ماده ۱۲۰۲ قانون مدنی

ماده ۱۲۰۲ قانون مدنی: اگر اقارب واجب‌النفقه، متعدد باشند و منفق نتواند نفقهٔ همهٔ آن‌ها را بدهد اقارب در خط عمودی نزولی مقدم بر اقارب در خط عمودی صعودی خواهند بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۲۰۱ قانون مدنی
• ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی

توضیح واژگان

«واجب النفقه» در ماده ۱۲۰۲ قانون مدنی، شخصی است که به موجب قانون، می‌تواند نفقه خود را، از برخی اقارب خود مطالبه نماید، همچنین «منفق»، به معنای پرداخت کننده نفقه می‌باشد.

نکات تفسیری دکترین ماده 1202 قانون مدنی

اگر اقارب واجب‌النفقه، متعدد باشند؛ و منفق نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ اقارب در خط عمودی نزولی، صرف نظر از جنسیت، مقدم بر اقارب در خط عمودی صعودی، خواهند بود، زیرا در مواردی که منفق، سبب به وجود آمدن منفقٌ علیه شده باشد؛ متعارف این است که امور او را، وانگذارد.

گفتنی است رابطه انفاق، بین اقربای رضاعی جاری نیست، و برای ثبوت نفقه، وجود قرابت نسبی عمودی صعودی یا نزولی، بین منفق و منفقٌ علیه، به همراه سایر شرایط انفاق، شرط است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

• انفاق پدر و مادر، هر چه بالا روند؛ و انفاق اولاد، هر چه پایین روند؛ با حصول شرایطی واجب است؛ خواه مذکر باشند یا مؤنث، بالغ باشند یا نابالغ، مسلم باشند یا کافر، انفاق اقاربی که در خط اطراف قرار دارند؛ واجب نبوده؛ و مستحب است؛ به خصوص اگر آنها وارث منفق باشند.
• به نظر برخی از فقها، اگر اقارب واجب‌النفقه، متعدد باشند؛ و منفق، نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ نفقه شخصی که نیازمندتر است؛ بر نفقه سایر اشخاص، مقدم خواهد بود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1202 قانون مدنی

1. اقارب واجب‌النفقه ممکن است متعدد باشند.
2. در صورت عدم توانایی منفق در پرداخت نفقه به همه اقارب، اولویت‌بندی صورت می‌گیرد.
3. اقارب در خط عمودی نزولی (مثل فرزندان و نوه‌ها) نسبت به اقارب در خط عمودی صعودی (مثل والدین و پدربزرگ و مادربزرگ) اولویت دارند.
4. خط عمودی نزولی به اقاربی اشاره دارد که در نسل‌های بعدی قرار دارند.
5. خط عمودی صعودی به اقاربی اشاره دارد که در نسل‌های قبلی قرار دارند.