ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی

ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی: طفل متولد در زمان زوجیت، ملحق به شوهر است مشروط بر این که از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه نگذشته باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

نسب یعنی رابطه شرعی و قانونی هر شخص با اشخاص به وجود آورنده او

به رابطه ناشی از تولد، نسب گویند؛ مشروط بر تأیید عرف و شرع.

مادر، انسانی است ماده، که طفل از نطفه او به وجودمی آید.

پدر یعنی مردی که انسان از صلب او است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

خویشاوندی، تنها از نسب مشروع، و وجود رابطه زوجیت بین زن و شوهر ناشی می گردد. و برای تحقق نسب، باید دخول در زوجه، صورت پذیرد. و برای تحقق نسب مشروع، سبق نکاح شرط است.

اماره فراش، که فرزند زن شوهردار را، منسوب به شوهر او می داند؛ از سه اماره قانونی، یعنی مفروض بودن دخول، و مفروض بودن تاریخ آن، و مفروض بودن حاملگی ناشی از آن دخول، تشکیل شده است.

مستندات فقهی

امام صادق درموردی که زنی، در مدت کمتر از چهار ماه از ازدواج خویش، صاحب فرزندی شد؛ و شوهر وی، انتساب طفل را به خود صحیح نمی دانست؛ ضمن تأیید ادعای مرد، موضوع را ازطریق لعان قابل فصل دانسته؛ و تصریح نمودند که بعد از لعان، زن بر مرد حرام خواهد شد.

سوابق فقهی

اگر زنی، اسپرم همسر خود را، وارد رحم خود نماید؛ و از این طریق حامله شده؛ و سپس وضع حمل کند؛ طفل مزبور، ملحق به مادر بوده؛ اما قابل انتساب به پدر نیست؛ و زن، مرتکب فعلی حرام شده است.

درموردی که زوجه، اقرار می نماید که فرزند متولد از او، حاصل زنا بوده؛ و ملحق به شوهر وی نیست؛ و شوهر نیز بیان نموده که با توجه به مقادیر زیادی کافور، که همسر او به وی خورانیده است؛ بعید می داند که طفل، متعلق به او باشد؛ حسب ظاهر شرع، باید طفل را، منتسب به شوهر دانست.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 1156/7 مورخه 1386/4/13 اداره حقوقی قوه قضاییه، با استناد به قاعده فراش، طفل متعلق به زوجین بوده؛ و آزمایش DNA، فاقد حجیت شرعی و قانونی است.

• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تعارض قاعده فراش و آزمایش DNA
• رای دادگاه درباره اثرات نفی ولد بر اسناد سجلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۲۲۹)

مقالات مرتبط

• تعارض میان قاعده فراش و آزمایش دی‌ان‌ای
• نقش سیره نبوی در شکل گیری حقوق خصوصی
• آثار ناشی از قرارداد استفاده از رحم جایگزین
• وضعیت فقهی و حقوقی استفاده از رحم جایگزین
• مطالعهي تطبیقی وضعیت نسب طفل متولّد از رحم جایگزین در حقوق ایران و آمریکا
• قلمرو قاعدۀ ید در اعراض و انساب با تأکید بر فنّاوری‌های نوین پزشکی در فقه امامیه و حقوق ایران