ماده ۱۴۴ قانون مدنی

ماده ۱۴۴ قانون مدنی: احیای اطراف زمین موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

آیین‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط

تبصره ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری

توضیح واژگان

مراد از «احیای زمین» آن است که اراضی موات و مباحه را به وسیلهٔ عملیاتی که در عرف، آباد کردن محسوب است از قبیل زراعت، درختکاری، بنا ساختن و غیره قابل استفاده نمایند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر شخص، اطراف اراضی زراعی را آباد گرداند؛ مالک وسط آن نیز می‌گردد، اما عمران، گوشه ای کوچک از زمین چند هزار متری را، نمی‌توان دلیل تملک احیاکننده، نسبت به وسط زمین دانست، چرا که تبعی بودن مالکیت وسط زمین، اقتضا می‌نماید که بین قسمت احیاشده و توابع آن، تناسب عرفی وجود داشته باشد. مفاد این ماده، یکی از مهمترین توابع عرفی مالکیت را دربر می‌گیرد.

جهت تفسیر این ماده، نیاز است که به تبصره ماده ۱ آیین‌نامه قانون زمین شهری، مراجعه گردد.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از حضرت محمد، اگر شخصی، اطراف زمینی را دیوارکشی نماید؛ مالک کل زمین می‌گردد.

سوابق فقهی

بنا بر قول مشهور، احیاکننده زمین موات، مالک معدن داخل آن نیز می‌گردد.

احیاکننده زمین موات، مالک معدن داخل آن نیز می‌گردد، اما چنین قولی، مشهور نیست.

رویه‌های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۱۷۲ مورخه ۳/۴/۱۳۷۰ شعبه ۱۰ دیوان عالی کشور، احیای اطراف زمین، موجب تملک وسط آن نیز می‌باشد.

انتقادات

قانونگذار باید نحوه عمران اطراف زمین را منوط به تشخیص عرف و عادت و نیز رعایت میزان توانایی و قدرت احیاءکننده می‌نمود.