ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۰۳ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی: عدهٔ فسخ نکاح و بذل مدت و انقضای آن در مورد نکاح منقطع در غیرحامل دو طهر است مگر این که زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵ روز است.

توضیح واژگان

«طهر» در لغت، یعنی پاکیزه شدن،[۱] و منظور از طهر در ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی، فاصله بین دو عادت ماهانه می باشد.[۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

مقصود از عده، جلوگیری از اختلاط نسب است.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در موارد زیر، زن باید عده نگه دارد: طلاق، فسخ نکاح، فوت شوهر، زوال اشتباه در وطی به شبهه، انقضاء یا بذل مدت در متعه.[۴][۵] عده فسخ نکاح و انقضاء و بذل مدت، در رابطه با زوجه منقطعه، در صورتی که غیرمدخوله بوده؛ و حامله یا یائسه نباشد؛ دو طهر است.[۶]

برخی از حقوقدانان، علت طولانی‌تر بودن عده در نکاح دائم، نسبت به نکاح موقت را (که در ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی نیز مورد اشاره قرار گرفته است)، شأن و منزلت والای ازدواج دائمی، از منظر اخلاق اجتماعی دانسته و قانونگذار را نیز، چندان متمایل به انحلال این نکاح، و ازدواج زن با مردی دیگر نمی‌دانند.[۷]

نکات توضیحی

مدت عده فسخ نکاح، در نکاح دائم و موقت، متفاوت است.[۸]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از امام باقر[۹] و همچنین روایتی از امام صادق، عده زن منقطعه، ۴۵ روز است.[۱۰]

به موجب روایتی از امام صادق، پس از انحلال نکاح موقت، زوج می‌تواند در ایام عده، به همسر منقطعه خود، رجوع نماید.[۱۱]

منابع

  1. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5177180
  2. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 250304
  3. حسن گنجی. روابط زوجین در ازدواج موقت. چاپ 1. پیام عدالت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3520740
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1444352
  5. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5176116
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 144972
  7. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5177260
  8. علیرضا حسنی. فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط. چاپ 1. فکرسازان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4664132
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787200
  10. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787280
  11. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787340