ماده ۹۵۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۹۵۷ قانون مدنی''': حمل از حقوق مدنی متمتع می‌گردد مشروط بر این که زنده متولد شود.
'''ماده ۹۵۷ قانون مدنی''': [[جنین|حمل]] از [[حق مدنی|حقوق مدنی]] متمتع می‌گردد مشروط بر این که زنده [[ولادت|متولد]] شود.
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== پیشینه ==
== مطالعات تطبیقی ==
به موجب ماده ۳۰ قانون مدنی اسپانیا، حمل درصورت زنده ماندن حداقل ۲۴ ساعت پس از تولد خویش، از حقوق مدنی برخوردار می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=آستان قدس رضوی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=73440|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=امینیان مدرس|چاپ=1}}</ref>
به موجب ماده ۳۰ قانون مدنی اسپانیا، حمل در صورت زنده ماندن حداقل ۲۴ ساعت پس از تولد خویش، از حقوق مدنی برخوردار می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=آستان قدس رضوی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=73440|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=امینیان مدرس|چاپ=1}}</ref>


برخورداری حمل از حقوق مدنی، به شرط زنده متولدشدن وی، منطبق با فقه اسلام بوده؛ و با آنچه که در حقوق رومی ژرمنی وضع شده؛ متفاوت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124236|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>
برخورداری حمل از حقوق مدنی، به شرط زنده متولد شدن وی، منطبق با [[فقه]] اسلام بوده؛ و با آنچه که در حقوق رومی ژرمنی وضع شده؛ متفاوت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124236|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
اماره استهلال، یا همان صدای ضعیفی که به هنگام تولد، از دهان طفل خارج می‌گردد؛ دلالت بر زنده متولدشدن حمل داشته؛ و او را از حقوق مدنی، متمتع می‌سازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641984|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
جنین، از هنگام بسته شدن [[نطفه]]، دارای شخصیتی جدای از ابوین خود، می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1716852|صفحه=|نام۱=هوشنگ|نام خانوادگی۱=شامبیاتی|چاپ=3}}</ref> زنده متولد شدن حمل، مبدأ برخورداری او از بسیاری [[حق|حقوق]] می‌باشد؛ نظیر تعیین سن، تعیین [[تابعیت]] بر اساس [[تابعیت اصلی|سیستم خاک]]، ایجاد برخی [[تعهد|تعهدات]] برای وی و … .


جنین، از هنگام بسته شدن نطفه، دارای شخصیتی جدای از ابوین خود، می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1716852|صفحه=|نام۱=هوشنگ|نام خانوادگی۱=شامبیاتی|چاپ=3}}</ref>
هیچ [[ذمه]] ای به حمل، تعلق نمی‌گیرد، زیرا ذمه، فقط متعلق به انسان‌های متمتع از شخصیت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اموال و حقوق مالی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3729192|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref>


زنده متولد شدن حمل، مبدأ برخورداری او از بسیاری حقوق می‌باشد؛ نظیر تعیین سن، تعیین تابعیت براساس سیستم خاک، ایجاد برخی تعهدات برای وی و
== نکات توضیحی ==
[[اماره]] [[استهلال]]، یا همان صدای ضعیفی که به هنگام تولد، از دهان طفل خارج می‌گردد؛ دلالت بر زنده متولد شدن حمل داشته؛ و او را از حقوق مدنی، متمتع می‌سازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641984|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>


هیچ ذمه ای به حمل، تعلق نمی‌گیرد، زیرا ذمه، فقط متعلق به انسان‌های متمتع از شخصیت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اموال و حقوق مالی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3729192|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref>
به دلیل عدم اطمینان از زنده متولد شدن جنین، [[وقف بر جنین|وقف به نفع]] او، [[باطل]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376588|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376880|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref> در مقابل، انتقاد شده‌است که حمل، می‌تواند [[موقوف علیه]] باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376880|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref>


