ماده ۸۷۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (added Category:ارث حمل using HotCat)
خط ۴۳: خط ۴۳:
[[رده:ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:شرایط و موانع ارث]]
[[رده:شرایط و موانع ارث]]
[[رده:ارث حمل]]

نسخهٔ ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۰۲

ماده ۸۷۵ قانون مدنی: شرط وراثت، زنده بودن در حین فوت مورث است و اگر حملی باشد در صورتی ارث می‌برد که نطفهٔ او حین‌الموت منعقد بوده و زنده هم متولد شود اگر چه فوراً پس از تولد بمیرد.

توضیح واژگان

«شرط» یعنی عاملی که باعث تأثیر سبب می‌شود و با فقدان آن، سبب مؤثر نمی‌باشد،[۱] و به وضعیتی اعتباری در یک شئ، که با وجود آن، سبب در شیء دیگری مؤثر می‌افتد؛ «شرطیت» گویند.[۲]

مطالعات تطبیقی

در دین مسیحیت، در مورد زنده بودن وارث به هنگام فوت مورث، و شرایط ارث بردن حمل، همچون قانون مدنی ایران، عمل می‌شود.[۳]

در حقوق آلمان و ایتالیا نیز، در مورد زنده بودن وارث به هنگام فوت مورث، و شرایط ارث بردن حمل، مانند قانون مدنی ایران، عمل می‌شود.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر نطفه حمل، پس از فوت پدر، منعقد شده باشد؛ هرچند او فرزند متوفی به‌شمار می‌آید؛ لیکن از او ارث نمی‌برد.[۵][۶] اگر حمل در فاصله کمتر از شش ماه از فوت مورث به دنیا آید، از او ارث می‌برد و در صورتی که در طولانی‌ترین مدت مفروض قانونی متولد شود؛ و مادر او شوهر نموده؛ ولی هنوز با همسر خود نزدیکی نکرده باشد؛ به او ارث تعلق می‌گیرد.[۷]

شایان ذکر است چنانچه حمل، مرده به دنیا آید؛ از ارث محروم است؛ هرچند بر اثر جرم، سقط شده باشد.[۸]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

امام صادق از پدرش امام باقر روایت نموده: نوزادی که آشکارا حرکت نماید؛ ارث می‌برد؛ حتی اگر لال باشد.[۹]

از حضرت محمد روایت شده که اگر نوزاد، به هنگام ولادت، گریه کند؛ ارث می‌برد.[۱۰]

سوابق فقهی

حمل، زمانی ارث می‌برد که زنده به دنیا آید.[۱۱]

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر مردی در ساعت ۱۲ فوت نموده و اسپرم او در ساعت ۱۴ همان روز، مورد تلقیح مصنوعی قرار گیرد؛ هر چند فرزندی که در نتیجه عمل لقاح مزبور، به دنیا می‌آید؛ متعلق به او می‌باشد؛ لیکن از ارث محروم خواهد بود.[۱۲]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123648
  2. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد چهارم) (شخصیت، تابعیت، اسناد سجل احوال، اقامتگاه، قرابت، نکاح و فسخ آن). چاپ 13. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 690392
  3. عزیزاله فهیمی. ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی). چاپ 1. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3070176
  4. حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406252
  5. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154324
  6. عباس نایب زاده. بررسی حقوقی روش‌های نوین باروری مصنوعی (مادر جانشین-اهدای تخمک/جنین) (مطالعه تطبیقی حقوق ایران، اسلام و سیستم‌های حقوقی خارجی). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3633352
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1714852
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1444876
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیه اله سیدحسین بروجردی (جلد بیست و نه) (ارث). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5028068
  10. سیداسعد شیخ الاسلامی. احوال شخصیه در مذاهب چهارگانه اهل سنت (ارث، وصیت و وصایت). چاپ 3. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4545612
  11. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 53748
  12. علی حسین مصلحی عراقی. حقوق ارث. چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 445004