ماده ۴۳۴ قانون مدنی

ماده ۴۳۴ قانون مدنی: اگر ظاهر شود که مبیع معیوب، اصلاً مالیت و قیمت نداشته، بیع باطل است و اگر بعض مبیع قیمت نداشته باشد بیع نسبت به آن بعض باطل است و مشتری نسبت به باقی از جهت تبعض صفقه اختیار فسخ دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۳۳ قانون مدنی
• ماده ۴۳۵ قانون مدنی
• ماده ۲۱۵ قانون مدنی
• ماده ۲ قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان

نکات تفسیری دکترین ماده 434 قانون مدنی

قسمت اول این ماده، بیانگر حکومت ماده ۲۱۵ قانون مدنی، در فرضی است که مبیع، به دلیل عیب، به هنگام وقوع معامله، فاقد مالیت باشد.

یکی از عناصر عیب، این است که فقدان وصف صحت و سلامت کالا، در عقد نیز مؤثر باشد، اما نباید از نظر دور داشت که چنین تأثیری، تنها باید منجر به کاهش ارزش مال گردد؛ نه اینکه آن را به‌طور کلی از ارزش بیندازد، در واقع عیبی که موجب ایجاد خیار فسخ یا مطالبه ارش، به نفع متضرر می‌گردد؛ عیبی است که مورد معامله را از مالیت نیندازد و عیوبی که وصف مالیت را از مبیع ساقط می‌نماید؛ منجر به بطلان عقد می‌گردند.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

حکم به تبعض صفقه در قسمت اخیر این ماده، دلیل انحلال عقد به عقود متعدد است.

مصادیق و نمونه ها

• اگر شخصی، تعدادی تخم مرغ خریداری نموده؛ و سپس معلوم گردد که به هنگام عقد، مبیع فاسد بوده‌است؛ در این صورت عقد به دلیل فقدان مالیت مبیع، باطل است و در فرض مورد بحث، خیار عیب و مطالبه ارش جایگاهی ندارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 434 قانون مدنی

1. معیوب بودن مبیع ممکن است باعث بطلان بیع شود.
2. در صورتی که مبیع به طور کامل فاقد مالیت و قیمت باشد، بیع باطل است.
3. اگر تنها قسمتی از مبیع فاقد مالیت باشد، بیع نسبت به آن قسمت باطل می‌شود.
4. مشتری در صورتی که بخشی از مبیع فاقد مالیت باشد، حق فسخ نسبت به بخش باقی‌مانده را دارد.
5. موضوع تبعض صفقه در این ماده مطرح شده است، که به مشتری اختیار فسخ می‌دهد.
6. حقوق مشتری در مواجهه با عیوب مبیع مشخص شده است.
7. این ماده بر حق مشتری برای تصمیم‌گیری در مورد قبول یا فسخ بیع تاکید دارد.