ماده ۸۲۴ قانون مدنی

ماده ۸۲۴ قانون مدنی: هرگاه یک یا چند نفر از وراث، حق خود را اسقاط کند باقی وراث نمی‌توانند آن را فقط نسبت به سهم خود اجرا نمایند و باید یا از آن صرف نظر کنند یا نسبت به تمام مبیع اجرا نمایند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۲۳ قانون مدنی
• ماده ۸۲۵ قانون مدنی

فلسفه و مبانی نظری

دلیل تصویب این ماده، این است که حق شفعه، واحد بوده؛ و قابل تجزیه نیست، از طرفی با وجود حتی یک وارث، نمی‌توان حق مزبور را منتفی دانست، به عبارت دیگر حق شفعه، از قابلیت تبعیض برخوردار نیست؛ زیرا اعطای حق شفعه به شریک بایع، بدین جهت است که در آینده، تقسیم ملک با اشکال مواجه نگردد، در حالی که اعمال شفعه نسبت به بخشی از مبیع، نه تنها معضل مزبور را حل نمی‌کند؛ بلکه منجر به کم شدن حصه خریدار، و متضرر شدن او، به دلیل مشکل یا غیرممکن شدن افراز می‌گردد، بدین ترتیب حق شفعه، بسیط و غیرقابل تجزیه بوده؛ و در پیکر مبیع انتشار می‌یابد.

نکات تفسیری دکترین ماده 824 قانون مدنی

حق شفعه، قابل تبعیض نیست؛ زیرا اگر یکی از وراث از حق مزبور صرف نظر نماید؛ در این صورت با توجه به ادله ارث، حق او به سایر ورثه می‌رسد؛ و در نتیجه دیگر تبعیضی رخ نخواهد داد، در صورت پذیرش تبعیض در حق شفعه، ممکن است قسمتی که موضوع شفعه قرار نگرفته‌است؛ خالی از منفعت بوده؛ یا چنین عملی باعث ایجاد اختلاف قیمت فاحش، در ملک گردد.

گفتنی است اجرای حق شفعه، با کسی است که اداره ترکه را بر عهده دارد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر همه ورثه نخواهند اخذ به شفعه نمایند؛ زوجه متوفی می‌تواند حق شفعه خود را نسبت به کل مبیع اعمال نماید.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 824 قانون مدنی

1. اسقاط حق توسط یک یا چند نفر از وراث بر اجرای حق توسط باقی وراث تأثیر دارد.
2. باقی وراث نمی‌توانند حق را فقط نسبت به سهم خود اعمال کنند.
3. باقی وراث باید انتخاب کنند که یا از حق صرف‌نظر کنند و یا آن را نسبت به تمام مبیع اجرا نمایند.
4. تصمیم‌گیری جمعی وراث در مورد اجرای حق ضرورت دارد.
5. این ماده قانونی ناظر به تقسیم ارث و حقوق مرتبط با آن است.

مقالات مرتبط

• بررسی فقهی- حقوقی مسئولیت تضامنی در شرکتهای تجاری