ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (added Category:نسب using HotCat)
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی''': در صورتی که عقد نکاح پس از نزدیکی منحل شود و زن مجدداً شوهر کند و طفلی از او متولد گردد طفل به شوهری ملحق می‌شود که مطابق مواد قبل الحاق او به آن شوهر ممکن است در صورتی که مطابق مواد قبل الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن باشد طفل ملحق به شوهر دوم است مگر آن که امارات قطعیه برخلاف آن دلالت کند.
'''ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی''': در صورتی که [[نکاح|عقد نکاح]] پس از [[دخول|نزدیکی]] [[انحلال نکاح|منحل]] شود و زن مجدداً شوهر کند و [[طفل|طفلی]] از او [[ولادت|متولد]] گردد طفل به [[زوج|شوهری]] ملحق می‌شود که مطابق مواد قبل الحاق او به آن شوهر ممکن است در صورتی که مطابق مواد قبل الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن باشد طفل ملحق به شوهر دوم است مگر آن که [[اماره|امارات]] قطعیه برخلاف آن دلالت کند.
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۵۹ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۵۹ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۶۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۶۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
ولد کسی است که بدون واسطه، یا باواسطه، از شخصی به وجود آمده باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمیه حقوق مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=784856|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
اصطلاح «انحلال نکاح» که در '''ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی'''، مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای بر هم خوردن عقد نکاحی است که قبلاً صحیحا واقع شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و حمایت‌های حقوقی آنان)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656756|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=6}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانش نگار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656760|صفحه=|نام۱=احمدعلی|نام خانوادگی۱=حمیتی واقف|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656764|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ نامه حقوقی شکیبا|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=بروج|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656768|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=شکیبازیده|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در آیینه نمودار (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656772|صفحه=|نام۱=قاسم|نام خانوادگی۱=افسران|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
اگر زن، پس از انحلال نکاح، ازدواج نموده؛ و سپس صاحب فرزندی گردد؛ دیگر نمی توان اماره فراش را، از تاریخ آخرین نزدیکی با همسر سابق او، جاری دانست؛ و درواقع با تعارض دو اماره فراش با یکدیگر، باید به قاعده جدیدی متوسل شد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4195052|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref>
اگر بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی با شوهر اول نگذشته؛ و از زمان آخرین دخول با شوهر دوم، کمتر از شش ماه نگذشته باشد؛ و در واقع الحاق طفل، به هر دو مرد، ممکن باشد؛ در این صورت طفل، متعلق به شوهر دوم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=212528|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>


اگر بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی با شوهر اول، نگذشته؛ و از زمان آخرین دخول با شوهر دوم، کمتر از شش ماه نگذشته باشد؛ و درواقع الحاق طفل، به هر دو مرد، ممکن باشد؛ دراینصورت طفل، متعلق به شوهر دوم است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=212528|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
چنانچه زن، پس از انحلال نکاح، ازدواج نموده؛ و سپس صاحب [[ولد|فرزندی]] گردد؛ دیگر نمی‌توان [[اماره فراش]] را، از تاریخ آخرین نزدیکی با همسر سابق او، جاری دانست؛ و در واقع با [[تعارض]] دو اماره فراش با یکدیگر، باید به قاعده جدیدی متوسل شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4195052|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref>


اگر زن، به محض اتمام عده طلاق، شوهر نموده؛ و در مدتی کمتر از شش ماه، صاحب فرزند گردد؛ طفل متعلق به شوهر سابق او است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=408412|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات فقهی ==


اگر طفل، پس از ده ماه از وقوع طلاق زوجه، و در فاصله ای بین شش تا نه ماه از ازدواج با شوهر دوم زن، به دنیا آید؛ ملحق به زوج ثانی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد پنجم) (مصحف-هبه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4409400|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
=== مستندات فقهی ===
با استناد به روایات، در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت ۶ ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وپنجم) (نکاح 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=622488|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>


== مستندات فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
با استناد به روایات، در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت 6 ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وپنجم) (نکاح 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=622488|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت ۶ ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید، در مقابل، بیان شده که در چنین فرضی، برای تعیین [[پدر]] طفل، باید به [[قرعه]] تمسک نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران) (با اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=26172|صفحه=|نام۱=سیدعلی محمد|نام خانوادگی۱=یثربی قمی|چاپ=2}}</ref>


== سوابق فقهی ==
== رویه‌های قضایی ==
در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت 6 ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید. در مقابل، بیان شده که در چنین فرضی، برای تعیین پدر طفل، باید به قرعه تمسک نمود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران) (با اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=26172|صفحه=|نام۱=سیدعلی محمد|نام خانوادگی۱=یثربی قمی|چاپ=2}}</ref>
* [[رای دادگاه درباره اثرات نفی ولد بر اسناد سجلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۲۲۹)]]
 
