ماده ۱۰۴ قانون مدنی

ماده ۱۰۴ قانون مدنی: حق‌الارتفاق مستلزم وسایل انتفاع از آن حق نیز خواهد بود مثل این که اگر کسی حق شرب از چشمه یا حوض یا آب انبار غیر دارد حق عبور تا آن چشمه یا حوض و آب انبار هم برای برداشتن آب دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به مخزن و انبار آب، آب انبار گویند.

مطالعه تطبیقی

این ماده، از ماده ۶۹۷ قانون مدنی فرانسه، اقتباس گردیده‌است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تصرف در حق نیز، مانند تصرف در عین، دلیل استحقاق صاحب آن می‌باشد و کسی نمی‌تواند مانع اعمال حقوق اشخاص گردد و مالک حق ارتفاق، نمی‌تواند به بهانه استفاده سهل تر از حق خود، مدعی حق دیگری در ملک غیر شود؛ مگر اینکه درخواست وی، از لوازم عقلی و عرفی حق ارتفاق محسوب گردد.

هرچند این ماده، به نفع صاحب حق ارتفاق مقرر گردیده؛ لیکن او نباید از حدود مقررات ماده ۱۰۷ قانون مدنی، تجاوز نماید. به عبارت دیگر جهت توسعه حق ارتفاق، باید به مفاد این ماده تمسک نموده؛ و برای تضییق این حق، ماده ۱۰۷ قانون مدنی، قابل استناد است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

مبنای این ماده، «قاعده اذن در شیئ، اذن در لوازم آن است» می‌باشد.