ماده ۸۹۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در بین وراث | '''ماده ۸۹۰ قانون مدنی''': در بین [[وارث|وراث]] [[طبقه دوم ارث|طبقهٔ دوم]] اگر برای متوفی برادر یا خواهری نباشد اولاد [[اخوه]]، هر قدر که پایین بروند [[وراثت به قائم مقامی|قائم‌مقام]] پدر یا مادر خود بوده با هر یک از [[جد|اجداد]] متوفی که زنده باشد [[ارث]] می‌برند لیکن در بین اجداد یا [[ولد|اولاد]] اخوه، اقرب به متوفی ابعد را از ارث محروم می‌کند. مفاد این ماده در مورد وارث [[طبقه سوم ارث|طبقه سوم]] نیز مجری می‌باشد. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸۹ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۸۹۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
به | «وراثت به قائم مقامی» یعنی یکی از [[اقربا|خویشان]] متوفی به واسطه و به قائم مقامی یکی دیگر از خویشان مستقیم و بی واسطه میت، از وی ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4405284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
[[درجات ارث|درجه]]، زیرمجموعه [[اصناف ارث|صنف]]، و صنف نیز، زیرمجموعه [[طبقات ارث|طبقه]] می‌باشد، گاهی، از درجه به بطن نیز تعبیر می‌گردد؛ که البته، درجه اعم از بطن است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330376|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
قائم مقامی به وراثت، زمانی تحقق می‌پذیرد که در نسل واسطه، وارث دیگری برای متوفی، وجود نداشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4317604|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> وراثت به قائم مقامی، از محروم شدن یک صنف توسط صنف دیگر، جلوگیری می‌نماید؛ مثلاً چنانچه جد متوفی، حین فوت او زنده بوده؛ و نیز میت دارای برادری بوده که قبل از او، فوت نموده ولی فرزندی از خود به جا گذاشته؛ در این صورت، تمام [[ترکه]] به جد نمی‌رسد؛ بلکه بین او و برادرزاده متوفی، به نسبت مقرر قانونی تقسیم می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4405496|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | |||
== | == مطالعات فقهی == | ||
=== سوابق فقهی === | |||
[[قاعده الاقرب یمنع الابعد|قاعده فقهی «الاقرب یمنع الابعد»]]، دلالت بر محرومیت فرزندان اخوه در صورت وجود اخوه برای متوفی دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=169660|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=4}}</ref> | |||
== | == مصادیق و نمونه‌ها == | ||
* برادرزاده متوفی با پدربزرگ او، در ارث شریک خواهند بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=208280|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | |||
برادرزاده متوفی با پدربزرگ او، در ارث شریک | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
* | *{{مواد قانون مدنی}} | ||
[[رده:مواد قانون مدنی]] | |||
[[رده:اموال]] | |||
[[رده:وصیت و ارث]] | |||
[[رده:ارث]] | |||
[[رده:حجب]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۳۳
ماده ۸۹۰ قانون مدنی: در بین وراث طبقهٔ دوم اگر برای متوفی برادر یا خواهری نباشد اولاد اخوه، هر قدر که پایین بروند قائم‌مقام پدر یا مادر خود بوده با هر یک از اجداد متوفی که زنده باشد ارث می‌برند لیکن در بین اجداد یا اولاد اخوه، اقرب به متوفی ابعد را از ارث محروم می‌کند. مفاد این ماده در مورد وارث طبقه سوم نیز مجری می‌باشد.
توضیح واژگان
«وراثت به قائم مقامی» یعنی یکی از خویشان متوفی به واسطه و به قائم مقامی یکی دیگر از خویشان مستقیم و بی واسطه میت، از وی ارث می‌برد.[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
درجه، زیرمجموعه صنف، و صنف نیز، زیرمجموعه طبقه می‌باشد، گاهی، از درجه به بطن نیز تعبیر می‌گردد؛ که البته، درجه اعم از بطن است.[۲]
قائم مقامی به وراثت، زمانی تحقق می‌پذیرد که در نسل واسطه، وارث دیگری برای متوفی، وجود نداشته باشد.[۳] وراثت به قائم مقامی، از محروم شدن یک صنف توسط صنف دیگر، جلوگیری می‌نماید؛ مثلاً چنانچه جد متوفی، حین فوت او زنده بوده؛ و نیز میت دارای برادری بوده که قبل از او، فوت نموده ولی فرزندی از خود به جا گذاشته؛ در این صورت، تمام ترکه به جد نمی‌رسد؛ بلکه بین او و برادرزاده متوفی، به نسبت مقرر قانونی تقسیم می‌گردد.[۴]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
قاعده فقهی «الاقرب یمنع الابعد»، دلالت بر محرومیت فرزندان اخوه در صورت وجود اخوه برای متوفی دارد.[۵]
مصادیق و نمونه‌ها
- برادرزاده متوفی با پدربزرگ او، در ارث شریک خواهند بود.[۶]
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه). چاپ 1. گنج دانش، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4405284
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 330376
- ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث). چاپ 4. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4317604
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه). چاپ 1. گنج دانش، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4405496
- ↑ سیدمحمدرضا حسینی. قانون مدنی در رویه قضایی. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 169660
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 208280