== مستندات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
روایات متعددی از پیامبر و امام علی، دال بر این است که مجازات مادر، درمواردی که موجب ورود زیان به جنین وی شود؛ ممنوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 52.53 پاییز و زمستان 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2994480|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== سوابق فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
به دلیل عدم اطمینان از زنده متولد شدن جنین، وقف به نفع او، باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376588|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376880|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref> در مقابل، انتقاد شده‌است که حمل، می‌تواند موقوف علیه، باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3376880|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=مظفری|چاپ=1}}</ref>
روایات متعددی از پیامبر و امام علی، دال بر این است که [[مجازات]] مادر، در مواردی که موجب ورود [[زیان]] به جنین وی شود؛ ممنوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 52.53 پاییز و زمستان 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2994480|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
حمل می‌تواند از حق انتفاع و وقف، منتفع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124260|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref> و می‌توان به نفع حمل، هبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124444|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref> و وصیت برای جنین، صحیح است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124408|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>
 
* حمل می‌تواند از [[حق انتفاع]] و [[وقف]]، منتفع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124260|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>  
* می‌توان به نفع حمل، [[هبه]] نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124444|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>  
* [[وصیت به نفع حمل|وصیت برای جنین]]، صحیح است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1124408|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[کارکرد فرض قانونی در نظام‌ های حقوقی]]
* [[کارکرد فرض قانونی در نظام های حقوقی|کارکرد فرض قانونی در نظام‌ های حقوقی]]
* [[خوانش فقهی حقوقی اهلیت جنین در نظام ایران با رویکردی به نظام حقوقی ایالات متحده آمریکا]]
* [[خوانش فقهی حقوقی اهلیت جنین در نظام ایران با رویکردی به نظام حقوقی ایالات متحده آمریکا]]
* [[شرط عدم چالش اعتبار گواهی حق اختراع در قرارداد لیسانس]]
* [[شرط عدم چالش اعتبار گواهی حق اختراع در قرارداد لیسانس]]

نسخهٔ ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۰۷

ماده ۹۵۷ قانون مدنی: حمل از حقوق مدنی متمتع می‌گردد مشروط بر این که زنده متولد شود.

مطالعات تطبیقی

به موجب ماده ۳۰ قانون مدنی اسپانیا، حمل در صورت زنده ماندن حداقل ۲۴ ساعت پس از تولد خویش، از حقوق مدنی برخوردار می‌شود.[۱]

برخورداری حمل از حقوق مدنی، به شرط زنده متولد شدن وی، منطبق با فقه اسلام بوده؛ و با آنچه که در حقوق رومی ژرمنی وضع شده؛ متفاوت است.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

جنین، از هنگام بسته شدن نطفه، دارای شخصیتی جدای از ابوین خود، می‌باشد.[۳] زنده متولد شدن حمل، مبدأ برخورداری او از بسیاری حقوق می‌باشد؛ نظیر تعیین سن، تعیین تابعیت بر اساس سیستم خاک، ایجاد برخی تعهدات برای وی و … .

هیچ ذمه ای به حمل، تعلق نمی‌گیرد، زیرا ذمه، فقط متعلق به انسان‌های متمتع از شخصیت است.[۴]

نکات توضیحی

اماره استهلال، یا همان صدای ضعیفی که به هنگام تولد، از دهان طفل خارج می‌گردد؛ دلالت بر زنده متولد شدن حمل داشته؛ و او را از حقوق مدنی، متمتع می‌سازد.[۵]

به دلیل عدم اطمینان از زنده متولد شدن جنین، وقف به نفع او، باطل است،[۶][۷] در مقابل، انتقاد شده‌است که حمل، می‌تواند موقوف علیه باشد.[۸]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

روایات متعددی از پیامبر و امام علی، دال بر این است که مجازات مادر، در مواردی که موجب ورود زیان به جنین وی شود؛ ممنوع است.[۹]

مصادیق و نمونه‌ها

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 73440
  2. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1124236
  3. هوشنگ شامبیاتی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1716852
  4. علیرضا باریکلو. اموال و حقوق مالی. چاپ 1. سمت، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3729192
  5. عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1641984
  6. مهدی مظفری. حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او. چاپ 1. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3376588
  7. مهدی مظفری. حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او. چاپ 1. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3376880
  8. مهدی مظفری. حقوق جنین با تکیه بر سلامت جسمی و روحی او. چاپ 1. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3376880
  9. مجله حقوقی دادگستری شماره 52.53 پاییز و زمستان 1384. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2994480
  10. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1124260
  11. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1124444
  12. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1124408