ماده ۸۳۱ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۸۳۰ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۳۰ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۳۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۳۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۸۳۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۳۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۳۲ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۳۲ قانون مدنی]]
== نکات تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ماده 831 قانون مدنی ==
وجود موصی له در حین وصیت، [[شرطیت|شرط]] است؛ حتی اگر [[محجور]] باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199504|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> اما همانطور که صغیر، حق انعقاد [[عقد|قرارداد]] ندارد؛ نمی‌تواند وصیت را نیز قبول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=206504|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
وجود موصی له در حین وصیت، [[شرطیت|شرط]] است؛ حتی اگر [[محجور]] باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199504|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> اما همانطور که صغیر، حق انعقاد [[عقد|قرارداد]] ندارد؛ نمی‌تواند وصیت را نیز قبول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=206504|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>


خط ۱۳: خط ۱۱:


در [[وصیت تملیکی]] به نفع صغیر، در صورت حیات [[ولی قهری]] او، موصی نمی‌تواند شخص دیگری را، [[متولی]] اداره [[موصی به]] قرار دهد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199520|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> و در صورتی که وصیت به نفع صغیر، از نوع [[وصیت عهدی|عهدی]] باشد؛ یعنی موصی، شخصی را [[وصی]] قراردهد تا مالی را، بعد از [[بلوغ]] به [[تملیک]] او درآورد؛ یا در زمان طفولیت، با رعایت مصلحت برای او هزینه نماید؛ دیگر ولی طفل، اختیاری نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199528|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
در [[وصیت تملیکی]] به نفع صغیر، در صورت حیات [[ولی قهری]] او، موصی نمی‌تواند شخص دیگری را، [[متولی]] اداره [[موصی به]] قرار دهد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199520|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> و در صورتی که وصیت به نفع صغیر، از نوع [[وصیت عهدی|عهدی]] باشد؛ یعنی موصی، شخصی را [[وصی]] قراردهد تا مالی را، بعد از [[بلوغ]] به [[تملیک]] او درآورد؛ یا در زمان طفولیت، با رعایت مصلحت برای او هزینه نماید؛ دیگر ولی طفل، اختیاری نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199528|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 831 قانون مدنی ==
== نکات توضیحی ==
قبول، در [[وصیت به نفع حمل]] لازم نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830428|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref> زیرا وصیت بر جنین، از قبیل وصیت بر امور عمومی بوده؛ و چنین وصیتی، نیاز به قبول موصی له یا ولی او ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830412|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref> اما در مقابل، قبول در وصیت بر حمل، ضروری دانسته شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830452|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref>
قبول، در [[وصیت به نفع حمل]] لازم نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830428|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref> زیرا وصیت بر جنین، از قبیل وصیت بر امور عمومی بوده؛ و چنین وصیتی، نیاز به قبول موصی له یا ولی او ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830412|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref> اما در مقابل، قبول در وصیت بر حمل، ضروری دانسته شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کودک|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3830452|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=پیوندی|چاپ=1}}</ref>
== انتقادات ==
== انتقادات ==
به نظر یکی از حقوقدانان، [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] در رابطه با لزوم رعایت [[غبطه]] موصی له صغیر یا مجنون توسط ولی او، به هنگام قبول یا رد وصیت، [[سکوت قانون|سکوت]] اختیار نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199508|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
به نظر یکی از حقوقدانان، [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] در رابطه با لزوم رعایت [[غبطه]] موصی له صغیر یا مجنون توسط ولی او، به هنگام قبول یا رد وصیت، [[سکوت قانون|سکوت]] اختیار نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199508|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
* چنانچه مادر طفل، مالی را به نفع او وصیت نماید؛ اختیار قبول یا رد وصیت، با پدر یا [[جد]] پدری طفل بوده؛ و مادر نمی‌تواند شخص دیگری را، برای این منظور بگمارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199524|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
* چنانچه مادر طفل، مالی را به نفع او وصیت نماید؛ اختیار قبول یا رد وصیت، با پدر یا [[جد]] پدری طفل بوده؛ و مادر نمی‌تواند شخص دیگری را، برای این منظور بگمارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199524|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 831 قانون مدنی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# موصی‌له می‌تواند صغیر یا مجنون باشد.
# موصی‌له می‌تواند صغیر یا مجنون باشد.
خط ۳۱: خط ۲۴:
# این ماده به حمایت از افراد فاقد ظرفیت قانونی در تصمیم‌گیری اشاره دارد.
# این ماده به حمایت از افراد فاقد ظرفیت قانونی در تصمیم‌گیری اشاره دارد.
# ولی به عنوان نماینده قانونی امکان تصمیم‌گیری در خصوص وصیت را دارد.
# ولی به عنوان نماینده قانونی امکان تصمیم‌گیری در خصوص وصیت را دارد.
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[مطالعۀ تطبیقی اعتبار وصیت الکترونیکی در حقوق آمریکا و ایران]]
* [[مطالعۀ تطبیقی اعتبار وصیت الکترونیکی در حقوق آمریکا و ایران]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۴۳: خط ۳۴:
[[رده:وصیت]]
[[رده:وصیت]]
[[رده:وصیت تملیکی]]
[[رده:وصیت تملیکی]]
{{DEFAULTSORT:ماده 4160}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۵

