ماده ۱۴۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(متن اصلی)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
احیای اطراف زمین موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.
'''ماده ۱۴۴ قانون مدنی''': [[احیای زمین|احیای اطراف زمین]] موجب [[مالکیت|تملک]] وسط آن نیز می‌باشد.
 
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۴۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۴۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری]]
* [[ماده ۱۴۱ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری]]
== آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط ==
تبصره [[ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
موات در لغت، یعنی مرده و بی روح.(299207) و به زمین هایی که سابقه مالکیت خصوصی آنها، مجهول است؛ و در حال حاضر، بدون کشت بوده؛ و مالکی ندارد؛ اراضی موات گویند.(20201) و به آن دسته از اراضی، که فاقد سابقه بهره برداری بوده؛ و به صورت طبیعی، باقی مانده است؛ زمین موات گویند.(695533) و موات، زمینی است که به جهت بی آبی، پر آبی و یا به دلایلی دیگر، معطل افتاده؛ و از آن، نمی توان بهره برد.(77181)
مراد از «احیای زمین» آن است که [[اراضی موات]] و [[مباحات|مباحه]] را به وسیلهٔ عملیاتی که در [[عرف]]، آباد کردن محسوب است از قبیل [[زراعت]]، درختکاری، بنا ساختن و غیره قابل استفاده نمایند.<ref>[[ماده ۱۴۱ قانون مدنی|ماده 141 قانون مدنی]]</ref>
== نکات تفسیری دکترین ماده 144 قانون مدنی ==
اگر شخص، اطراف اراضی زراعی را آباد گرداند؛ مالک وسط آن نیز می‌گردد، اما عمران، گوشه ای کوچک از زمین چند هزار متری را، نمی‌توان دلیل تملک احیاکننده، نسبت به وسط زمین دانست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=525796|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2942596|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref> چرا که [[مالکیت تبعی|تبعی بودن مالکیت]] وسط زمین، اقتضا می‌نماید که بین قسمت احیاشده و توابع آن، تناسب عرفی وجود داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2942596|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref> مفاد این ماده، یکی از مهمترین توابع عرفی مالکیت را دربر می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2942592|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2942596|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref>


به زمین هایی که در گذشته، سابقه آبادانی داشته؛ ولی به زور یا با اراده مالک، مورد اعراض قرار گرفته اند؛ اراضی موات عرضی گویند.(437194)
جهت تفسیر این ماده، نیاز است که به تبصره [[ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری]]، مراجعه گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1709680|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==
== کلیات توضیحی تفسیری دکترین ==
=== مستندات فقهی ===
اگر شخص، اطراف اراضی زراعی را، آباد گرداند؛ مالک وسط آن نیز می گردد. اما عمران، گوشه ای کوچک از زمین چند هزار متری را، نمی توان دلیل تملک احیاکننده، نسبت به وسط زمین دانست.(131435) (735635) چراکه تبعی بودن مالکیت وسط زمین، اقتضا می نماید که بین قسمت احیاشده و توابع آن، تناسب عرفی وجود داشته باشد. (735635)
با استناد به روایتی از حضرت محمد، اگر شخصی، اطراف زمینی را دیوارکشی نماید؛ مالک کل زمین می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3759508|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
این نظر مطرح شده است که بنا بر قول مشهور، احیاکننده زمین موات، مالک [[معدن]] داخل آن نیز می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4501892|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 144 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# احیای اطراف زمین به معنای آباد کردن یا استفاده از زمین‌های اطراف یک منطقه است.
# با احیای اطراف زمین، مالکیت وسط زمین نیز به شخصی که احیاء کرده است انتقال می‌یابد.
# قوانین مربوط به احیای زمین به منظور تشویق آبادانی و استفاده بهینه از منابع زمین وضع شده‌اند.
# این ماده قانونی به مالکیت از طریق عمل بر روی زمین اشاره دارد و نشان‌دهنده رابطه بین اقدامات فرد و حقوق ملکی اوست.
# موضوع مالکیت در این ماده به‌طور خاص به اراضی اشاره دارد و اجرای احراز آن بر اساس عرف و رویه قضایی ممکن است متغیر باشد.
# احیای زمین ممکن است شامل فعالیت‌هایی مانند کشاورزی، احداث ساختمان یا دیگر اقدامات توسعه‌ای باشد.
== رویه های قضایی ==
به موجب [[دادنامه]] شماره ۱۷۲ مورخه ۳/۴/۱۳۷۰ شعبه ۱۰ [[دیوان عالی کشور]]، احیای اطراف زمین، موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منتخب آرای دیوانعالی کشور پیرامون مسائل اراضی و آب|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1836504|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=3}}</ref>
== انتقادات ==
قانونگذار باید نحوه عمران اطراف زمین را منوط به تشخیص عرف و [[عادت]] و نیز رعایت میزان توانایی و قدرت احیاءکننده می‌نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187732|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
== پایان نامه و رساله های مرتبط ==
* [[مطالعه تطبیقی تبیین شرایط اختصاصی صحت نکاح در حقوق ایران و فرانسه]]
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:احیای اراضی موات]]
[[رده:مباحات]]
[[رده:اسباب تملک]]
[[رده:مواد قرمز]]


