ماده ۱۰۲۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۰۲۷ قانون مدنی: بعد از صدور حکم فوت فرضی نیز اگر غایب پیدا شود کسانی که اموال او را به عنوان وراثت تصرف کرده‌اند باید آن چه را که از اعیان یا عوض و یا منافع اموال مزبور حین پیداشدن غایب موجود می‌باشد مسترد دارند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورتیکه برخی از اموال غایب، مفقود یا تلف شده باشد؛ درصورت بازگشت وی، ورثه یا وصی و یا موصی له، تکلیفی به جبران خسارت ندارند؛ زیرا تصرف آنان، قانونی بوده است. [۱] مگراینکه ثابت شود حکم موت فرضی، بر اثر نیرنگ آنان، صادر شده است. [۲]

اگر بعد از صدور حکم موت فرضی، خبری از غایب یافت شود؛ وراث و موصی له و وصی و طلبکاران و شرکای او و دادستان، می توانند تقاضای لغو حکم موت فرضی را، بنمایند. [۳] همچنین ممکن است الغای این حکم، مستقیماً توسط دادگاه، و یا به صورت خودبه خود، صورت پذیرد. [۴] خود غایب نیز، می تواند از دادگاه، درخواست لغو حکم موت فرضی را، بنماید. [۵]

مفاد این ماده، در صورت لغو حکم موت فرضی غایب، و صدور حکم موت حقیقی او نیز، جاری است. [۶]

درصورت پیداشدن غایب، کلیه منافعی که قبل یا بعد از صدور حکم موت فرضی، از اموال او به دست آمده؛ اعم از متصل و منفصل، متعلق به غایب خواهدبود. و متصرف، نسبت به آن منافع حقی نداشته؛ و فقط می تواند اجرت اعمالی را، که موجب حصول آن منافع شده است؛ دریافت نماید. [۷]

سوابق فقهی

وضعیت اموال غایب، پس از بازگشت وی، یکی از مسائل مرتبط با  موت فرضی است. [۸]

مصادیق و نمونه ها

اگر یکی از ورثه غایب، خودروی بنز او را، به عنوان سهم الارث خویش، فروخته؛ و پول آن موجود باشد؛ پس از بازگشت غایب، باید وجه مزبور را، به وی رد نماید. ولی اگر وارث، بهای خودرو را، جهت تحصیل در رشته پزشکی، هزینه نموده باشد؛ دیگر، تکلیفی به رد قیمت ماشین به مالک، ندارد. حتی اگر وارث، خورو را، به دیگری هبه نموده باشد؛ باز هم در قبال غایب، مسئولیتی ندارد. [۹]

اگر ورثه، باغ گیلاس غایب را، اجاره داده باشند؛ و اجاره بهای مأخوذه، موجود باشد؛ باید آن را به غایب رد نمایند.[۱۰]

منابع

  1. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 77312
  2. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 77324
  3. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 77300
  4. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 77292
  5. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 77296
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 197492
  7. علل نقض آرای کلاهبرداری و سرقت در دیوانعالی کشور. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2589808
  8. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث           . چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 380768
  9. پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه). چاپ 3. گنج دانش، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 748036
  10. پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه). چاپ 3. گنج دانش، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 748036