ماده ۵۴۸ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
حصه‌ی هر یک از مالک و مضارب در منافع باید جز مشاع از کل از قبیل ربع یا ثلث و غیره باشد.
'''ماده ۵۴۸ قانون مدنی''': [[حصه|حصهٔ]] هر یک از مالک و [[مضارب]] در [[منفعت|منافع]] باید جزء [[مشاع]] از کل از قبیل ربع یا ثلث و غیره باشد.
 
*{{زیتونی|[[ماده ۵۴۷ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
== توضیح واژگان ==
*{{زیتونی|[[ماده ۵۴۹ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
مضاربه: عملی دوسویه را، که به موجب آن، یکی از طرفین، به دیگری سرمایه می دهد؛ تا با آن تجارت نموده؛ و در سود با هم شریک باشند؛ مضاربه نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 25 پاییز 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1105716|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۵۴۷ قانون مدنی]]
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
* [[ماده ۵۴۹ قانون مدنی]]
اگر طرفین، توافق نموده باشند که از منافع تجارت، مقدار معینی به مالک تعلق گرفته؛ و بقیه آن متعلق به عامل باشد؛ دراینصورت چون هنوز معلوم نیست که منافع مزبور، به چه میزان خواهد بود؛ و آیا به حدی که برای عامل معین گردیده؛ خواهد رسید؟ و آیا از این اندازه تجاوز خواهد نمود؛ تا چیزی هم نصیب مالک شود یا نه؟ درنتیجه، به دلیل مجهول بودن سهم هر یک از طرفین، چنین عقدی باطل بوده؛ و در قالب هیچ قرارداد دیگری نیز قابل تفسیر نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1061408|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref> و اگر در مضاربه، حصه هر یک از طرفین، به مقداری معین تعیین گردیده باشد؛ دراینصورت عقد باطل است؛ زیرا علاوه بر ربوی بودن آن، با فلسفه تأسیس مضاربه، که همان ترغیب و تحریک عامل، در به کار انداختن تجارب و مهارت ها و تخصص خود، و سعی بیشتر، جهت افزایش سرمایه و کسب سود، و نیز، تشویق صاحبان سرمایه، نسبت به تجارت و سودآوری با مباشرت دیگران است؛ در تعارض می باشد. به علاوه تعیین سهم هر یک از طرفین مضاربه به مقدار معین، خلاف مقتضای ذات این عقد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته های حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3115380|صفحه=|نام۱=سیدابوالفضل|نام خانوادگی۱=قاضی شریعت پناهی|چاپ=38}}</ref>
== نکات تفسیری دکترین ماده 548 قانون مدنی ==
 
اگر طرفین [[توافق]] نموده باشند که از منافع [[تجارت]]، مقدار معینی به مالک تعلق گرفته؛ و بقیه آن متعلق به عامل باشد؛ در این صورت چون هنوز معلوم نیست که منافع مزبور، به چه میزان خواهد بود؛ و آیا به حدی که برای عامل معین گردیده؛ خواهد رسید، و آیا از این اندازه تجاوز خواهد نمود تا چیزی هم نصیب مالک شود یا نه؛ در نتیجه، به دلیل مجهول بودن سهم هر یک از طرفین، چنین [[عقد|عقدی]] [[بطلان عقد|باطل]] بوده؛ و در قالب هیچ قرارداد دیگری نیز قابل تفسیر نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1061408|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عدل|چاپ=1}}</ref>  
== سوابق فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
سود مضاربه، نباید به صورت عددی مشخص تعیین گردد؛ بلکه باید به صورت کسر مشاع یا درصد باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=رساله آموزشی (قسمت دوم) احکام معاملات|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فقه روز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5048852|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدعلی|نام خانوادگی۱=خامنه ای|چاپ=5}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
 
سود [[مضاربه]]، نباید به صورت عددی مشخص تعیین گردد؛ بلکه باید به صورت کسر مشاع یا درصد باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=رساله آموزشی (قسمت دوم) احکام معاملات|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فقه روز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5048852|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدعلی|نام خانوادگی۱=خامنه ای|چاپ=5}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 548 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# حصه به معنای سهم است و در این ماده به سهم هر یک از مالک و مضارب اشاره شده است.
# منافع به سودها یا درآمدهایی اطلاق می‌شود که از فعالیت اقتصادی مورد نظر به دست می‌آید.
# حصه باید به صورت مشاع باشد، به این معنا که سهم هر طرف به صورت یک بخش غیرمجزا از کل تعیین شود.
# مثال‌هایی از حصه مشاع شامل ربع یا ثلث از کل منافع است.
# تنظیم سهم به صورت جزء مشاع از کل، شفافیت و عدالت در تقسیم منافع را تضمین می‌کند.
# تاکید می‌کند که سهم‌ها نباید به صورت دقیق و جزئی (غیرمشاع) مشخص شوند.
== مقالات مرتبط ==
* [[‎ ‎بررسی چالش‌های حقوقی شرکت‌های سبدگردان در ایران]]
* [[بررسی نظریۀ ودیعه‌گذاری مالیّت در سپرده‌های بانکی]]
* [[جایگاه پوزیتیویسم حقوقی در تبیین تلازم نفع و ضرر در عقد مضاربه]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:عقود-معین]]
[[رده:مضاربه]]
{{DEFAULTSORT:ماده 2745}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۳۶

ماده ۵۴۸ قانون مدنی: حصهٔ هر یک از مالک و مضارب در منافع باید جزء مشاع از کل از قبیل ربع یا ثلث و غیره باشد.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 548 قانون مدنی

اگر طرفین توافق نموده باشند که از منافع تجارت، مقدار معینی به مالک تعلق گرفته؛ و بقیه آن متعلق به عامل باشد؛ در این صورت چون هنوز معلوم نیست که منافع مزبور، به چه میزان خواهد بود؛ و آیا به حدی که برای عامل معین گردیده؛ خواهد رسید، و آیا از این اندازه تجاوز خواهد نمود تا چیزی هم نصیب مالک شود یا نه؛ در نتیجه، به دلیل مجهول بودن سهم هر یک از طرفین، چنین عقدی باطل بوده؛ و در قالب هیچ قرارداد دیگری نیز قابل تفسیر نیست.[۱]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

سود مضاربه، نباید به صورت عددی مشخص تعیین گردد؛ بلکه باید به صورت کسر مشاع یا درصد باشد.[۲]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 548 قانون مدنی

  1. حصه به معنای سهم است و در این ماده به سهم هر یک از مالک و مضارب اشاره شده است.
  2. منافع به سودها یا درآمدهایی اطلاق می‌شود که از فعالیت اقتصادی مورد نظر به دست می‌آید.
  3. حصه باید به صورت مشاع باشد، به این معنا که سهم هر طرف به صورت یک بخش غیرمجزا از کل تعیین شود.
  4. مثال‌هایی از حصه مشاع شامل ربع یا ثلث از کل منافع است.
  5. تنظیم سهم به صورت جزء مشاع از کل، شفافیت و عدالت در تقسیم منافع را تضمین می‌کند.
  6. تاکید می‌کند که سهم‌ها نباید به صورت دقیق و جزئی (غیرمشاع) مشخص شوند.

مقالات مرتبط

منابع

  1. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061408
  2. آیت اله سیدعلی خامنه ای. رساله آموزشی (قسمت دوم) احکام معاملات. چاپ 5. فقه روز، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5048852