ماده ۸۰۸ قانون مدنی

ماده ۸۰۸ قانون مدنی: هر گاه مال غیرمنقول قابل تقسیمی، بین دو نفر مشترک باشد و یکی از دو شریک، حصهٔ خود را به قصد بیع به شخص ثالثی منتقل کند شریک دیگر حق دارد قیمتی را که مشتری داده‌است به او بدهد و حصهٔ مبیعه را تملک کند. این حق را حق شفعه و صاحب آن را شفیع می‌گویند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

موضوع حق شفعه، باید مال مشاع باشد. و نمی‌توان شفعه را نسبت به اموال مفروز، جاری دانست. و حق شفعه نسبت به ملکی که تقسیم شده و یکی از شرکا، سهم مفروز خود را می‌فروشد؛ جاری نیست. مگراینکه راهروی ملک مشترک بوده؛ و شریک، حصه خود را به همراه حصه مشاع از راهرو به فروش برساند.

به نظر برخی از حقوقدانان، شفعه عقدی لازم است. و به نظر برخی دیگر، شفعه ایقاعی است عینی، یعنی جهت تحقق آن، قبض ثمن شرط است.

مستندات فقهی

بنابر قول مشهور فقها، حق شفعه، به‌طور قطعی، در مال غیرمنقول ذاتی جاری بوده؛ و در اموالی که به وسیله عمل انسان؛ غیرمنقول می‌گردند؛ به شرطی می‌توان حق شفعه را ثابت دانست؛ که آن اموال نیز، به تبع مال غیرمنقول ذاتی به فروش برسند. مثل ساختمانی که به تبع زمین آن فروخته می‌شود.

مقالات مرتبط

• وضعیت نقل و انتقال حق شفعه در منظر فقه و حقوق مدنی