ماده ۱۰۲۵ قانون مدنی

ماده ۱۰۲۵ قانون مدنی: وراث غایب مفقودالاثر می‌توانند قبل از صدور حکم موت فرضی او نیز از محکمه تقاضا نمایند که دارایی او را به تصرف آن‌ها بدهد مشروط بر این که اولاً غایب مزبور کسی را برای اداره کردن اموال خود معین نکرده باشد و ثانیاً دو سال تمام از آخرین خبر غایب گذشته باشد بدون این که حیات یا ممات او معلوم باشد. در مورد این ماده، رعایت ماده ۱۰۲۳ راجع به اعلان مدت یک سال حتمی است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۲۴ قانون مدنی
• ماده ۱۳۶ قانون امور حسبی
• ماده ۱۳۹ قانون امور حسبی
• ماده ۱۴۰ قانون امور حسبی
• ماده ۱۰۲۳ قانون مدنی
• ماده ۱۰۲۶ قانون مدنی

توضیح واژگان

«موت فرضی»، به مرگی گویند که با حکم دادگاه، برای غایب مفقودالاثر، فرض می‌گردد.

فلسفه و مبانی نظری

دلیل وضع این ماده، یکسان بودن احتمال زندگی و مرگ غایب، در این مرحله است.

نکات تفسیری دکترین

وراث غایب، جهت تصرف اموال وی، باید دلایلی موجه ارائه نمایند؛ که دلالت بر مصلحت و نفع غایب و خودشان نماید، البته از آنجا که هریک از وراث غایب، فقط نسبت به حصه خود، در اموال وی، ذینفع می‌باشند؛ لذا حتی در صورت دادن تضمین کافی، نمی‌توانند در بیش از سهم خود، تصرف نمایند.

چنانچه وراث غایب مفقودالاثر، از دادگاه تقاضا نمایند تا ترکه را به تصرف آنان بدهد؛ دادگاه پس از آگهی در روزنامه کثیرالانتشار، و گذشت مدت یک سال از نشر آخرین آگهی، اموال غایب را به تصرف ورثه وی، خواهدداد. اگر قبل از اینکه ورثه غایب، درخواست تصرف موقت در اموال او را، نموده باشند؛ دادگاه، مبادرت به انتشار آگهی موضوع ماده ۱۰۲۳ این قانون، نموده باشد؛ نیازی به آگهی مجدد نیست.

گفتنی است اصل بقای مالکیت، نمی‌تواند غیبت را، مقتضی سلب مالکیت از صاحب مال، بداند.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. وراث غایب مفقودالاثر می‌توانند قبل از صدور حکم موت فرضی، تقاضای تصرف دارایی او را نمایند.
2. غایب مفقودالاثر نباید فردی را برای اداره اموال خود تعیین کرده باشد.
3. باید دو سال تمام از آخرین خبر غایب گذشته باشد بدون اینکه حیات یا ممات او معلوم باشد.
4. رعایت ماده ۱۰۲۳ که مربوط به اعلان و مدت یک سال است، الزامی است.

رویه های قضایی

• به موجب نظریه شماره ۷۰۴۴/۷ مورخه ۱۳۸۶/۱۰/۲۴ اداره حقوقی قوه قضاییه، پس از اذن دادگاه مبنی بر تصرف موقت در اموال غایب، تصرف ورثه، با رعایت حدود مقررات ارث، جایز است؛ از جمله اینکه وراث، اموال غایب را بین خود، تقسیم نمایند.

• به موجب نظریه مشورتی شماره ۸۲۶۵/۷ مورخه ۱۳۸۴/۱۱/۱۵ اداره حقوقی قوه قضاییه، تصرف موقت ورثه در اموال غایب، مشمول مقررات اجرای احکام مدنی است.
• نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۹ مورخ ۱۳۹۹/۰۲/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح به رسیدگی امور غایب مفقودالاثر

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، عنوان نمود که نشر آگهی در جراید، چه زمانی باید صورت گیرد؟ وزیر عدلیه متذکر شدند که، پس از گذشت دو سال از تاریخ غیبت، انتشار آگهی انجام خواهد شد.

مقالات مرتبط

• اثرات غیبت غائب مفقود الاثر در اموال و حقوق خانوادگی