ماده ۳۶۱ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
* {{زیتونی|[[ماده ۳۶۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۳۶۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
 
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۳۶۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۳۶۲ قانون مدنی]]
== نکات تفسیری دکترین ==
[[عقد|قراردادی]] که موضوع آن، فروش کالایی باشد که در آینده ایجاد می‌گردد؛ [[بیع کلی]] است؛ نه عین معین.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض)|ترجمه=|جلد=|سال=1374|ناشر=مدرس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3647232|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=6}}</ref>
[[عقد|قراردادی]] که موضوع آن، فروش کالایی باشد که در آینده ایجاد می‌گردد؛ [[بیع کلی]] است؛ نه عین معین.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض)|ترجمه=|جلد=|سال=1374|ناشر=مدرس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3647232|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=6}}</ref>


خط ۱۱: خط ۱۵:
طبیعت [[عقد تملیکی]]، دلالت بر وضع مفاد این ماده دارد؛ نه خصوصیت بیع.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهیت قرارداد استصناع در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2728932|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=منصوری|چاپ=1}}</ref>
طبیعت [[عقد تملیکی]]، دلالت بر وضع مفاد این ماده دارد؛ نه خصوصیت بیع.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهیت قرارداد استصناع در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2728932|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=منصوری|چاپ=1}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# بیع باطل است اگر مشخص شود که مبیع وجود نداشته است.
# این ماده به موضوع بیع عین معین اشاره می‌کند.
# وجود مبیع در زمان عقد بیع، شرط صحت قرارداد است.
# بیع قراردادی‌ است که مستلزم موجودیت کالا در زمان انعقاد است.
# عدم وجود عین در زمان تنظیم قرارداد منجر به بطلان آن می‌شود.
# این ماده به اطمینان از وجود مبیع در زمان عقد توجه دارد.
# صحت قرارداد وابسته به وجود واقعی مبیع در زمان انعقاد معامله است.
 
== رویه های قضایی ==
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه در فرض مردد بودن خواسته ها]]
* [[نظریه شماره 2114/95/7 مورخ 1395/08/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 
به موجب [[دادنامه]] شماره ۵۴۰ مورخه ۱۴/۸/۱۳۷۰ شعبه ۲۲ [[دیوان عالی کشور]]، اگر در بیع عین معین، به هنگام انعقاد قرارداد، [[مورد معامله]] وجود نداشته باشد؛ در این صورت الزام [[بایع]] به تحویل مبیع، صحیح نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=148240|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
به موجب [[دادنامه]] شماره ۵۴۰ مورخه ۱۴/۸/۱۳۷۰ شعبه ۲۲ [[دیوان عالی کشور]]، اگر در بیع عین معین، به هنگام انعقاد قرارداد، [[مورد معامله]] وجود نداشته باشد؛ در این صورت الزام [[بایع]] به تحویل مبیع، صحیح نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=148240|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>


به موجب دادنامه شماره ۳۹۷ مورخه ۱۲/۶/۱۳۶۹ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، بیع مالی که وجود خارجی ندارد؛ باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=148248|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
به موجب دادنامه شماره ۳۹۷ مورخه ۱۲/۶/۱۳۶۹ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، بیع مالی که وجود خارجی ندارد؛ باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=148248|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
* [[رای دادگاه درباره اعتبار و ماهیت قرارداد پیش فروش ساختمان (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۳۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار و ماهیت قرارداد پیش فروش ساختمان (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۳۴۷)]]


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
 
* اگر مالک اسبی، بخواهد آن را بفروشد؛ لازم است که آن حیوان، به هنگام انعقاد بیع موجود باشد؛ و چنانچه معلوم گردد مورد معامله، پیش از [[تراضی]] طرفین، توسط گرگ دریده شده‌است؛ در این صورت بیع مزبور، به دلیل فقدان یکی از [[شرایط صحت معامله|شرایط اساسی معامله]]، باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=529400|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
* اگر مالک اسبی، بخواهد آن را بفروشد؛ لازم است که آن حیوان، به هنگام انعقاد بیع موجود باشد؛ و چنانچه معلوم گردد مورد معامله، پیش از [[تراضی]] طرفین، توسط گرگ دریده شده‌است؛ در این صورت بیع مزبور، به دلیل فقدان یکی از [[شرایط صحت معامله|شرایط اساسی معامله]]، باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=529400|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>



نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۱

ماده ۳۶۱ قانون مدنی: اگر در بیع عین معین، معلوم شود که مبیع وجود نداشته بیع باطل است.


مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین

قراردادی که موضوع آن، فروش کالایی باشد که در آینده ایجاد می‌گردد؛ بیع کلی است؛ نه عین معین.[۱]

حکم این ماده، در مورد مبیع در حکم عین معین نیز، جاری است.[۲]

نکات توضیحی

طبیعت عقد تملیکی، دلالت بر وضع مفاد این ماده دارد؛ نه خصوصیت بیع.[۳]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. بیع باطل است اگر مشخص شود که مبیع وجود نداشته است.
  2. این ماده به موضوع بیع عین معین اشاره می‌کند.
  3. وجود مبیع در زمان عقد بیع، شرط صحت قرارداد است.
  4. بیع قراردادی‌ است که مستلزم موجودیت کالا در زمان انعقاد است.
  5. عدم وجود عین در زمان تنظیم قرارداد منجر به بطلان آن می‌شود.
  6. این ماده به اطمینان از وجود مبیع در زمان عقد توجه دارد.
  7. صحت قرارداد وابسته به وجود واقعی مبیع در زمان انعقاد معامله است.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۵۴۰ مورخه ۱۴/۸/۱۳۷۰ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، اگر در بیع عین معین، به هنگام انعقاد قرارداد، مورد معامله وجود نداشته باشد؛ در این صورت الزام بایع به تحویل مبیع، صحیح نمی‌باشد.[۴]

به موجب دادنامه شماره ۳۹۷ مورخه ۱۲/۶/۱۳۶۹ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، بیع مالی که وجود خارجی ندارد؛ باطل است.[۵]

مصادیق و نمونه ها

  • اگر مالک اسبی، بخواهد آن را بفروشد؛ لازم است که آن حیوان، به هنگام انعقاد بیع موجود باشد؛ و چنانچه معلوم گردد مورد معامله، پیش از تراضی طرفین، توسط گرگ دریده شده‌است؛ در این صورت بیع مزبور، به دلیل فقدان یکی از شرایط اساسی معامله، باطل است.[۶]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض). چاپ 6. مدرس، 1374.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3647232
  2. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2877452
  3. سعید منصوری. ماهیت قرارداد استصناع در حقوق ایران. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2728932
  4. یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395). چاپ 1. فردوسی، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 148240
  5. یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395). چاپ 1. فردوسی، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 148248
  6. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 529400