ماده ۸۰۹ قانون مدنی
ماده ۸۰۹ قانون مدنی: هرگاه بنا و درخت بدون زمین فروخته شود حق شفعه نخواهد بود.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
حق شفعه را نمیتوان نسبت به ساختمان و اشجار، که بدون زمین و برای قلع و قمع شدن به فروش میرسند؛ جاری دانست.[۱] در جاری بودن شفعه نسبت به ساختمان و درختان، تبعیت شرط است؛ یعنی اشیای مزبور، باید به همراه زمینی فروخته شوند؛ که بر روی آن واقع گردیدهاند،[۲] و حق شفعه، نسبت به مال غیرمنقولی که عرصه نیست؛ و جزء اعیان میباشد؛ جاری نیست، پس نمیتوان حق مزبور را نسبت به بنایی که با اذن متولی، در عین موقوفه ساخته میشود؛ جاری دانست، همچنین منافع غیرمنقول مشاع را نمیتوان مشمول حق شفعه دانست؛ زیرا منفعت حاصل از مال غیرمنقول، منقول میباشند.[۳]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
بنا بر قول مشهور فقها، حق شفعه، بهطور قطعی، در مال غیرمنقول ذاتی جاری بوده؛ و در اموالی که به وسیله عمل انسان؛ غیرمنقول میگردند؛ به شرطی میتوان حق شفعه را ثابت دانست؛ که آن اموال نیز، به تبع مال غیرمنقول ذاتی به فروش برسند، مثل ساختمانی که به تبع زمین آن فروخته میشود.[۴]
رویههای قضایی
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۱۱۳۱ مورخه ۱۳۶۲/۶/۳ اداره حقوقی قوه قضاییه، شفعه، نسبت به اعیان جاری نیست.[۵]
مصادیق و نمونهها
منابع
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1062132
- ↑ حسن ره پیک. حقوق مدنی (اخذ به شفعه). چاپ 2. خرسندی، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1565752
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80540
- ↑ مستند فقهی قانون مدنی (جلد نهم). چاپ 1. داد و دانش، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6095180
- ↑ غلامرضا شهری و امیرحسین آبادی. مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی دادگستری جمهوری اسلامی ایران در مسائل مدنی. روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5529312
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 205744