ماده ۸۳۱ قانون مدنی: اگر موصی‌له صغیر یا مجنون باشد رد یا قبول وصیت با ولی خواهد بود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 831 قانون مدنی

وجود موصی له در حین وصیت، شرط است؛ حتی اگر محجور باشد،[۱] اما همانطور که صغیر، حق انعقاد قرارداد ندارد؛ نمی‌تواند وصیت را نیز قبول کند.[۲]

به نظر یکی از حقوقدانان، در صورتی که موصی، به نفع مولی علیه خویش وصیت نماید؛ دیگر نیازی به قبول ولی نیست،[۳] در واقع در موردی که ولی یا قیم، مالی را، به نفع مولی علیه خویش وصیت می‌کند؛ خود نیز می‌تواند به نیابت از وی، قبول یا رد نماید.[۴]

در وصیت تملیکی به نفع صغیر، در صورت حیات ولی قهری او، موصی نمی‌تواند شخص دیگری را، متولی اداره موصی به قرار دهد،[۵] و در صورتی که وصیت به نفع صغیر، از نوع عهدی باشد؛ یعنی موصی، شخصی را وصی قراردهد تا مالی را، بعد از بلوغ به تملیک او درآورد؛ یا در زمان طفولیت، با رعایت مصلحت برای او هزینه نماید؛ دیگر ولی طفل، اختیاری نخواهد داشت.[۶]

نکات توضیحی ماده 831 قانون مدنی

قبول، در وصیت به نفع حمل لازم نیست،[۷] زیرا وصیت بر جنین، از قبیل وصیت بر امور عمومی بوده؛ و چنین وصیتی، نیاز به قبول موصی له یا ولی او ندارد،[۸] اما در مقابل، قبول در وصیت بر حمل، ضروری دانسته شده‌است.[۹]

انتقادات

به نظر یکی از حقوقدانان، قانون مدنی در رابطه با لزوم رعایت غبطه موصی له صغیر یا مجنون توسط ولی او، به هنگام قبول یا رد وصیت، سکوت اختیار نموده‌است.[۱۰]

مصادیق و نمونه ها

  • چنانچه مادر طفل، مالی را به نفع او وصیت نماید؛ اختیار قبول یا رد وصیت، با پدر یا جد پدری طفل بوده؛ و مادر نمی‌تواند شخص دیگری را، برای این منظور بگمارد.[۱۱]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 831 قانون مدنی

  1. موصی‌له می‌تواند صغیر یا مجنون باشد.
  2. در صورتی که موصی‌له صغیر یا مجنون باشد، وصیت توسط خود او نمی‌تواند پذیرفته یا رد شود.
  3. ولیِ موصی‌له صغیر یا مجنون حق قبول یا رد وصیت را دارد.
  4. این ماده به حمایت از افراد فاقد ظرفیت قانونی در تصمیم‌گیری اشاره دارد.
  5. ولی به عنوان نماینده قانونی امکان تصمیم‌گیری در خصوص وصیت را دارد.

مقالات مرتبط

منابع

  1. سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199504
  2. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 206504
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 295384
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15172
  5. سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199520
  6. سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199528
  7. غلامرضا پیوندی. حقوق کودک. چاپ 1. سازمان انتشارات، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3830428
  8. غلامرضا پیوندی. حقوق کودک. چاپ 1. سازمان انتشارات، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3830412
  9. غلامرضا پیوندی. حقوق کودک. چاپ 1. سازمان انتشارات، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3830452
  10. سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199508
  11. سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199524