ماده ۸۶۵ قانون مدنی

ماده ۸۶۵ قانون مدنی: اگر در شخص واحد موجبات متعددهٔ ارث جمع شود به جهت تمام آن موجبات ارث می‌برد مگر این که بعضی از آن‌ها مانع دیگری باشد که در این صورت فقط از جهت عنوان مانع می‌برد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«اجتماع دو نسب» یعنی ارث بری به موجب وجود دو رابطه نسبی بین میت و وارث.

«اجتماع نسب و سبب» یعنی ارث بری به موجب وجود دو رابطه نسبی و سببی بین متوفی و وارث او.

مطالعات تطبیقی

در آیین کلیمی، در صورت اجتماع موجبات ارث در یک شخص، در فرضی که وارث، هم عمه ابی و هم خاله امی متوفی باشد؛ شخص فقط به جهت عمه بودن، از متوفی ارث می‌برد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در صورت اجتماع دو سبب ارث بری در یک شخص، وارث به هر دو سبب ارث می‌برد، مگر اینکه، یکی از آن دو، مانع دیگری باشد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اصل، عدم تداخل اسباب و مسببات است.

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر شخصی، هم زوجه و هم دخترعموی متوفی باشد؛ و در شخص واحد موجبات متعددهٔ ارث جمع شود، به جهت تمام آن موجبات ارث می‌برد، مگر این که بعضی از آن‌ها مانع دیگری باشد که در این صورت فقط از جهت عنوان مانع می‌برد، و اگر دیگری بر او مقدم نباشد؛ وی به دو جهت از میت ارث خواهد برد.

• اگر شخصی هم برادرزاده ابی، و هم خواهر زاده امی متوفی باشد؛ و میت در طبقات بالاتر، وارث دیگری نداشته باشد؛ در این صورت شخص مزبور به دو جهت از متوفی ارث خواهد برد.
• چنانچه مردی با بیوه برادرش ازدواج نماید و از او فرزندی متولد شود؛ و در گذشته از برادر آن مرد نیز فرزندی به دنیا آمده باشد؛ این دو فرزند، هم با هم برادر می‌باشند و هم پسرعمو، در صورت فوت یکی از آنها، شخصی که زنده است؛ از متوفی فقط به موجب برادری ارث می‌برد، نه به جهت پسر عمو بودن.