== مصادیق و نمونه‌ها ==
 
* اگر زن، به محض اتمام [[عده طلاق]]، شوهر نموده؛ و در مدتی کمتر از شش ماه، صاحب فرزند گردد؛ طفل متعلق به شوهر سابق او است.<ref>سیدعلی شایگان.{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=408412|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
* اگر طفل، پس از ده ماه از وقوع طلاق [[زوجه]] و در فاصله ای بین شش تا نه ماه از ازدواج با شوهر دوم زن، به دنیا آید؛ ملحق به زوج ثانی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد پنجم) (مصحف-هبه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4409400|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
[[تعارض میان قاعده فراش و آزمایش دی‌ان‌ای]]
* [[تعارض میان قاعده فراش و آزمایش دی‌ان‌ای]]
 
* [[آثار ناشی از قرارداد استفاده از رحم جایگزین]]
[[آثار ناشی از قرارداد استفاده از رحم جایگزین]]
* [[مطالعهي تطبیقی وضعیت نسب طفل متولّد از رحم جایگزین در حقوق ایران و آمریکا|مطالعه تطبیقی وضعیت نسب طفل متولّد از رحم جایگزین در حقوق ایران و آمریکا]]
* [[قلمرو قاعدۀ ید در اعراض و انساب با تأکید بر فنّاوری‌های نوین پزشکی در فقه امامیه و حقوق ایران]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}


خط ۳۲: خط ۴۱:
[[رده:اشخاص]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:اولاد]]
[[رده:اولاد]]
[[رده:نسب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۲۴

ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی: در صورتی که عقد نکاح پس از نزدیکی منحل شود و زن مجدداً شوهر کند و طفلی از او متولد گردد طفل به شوهری ملحق می‌شود که مطابق مواد قبل الحاق او به آن شوهر ممکن است در صورتی که مطابق مواد قبل الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن باشد طفل ملحق به شوهر دوم است مگر آن که امارات قطعیه برخلاف آن دلالت کند.

توضیح واژگان

اصطلاح «انحلال نکاح» که در ماده ۱۱۶۰ قانون مدنی، مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای بر هم خوردن عقد نکاحی است که قبلاً صحیحا واقع شده باشد.[۱][۲][۳][۴][۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی با شوهر اول نگذشته؛ و از زمان آخرین دخول با شوهر دوم، کمتر از شش ماه نگذشته باشد؛ و در واقع الحاق طفل، به هر دو مرد، ممکن باشد؛ در این صورت طفل، متعلق به شوهر دوم است.[۶]

چنانچه زن، پس از انحلال نکاح، ازدواج نموده؛ و سپس صاحب فرزندی گردد؛ دیگر نمی‌توان اماره فراش را، از تاریخ آخرین نزدیکی با همسر سابق او، جاری دانست؛ و در واقع با تعارض دو اماره فراش با یکدیگر، باید به قاعده جدیدی متوسل شد.[۷]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایات، در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت ۶ ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید.[۸]

سوابق فقهی

در صورتی که عقد نکاح، پس از نزدیکی منحل شود؛ و زن مجدداً شوهر کند؛ و فرزندی از او متولد گردد؛ طفل ملحق به شوهر دوم است؛ مشروط بر اینکه طفل، پس از گذشت مدت ۶ ماه و ده روز، از نکاح دوم زن، به دنیا آید، در مقابل، بیان شده که در چنین فرضی، برای تعیین پدر طفل، باید به قرعه تمسک نمود.[۹]

رویه‌های قضایی

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر زن، به محض اتمام عده طلاق، شوهر نموده؛ و در مدتی کمتر از شش ماه، صاحب فرزند گردد؛ طفل متعلق به شوهر سابق او است.[۱۰]
  • اگر طفل، پس از ده ماه از وقوع طلاق زوجه و در فاصله ای بین شش تا نه ماه از ازدواج با شوهر دوم زن، به دنیا آید؛ ملحق به زوج ثانی است.[۱۱]

مقالات مرتبط

منابع

  1. علیرضا باریکلو. حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و حمایت‌های حقوقی آنان). چاپ 6. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656756
  2. احمدعلی حمیتی واقف. حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده). چاپ 1. دانش نگار، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656760
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656764
  4. مرتضی شکیبازیده. فرهنگ نامه حقوقی شکیبا. چاپ 1. بروج، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656768
  5. قاسم افسران. حقوق خانواده در آیینه نمودار (جلد اول). چاپ 1. نگاه بینه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656772
  6. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 212528
  7. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4195052
  8. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وپنجم) (نکاح 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 622488
  9. سیدعلی محمد یثربی قمی. حقوق خانواده (در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران) (با اصلاحات). چاپ 2. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 26172
  10. سیدعلی شایگان. حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 408412
  11. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد پنجم) (مصحف-هبه). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4409400