتیب کسانی که به واسطه قاتل، وراث مقتول محسوب می گردند؛ از ارث وی محروم نخواهندشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55028|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2173316|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=4}}</ref> پس درفرضی که شخصی، پدر خود را بکشد؛ فرزندان قاتل به سبب جنایت پدر خود، از ارث پدربزرگ محروم نخواهندشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=363168|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55028|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4186008|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
قتل نمی‌تواند، مانع ارث بری اولاد قاتل از مقتول گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=208120|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
قتل، تنها مانع ارث بری قاتل از مقتول است، بدین ترتیب کسانی که به واسطه قاتل، وراث مقتول محسوب می‌گردند؛ از ارث وی محروم نخواهند شد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55028|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2173316|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=4}}</ref> پس در فرضی که شخصی، پدر خود را بکشد؛ فرزندان قاتل به سبب جنایت پدر خود، از ارث پدربزرگ محروم نخواهند شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=363168|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=55028|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4186008|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 885 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# اولاد و اقوام فردی که بر اساس ماده ۸۸۰ از ارث محروم شده‌اند، خود محروم از ارث نمی‌شوند.
# اولاد فردی که پدر خود را کشته باشد، می‌تواند از جد مقتول ارث ببرد، مشروط بر اینکه وراث نزدیکتری مانع از ارث بردن او نشود.
# وجود وراث نزدیکتر می‌تواند مانع از ارث بردن اولاد قاتل از جد مقتول شود.
# محرومیت از ارث به علت ارتکاب قتل فقط شامل شخص قاتل می‌شود و به اولاد یا اقوام او تسری نمی‌یابد.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
کمیسیون نشست های قضایی به مناسبت نشست قضات دادگستری تنکابن در خرداد 1383، محرومیت قاتل از ارث را، سبب محرومیت کسانی که به واسطه قاتل، با متوفی رابطه خویشاوندی دارند؛ ندانسته است؛ مشروط بر اینکه برای متوفی، خویشانی نزدیکتر از آنان وجود نداشته باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1009888|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]] به مناسبت نشست قضات دادگستری تنکابن در خرداد ۱۳۸۳، محرومیت قاتل از ارث را، سبب محرومیت کسانی که به واسطه قاتل، با متوفی رابطه خویشاوندی دارند؛ ندانسته‌ است؛ مشروط بر اینکه برای متوفی، خویشانی نزدیکتر از آنان وجود نداشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1009888|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==
* [[شرایط قتل مانع ارث و مطالعة تطبیقی آن در فرق اسلامی|شرایط قتل مانع ارث و مطالعه تطبیقی آن در فرق اسلامی]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:اموال]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:شرایط و موانع ارث]]
[[رده:موانع ارث]]
{{DEFAULTSORT:ماده 4435}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۳

ماده ۸۸۵ قانون مدنی: اولاد و اقوام کسانی که به موجب ۸۸۰ از ارث ممنوع می‌شوند محروم از ارث نمی‌باشند بنابراین اولاد کسی که پدر خود را کشته باشد از جد مقتول خود ارث می‌برد اگر وراث نزدیکتری باعث حرمان آنان نشود.

مواد مرتبط

مطالعات تطبیقی

عین مفاد این ماده، در حقوق فرانسه نیز، مجرا است.[۱]

فلسفه و مبانی نظری

هر چند قائم مقامی اولاد قاتل از شخصی که خودش محروم از ارث است؛ دارای اشکال می‌باشد؛ اما تاوان کار او را نباید فرزندانش پس بدهند؛ و با محرومیت آنان از ارث متوفی، نظم توارث در سایر اعضای خانواده هم، برهم بخورد.[۲][۳][۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 885 قانون مدنی

قتل نمی‌تواند، مانع ارث بری اولاد قاتل از مقتول گردد.[۵]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

قتل، تنها مانع ارث بری قاتل از مقتول است، بدین ترتیب کسانی که به واسطه قاتل، وراث مقتول محسوب می‌گردند؛ از ارث وی محروم نخواهند شد،[۶][۷] پس در فرضی که شخصی، پدر خود را بکشد؛ فرزندان قاتل به سبب جنایت پدر خود، از ارث پدربزرگ محروم نخواهند شد.[۸][۹][۱۰]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 885 قانون مدنی

  1. اولاد و اقوام فردی که بر اساس ماده ۸۸۰ از ارث محروم شده‌اند، خود محروم از ارث نمی‌شوند.
  2. اولاد فردی که پدر خود را کشته باشد، می‌تواند از جد مقتول ارث ببرد، مشروط بر اینکه وراث نزدیکتری مانع از ارث بردن او نشود.
  3. وجود وراث نزدیکتر می‌تواند مانع از ارث بردن اولاد قاتل از جد مقتول شود.
  4. محرومیت از ارث به علت ارتکاب قتل فقط شامل شخص قاتل می‌شود و به اولاد یا اقوام او تسری نمی‌یابد.

رویه های قضایی

  • کمیسیون نشست‌های قضایی به مناسبت نشست قضات دادگستری تنکابن در خرداد ۱۳۸۳، محرومیت قاتل از ارث را، سبب محرومیت کسانی که به واسطه قاتل، با متوفی رابطه خویشاوندی دارند؛ ندانسته‌ است؛ مشروط بر اینکه برای متوفی، خویشانی نزدیکتر از آنان وجود نداشته باشد.[۱۱]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمد روشن. بررسی تطبیقی موانع ارث. چاپ 1. مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1072796
  2. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 100280
  3. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4324760
  4. محمد بروجردی عبده. کلیات حقوق اسلامی. چاپ 1. رهام، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3574572
  5. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 208120
  6. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55028
  7. اسداله لطفی. ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2173316
  8. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 363168
  9. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 55028
  10. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4186008
  11. مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی. چاپ 1. جنگل، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1009888