ماده ۸۹۱ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۴۱ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۸۹۱ قانون مدنی: وراث ذیل حاجب از ارث ندارند: پدر، مادر، پسر، دختر، زوج و زوجه.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

والدین و فرزندان بلاواسطه متوفی، حاجب ندارند؛ چون کسی نزدیکتر و مقدم تر از آنها به متوفی، وجودندارد.[۱][۲][۳] همسر متوفی نیز، حاجب از اصل ندارد؛ چون در کنار تمام طبقات ارث، حصه ای نیز نصیب او می‌گردد.[۴][۵][۶][۷]

این ماده، در مورد حجب از اصل ارث است،[۸][۹] و در بحث ارث، ذکر لفظ (حجب)، دلالت بر حجب از کل یا اصل دارد، حجب از بعض، محتاج به تصریح است.[۱۰]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

روایتی از امام باقر، دلالت بر وراثت همسر متوفی، در کنار همه طبقات ارث دارد.[۱۱]

سوابق فقهی

همسر متوفی، حاجب حرمانی ندارد.[۱۲]

انتقادات

با توجه به اینکه، این ماده در مورد حجب حرمانی تنظیم گردیده، شایسته بود که در متن آن، به لفظ «حرمانی» هم تصریح می‌شد.[۱۳]

منابع

  1. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14896
  2. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154924
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4275368
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14896
  5. ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی. چاپ 4. دانشگاه تهران، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1480620
  6. ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1088516
  7. ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی. چاپ 4. دانشگاه تهران، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1478856
  8. . 
  9. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 208280
  10. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1715088
  11. آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. بررسی فقهی و حقوقی ارث زن از شوهر. مجموه مقالات فقهی حقوقی فلسفی و اجتماعی (جلد ششم)، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی تابستان 1385، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4973520
  12. آیت اله سیدمحمد موسوی بجنوردی. بررسی فقهی و حقوقی ارث زن از شوهر. مجموه مقالات فقهی حقوقی فلسفی و اجتماعی (جلد ششم)، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی تابستان 1385، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4973576
  13. بهرام بهرامی. بایسته‌های تفسیر قوانین و قراردادها (متدولوژی، اصول و بمانی تدوین، تصویب و تفسیر). چاپ 1. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1149384