ماده ۱۹۱ قانون مدنی

ماده ۱۹۱ قانون مدنی: عقد محقق می‌شود به قصد انشاء به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

رضا، یعنی اشتیاق به ایجاد نمودن.

قصد انشاء، یعنی ایجاد امر مورد تصور.

به رضایی که در درون انسان وجود داشته، و هنوز جهت تحقق عمل حقوقی، ابراز نگردیده‌است؛ اراده باطنی گویند.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

تعهد، باید کاشف از قصد انشاء، یعنی ایجاب و قبول باشد.

درمورد اعیان خارجی، تعهد به محض ایجاب و قبول، به خودی خود واقع گردیده؛ و صورت خارجی پیدا می‌نماید. مانند بیع، که پس از توافق طرفین، و قبل از قبض تحقق می‌یابد.

عدم امکان ایجاد عقد، بدون تراضی و ایجاب و قبول، دلالت بر این دارد که تراضی و ایجاب و قبول، از عناصر عقد به‌شمار می‌آیند.

برخی عقود نظیر بیع و اجاره، نیازمند دو قصد انشاء هستند؛ ولی برخی دیگر، مانند رهن، با یک قصد انشاء، و یک رضای بدون قصد انشاء تحقق می‌یابند.

قصد و رضا، می‌تواند به طرقی غیر از لفظ احراز گردد.

سوابق فقهی

قصد و رضا، می‌تواند به طرقی غیر از لفظ واقع گردد. در مقابل، انتقاد شده‌است که قصد انشاء، فقط با لفظ محقق می‌گردد.

صیغه، یعنی ایجاب و قبول، یکی از ارکان بیع است.

مقالات مرتبط

• کارایی اقتصادی شرط وجه التزام برای مبیعِ مستحق للغیر درآمده (فراتر از آرای وحدت رویه شماره ۷۳۳ و ۸۱۱)
• تبیین جوهرة اندیشه استاد جعفری لنگرودی در مقام تعارض اراده باطنی و ظاهری در نظام قراردادها
• عقد در آیینه اندیشه «استاد جعفری لنگرودی»
• برزخ بین عقد و ایقاع (ماهیت ثالث در اعمال حقوقی)
• جایگاه ثبت رسمی قرارداد در قانون پیش فروش ساختمان ۱۳۸۹
• زمان و مکان تشکیل قرارداد الکترونیکی
• شیوه‌های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان
• مبانی و کارکرد قاعدۀ تفسیر علیه انشاء کننده در حقوق قراردادها
• زمان وقوع عقد از طریق واسطه‌های الکترونی (همسویی قانون تجارت الکترونیک ایران با قواعد حاکم بر تجارت بین‌المللی)
• قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان
• بررسی لزوم یا عدم لزوم شرایط اساسی صحت قراردادها در مورد شروط ضمن عقد
• نحوه انعقاد قراردادهای الکترونیکی و ویژگی‌های آن