جهت تفسیر این ماده، نیاز است که به تبصره ماده 1 آیین نامه قانون زمین شهری، مراجعه گردد.(427406)


مفاد این ماده، یکی از مهمترین توابع عرفی مالکیت را، دربر می گیرد.(735634) (735635)
{{DEFAULTSORT:ماده 0720}}
 
== مستندات فقهی ==
بنا بر قول مشهور، احیاکننده زمین موات، مالک معدن داخل آن نیز می گردد.(1125459)
 
با استناد به روایتی از حضرت محمد، اگر شخصی، اطراف زمینی را دیوارکشی نماید؛ مالک کل زمین می گردد.(939863)
 
== سوابق فقهی ==
احیاکننده زمین موات، مالک معدن داخل آن نیز می گردد. اما چنین قولی، مشهور نیست.(1125459)
 
== رویه های قضایی ==
به موجب دادنامه شماره 172 مورخه 3/4/1370 شعبه 10 دیوان عالی کشور، احیای اطراف زمین، موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.(459112)
 
== انتقادات ==
قانونگذار، باید نحوه عمران اطراف زمین را، منوط به تشخیص عرف و عادت و نیز رعایت میزان توانایی و قدرت احیاءکننده می نمود.(46919)

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۷

ماده ۱۴۴ قانون مدنی: احیای اطراف زمین موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.

مواد مرتبط

آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط

تبصره ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری

توضیح واژگان

مراد از «احیای زمین» آن است که اراضی موات و مباحه را به وسیلهٔ عملیاتی که در عرف، آباد کردن محسوب است از قبیل زراعت، درختکاری، بنا ساختن و غیره قابل استفاده نمایند.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 144 قانون مدنی

اگر شخص، اطراف اراضی زراعی را آباد گرداند؛ مالک وسط آن نیز می‌گردد، اما عمران، گوشه ای کوچک از زمین چند هزار متری را، نمی‌توان دلیل تملک احیاکننده، نسبت به وسط زمین دانست،[۲][۳] چرا که تبعی بودن مالکیت وسط زمین، اقتضا می‌نماید که بین قسمت احیاشده و توابع آن، تناسب عرفی وجود داشته باشد.[۴] مفاد این ماده، یکی از مهمترین توابع عرفی مالکیت را دربر می‌گیرد.[۵][۶]

جهت تفسیر این ماده، نیاز است که به تبصره ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری، مراجعه گردد.[۷]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از حضرت محمد، اگر شخصی، اطراف زمینی را دیوارکشی نماید؛ مالک کل زمین می‌گردد.[۸]

سوابق فقهی

این نظر مطرح شده است که بنا بر قول مشهور، احیاکننده زمین موات، مالک معدن داخل آن نیز می‌گردد.[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 144 قانون مدنی

  1. احیای اطراف زمین به معنای آباد کردن یا استفاده از زمین‌های اطراف یک منطقه است.
  2. با احیای اطراف زمین، مالکیت وسط زمین نیز به شخصی که احیاء کرده است انتقال می‌یابد.
  3. قوانین مربوط به احیای زمین به منظور تشویق آبادانی و استفاده بهینه از منابع زمین وضع شده‌اند.
  4. این ماده قانونی به مالکیت از طریق عمل بر روی زمین اشاره دارد و نشان‌دهنده رابطه بین اقدامات فرد و حقوق ملکی اوست.
  5. موضوع مالکیت در این ماده به‌طور خاص به اراضی اشاره دارد و اجرای احراز آن بر اساس عرف و رویه قضایی ممکن است متغیر باشد.
  6. احیای زمین ممکن است شامل فعالیت‌هایی مانند کشاورزی، احداث ساختمان یا دیگر اقدامات توسعه‌ای باشد.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۱۷۲ مورخه ۳/۴/۱۳۷۰ شعبه ۱۰ دیوان عالی کشور، احیای اطراف زمین، موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.[۱۰]

انتقادات

قانونگذار باید نحوه عمران اطراف زمین را منوط به تشخیص عرف و عادت و نیز رعایت میزان توانایی و قدرت احیاءکننده می‌نمود.[۱۱]

پایان نامه و رساله های مرتبط

منابع

  1. ↑ ماده 141 قانون مدنی
  2. ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 525796
  3. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2942596
  4. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2942596
  5. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2942592
  6. ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2942596
  7. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1709680
  8. ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759508
  9. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4501892
  10. ↑ یداله بازگیر. منتخب آرای دیوانعالی کشور پیرامون مسائل اراضی و آب. چاپ 3. فردوسی، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1836504
  11. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187732


برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۴۴_قانون_مدنی&oldid=445142»