ماده ۸۸۶ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «حجب حالت وارثی است که به واسطه‌ی بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
حجب حالت وارثی است که به واسطه‌ی بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محروم می‌شود.
'''ماده ۸۸۶ قانون مدنی''': [[حجب]] حالت [[وارث|وارثی]] است که به واسطهٔ بودن وارث دیگر از بردن [[ارث]] کلاً یا جزئاً محروم می‌شود.
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸۵ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸۷ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۸۸۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۸۷ قانون مدنی]]
== نکات تفسیری دکترین ماده 886 قانون مدنی ==
در حالت حجب، هم [[مقتضی]] وراثت موجود بوده؛ و هم اینکه مانعی برای توارث وجود ندارد؛ تنها دلیلی که باعث محرومیت وارث از کل یا قسمتی از سهم خود می‌شود؛ وجود وارثان دیگری برای متوفی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1444812|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>


== توضیح واژگان ==
اقسام حجب عبارت است از [[حجب حرمانی|حرمانی]] و [[حجب نقصانی|نقصانی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4275144|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4275172|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
حجب در لغت یعنی ستر و پوشش. در شرع، به وضعیتی که یکی از خویشان متوفی، باعث محرومیت دیگر اقربا، در کل یا بخشی از ترکه گردد ؛ حجب گویند.(9580)
 
محجوب، وارثی است که به موجب وراث دیگر، از وراثت در کل یا بخشی از اموال متوفی، محروم می گردد.(85322)
 
به حجب از اصل ترکه، حجب حرمانی گویند.(294207)
 
حجب نقصانی یعنی محرومیت وارث نسبت به بخشی از حصه خود.(294207)
 
مانع ارث را حاجب گفته و ممنوع از ارث را نیز، محجوب نامند.(81802)
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
اقسام حجب عبارت است از حرمانی و نقصانی.(1068772) (1068779) و در حالت حجب، هم مقتضی وراثت موجود بوده؛ و هم اینکه مانعی برای توارث وجودندارد؛ تنها دلیلی که باعث محرومیت وارث از کل یا قسمتی از سهم خود می شود؛ وجود وارثان دیگری برای متوفی است.(361189) و علت منع از ارث، وجود خصوصیتی در خود وارث است که مانع ارث بری می شود؛ نظیر کفر او، ولی در حجب امری نسبی که است که در رابطه با دو وارث، قابل تصوراست.(428741) و در حجب، علت تامه وراثت یعنی شرط و سبب و مقتضی، موجود هستند؛ و حجب، جلوی علت تامه را می گیرد؛ و مانع تأثیرگذاری مطلوب آن، می شود؛ ولی منع، از تأثیر مقتضی جلوگیری نموده؛ و اجازه نمی دهد تا علت تامه محقق شود.(428741)


علت [[موانع ارث|منع از ارث]]، وجود خصوصیتی در خود وارث است که مانع ارث بری می‌شود؛ نظیر [[کفر]] او، ولی در حجب، امری نسبی که است که در رابطه با دو وارث، قابل تصور است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1715020|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
== مطالعات فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
در حجب، [[علت تامه]] وراثت یعنی [[شرطیت|شرط]] و [[سبب]] و مقتضی، موجود هستند؛ و حجب، جلوی علت تامه را می‌گیرد؛ و [[مانع]] تأثیرگذاری مطلوب آن، می‌شود؛ ولی منع، از تأثیر مقتضی جلوگیری نموده؛ و اجازه نمی‌دهد تا علت تامه محقق شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1715020|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
* [[ولد|فرزند]] متوفی، حاجب [[زوجه]] او بوده و سهم وی را از یک چهارم، به یک‌هشتم کاهش می‌دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1176884|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>


* فرزند متوفی، حاجب زوجه او بوده و سهم وی را از یک چهارم، به یک هشتم کاهش می دهد.(294207)
* برادران و خواهران متوفی، در شرایطی سهم مادر میت را از یک سوم به یک ششم تنزل می‌دهند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=381756|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 886 قانون مدنی ==
* برادران و خواهران متوفی، در شرایطی سهم مادر میت را از یکسوم به یک ششم تنزل می دهند.(95425)
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# تعریف حجب به حالت وارث مرتبط است.
# حجب باعث محرومیت وارث از ارث می‌شود.
# حجب می‌تواند به صورت کلی یا جزئی باشد.
# حجب زمانی رخ می‌دهد که وارث دیگری وجود داشته باشد.
# وضعیت حجب به ترکیب و حضور وارثان دیگر بستگی دارد.
== مقالات مرتبط ==
[[نقد و بررسی ماده 892 قانون مدنی «حجب نقصانی»]]
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:ارث]]
[[رده:حجب]]
{{DEFAULTSORT:ماده 4440}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۳

ماده ۸۸۶ قانون مدنی: حجب حالت وارثی است که به واسطهٔ بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محروم می‌شود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 886 قانون مدنی

در حالت حجب، هم مقتضی وراثت موجود بوده؛ و هم اینکه مانعی برای توارث وجود ندارد؛ تنها دلیلی که باعث محرومیت وارث از کل یا قسمتی از سهم خود می‌شود؛ وجود وارثان دیگری برای متوفی است.[۱]

اقسام حجب عبارت است از حرمانی و نقصانی.[۲][۳]

علت منع از ارث، وجود خصوصیتی در خود وارث است که مانع ارث بری می‌شود؛ نظیر کفر او، ولی در حجب، امری نسبی که است که در رابطه با دو وارث، قابل تصور است.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در حجب، علت تامه وراثت یعنی شرط و سبب و مقتضی، موجود هستند؛ و حجب، جلوی علت تامه را می‌گیرد؛ و مانع تأثیرگذاری مطلوب آن، می‌شود؛ ولی منع، از تأثیر مقتضی جلوگیری نموده؛ و اجازه نمی‌دهد تا علت تامه محقق شود.[۵]

مصادیق و نمونه ها

  • فرزند متوفی، حاجب زوجه او بوده و سهم وی را از یک چهارم، به یک‌هشتم کاهش می‌دهد.[۶]
  • برادران و خواهران متوفی، در شرایطی سهم مادر میت را از یک سوم به یک ششم تنزل می‌دهند.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 886 قانون مدنی

  1. تعریف حجب به حالت وارث مرتبط است.
  2. حجب باعث محرومیت وارث از ارث می‌شود.
  3. حجب می‌تواند به صورت کلی یا جزئی باشد.
  4. حجب زمانی رخ می‌دهد که وارث دیگری وجود داشته باشد.
  5. وضعیت حجب به ترکیب و حضور وارثان دیگر بستگی دارد.

مقالات مرتبط

نقد و بررسی ماده 892 قانون مدنی «حجب نقصانی»

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1444812
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4275144
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4275172
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1715020
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1715020
  6. مصطفی جباری و حمید (ترجمه) مسجدسرایی. فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه). چاپ 1. ققنوس، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1176884
  7. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 381756