ماده ۷۶۷ قانون مدنی

ماده ۷۶۷ قانون مدنی: اگر بعد از صلح معلوم گردد که موضوع صلح منتفی بوده‌است صلح باطل است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مطالعات تطبیقی

این ماده، با ماده ۲۰۵۵ قانون مدنی فرانسه قابل مقایسه است.

فلسفه و مبانی نظری ماده

دلیل بطلان صلح مذکور در این ماده، اشتباه در جوهر موضوع صلح یا جهت معامله است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر شخصی، مالی را به صلح تملیک نموده؛ و سپس معلوم گردد آن مال، به هنگام صلح از بین رفته بوده‌است؛ چنین صلحی باطل است.

اگر عوض صلح، که عین معین است؛ متعلق به غیر باشد؛ در این صورت باید عقد مزبور را باطل دانست، ولی چنانچه عوض مزبور کلی بوده؛ و مستحقٌ للغیر درآید؛ مصالح باید بدل آن را به متصالح پرداخت نماید.

نکات توضیحی

در رابطه با صلحی که در مقام معاملات منعقد می‌گردد؛ اگر حین صلح، شیء مورد معامله وجود خارجی نداشته باشد؛ پس موضوع صلح، منتفی است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر به هنگام انعقاد صلح، منشأ دعوا وجود نداشته باشد؛ در این صورت صلح چنین دعوایی بی معنا بوده؛ و اسقاط دعوای محتمل الوقوع در آینده باطل است؛ زیرا از مصادیق «اسقاط مالم یجب» می‌باشد.

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر ماشینی که مورد تنازع طرفین است؛ دو شب پیش از وقوع صلح، سرقت شده باشد؛ در این صورت صلح مزبور، به دلیل فقدان موضوع، باطل است.